Dark shades of light

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 3,4

Dark shades of Light

Beleef het verhaal met meneer de Wit,  80 jaar (net na de oorlog geboren), die terugblikt op zijn leven.

Lesdoel

Aan het einde van de les kan ik belangrijke gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog benoemen en weet ik beter wat ik van de voorstelling 'Dark Shades of light' kan verwachten.

Dark shades of light

De voorstelling begint in het huidige moment in 2024 met de komst van meneer de Wit in een verzorgingshuis. Hij is 80 jaar, en net na de 2de wereld oorlog geboren. 

Hoewel hij de oorlog zelf niet heeft meegemaakt, speelt die toch een rol in zijn leven!

Dark shades of light

Hij is als wees bij de nonnen in het weeshuis opgegroeid. 

Tijdens zijn sterfmoment ontdekt hij dat hij de zoon is van een SS soldaat die zijn Joodse moeder verkracht heeft. 

De Tweede Wereldoorlog 

1940-1945

Wat weet je van de
Tweede Wereldoorlog?

Als studenten er niet zoveel over weten kun je nog naar het tweede gedeelte gaan waarin het antisemitisme en de holocaust iets meer uitgelegd worden.

Wat is de Holocaust?

1. Een ander woord voor de Tweede Wereldoorlog
2. Een vernietigingskamp in voormalig door Nazi-Duitsland bezet Polen
3. De geplande moord op 6 miljoen Joden in Europa door het naziregime van Adolf Hitler
4. Alle antwoorden zijn goed

Deze interactieve opdracht laat leerlingen individueel nadenken over de vraag wat is de Holocaust.

Het goede antwoord is C. Het is de systematische moord op de Joden van Europa onder het nazi-regime van Adolf Hitler. Ongeveer 6 miljoen Joden zijn vermoord. Een groot deel van hen is vermoord in een concentratie- of vernietigingskamp, zoals bijvoorbeeld Auschwitz of Sobibor.

Door zijn Joodse moeder te vondeling gelegd, groeit hij op in een weeshuis.

Daar ontmoet hij zijn geliefde.

Aan het einde van de oorlog zijn er 6 miljoen Joden vermoord. 

Van de 110.000 Nederlandse Joden overleven maar 5000 de concentratie en vernietingskampen.

Op 4 mei tijdens de Nationale Herdenking herdenkt Nederland allen, burgers en militairen, die het Koningkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord.

Op 5 mei vieren we de bevrijding van Nederland in 1945. 

Heerlen werd bevrijd op op 17 en 18 september 1944

Wie weet wanneer Heerlen bevrijd werd?

Wat weet je over de huidige oorlogen? Zie je linken met toen, qua thema's en emoties?

Wat is vrijheid voor jou?

Deel 2  alleen indien behoefte aan achtergrond info

In dit deel iets meer informatie over het antisemitisme en de holocaust.

Wat is antisemitisme?

1. Jodenvervolging
2. Jodenhaat
3. Dat een land bestuurd wordt door 1 persoon
4. Mensen ongelijk behandelen vanwege hun uiterlijk

Antisemitisme

Antisemitisme betekent haat tegen joden: 
Anti = tegen en Semtiet = joods

Hoewel het, officieel, haat richting alle Semitisch sprekende volken betekent,

wordt het eigenlijk alleen gebruikt als ander woord voor Jodenhaat.

Antisemitisme bestaat al duizenden jaren...

Holocaust

Het vervolgen en de uiteindelijke moord door de nazi's op de joden tijdens de Tweede Wereldoorlog noemen we de Holocaust. 

Holocaust betekend 'brandoffer'. Omdat dit in de geschiedenis ook als een vrijwillig offer is gebruikt, gebruiken sommigen liever een andere naam.

Bijvoorbeeld Shoah of Sjoa. Dit betekend 'ramp. 

De J in het persoonsbewijs staat voor 'Joods'. 

Vier fasen

De holocaust kun je in vier verschillende fasen verdelen:

• Discriminatie
• Uitsluiten
• Concentreren
• Vernietiging

fase 1: Discriminatie         pesten en vernederen

Het pesten en vernederen van joden is iets wat je in de geschiedenis veel terug kan vinden.

Toch zie je dat in jaren voor de oorlog het antisemitisme langzaam groeit.

In Duitsland zijn veel mensen teleurgesteld, boos en verdrietig vanwege de Eerste Wereldoorlog, veel politieke onrust en economische problemen vanwege de crisis in 1929.

Hitler wordt Kanselier in januari 1933

Hij speelt in op gevoelens van onvrede bij delen van de bevolking.

Hij zegt dat de economische crisis én het verlies van de oorlog de schuld is van Joden en Communisten

fase 2:      uitsluiten

De Nazi's willen de joden steeds meer buitensluiten van het gewone leven.

Er komen verschillende wetten waarin stond dat joden niet met niet-joden mochten trouwen, 

niet meer bij de overheid mochten werken, geen fiets mochten hebben. 

En nog veel meer... 

De algehele strekking was vooral dat Joden lui zouden zijn, niets bijdragen en niet eerlijk  zouden zijn.

Men moest een ster gaan dragen.

Mensen moesten een ariërverklaring ondertekenen. Volgens Hitler moest je tot het arische ras behoren. 

Wat betekende dit?

Je behoort tot het arische ras als ...

je blond haar hebt.

je Joods bent.

je gehandicapt bent.

je donker haar hebt.

je blauwe ogen hebt.

fase 3 :  Concentreren    Getto's en kampen

Joodse wijken

Vanaf de Middeleeuwen werden joden gedwongen om in eigen wijken te wonen. In de Italiaanse stad Venetie woonden de joden in de wijk 'Ghetto Nuovo'. Hierkomt de bijnaam 'getto' vandaan.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de joden verplicht om naar deze getto's te verhuizen. 

In de getto's was het leven zwaar: 

er was te weinig woonruimte voor de 

duizenden joden die er moesten leven.

fase 4 vernietiging uitroeiing van de Joden

In het begin van fase 4, worden de Joden neergeschoten. Een aantal SS groepen van het Duitse leger krijgen de opdracht om door Polen te trekken en zo veel mogelijk Joden te vermoorden.

Joden moeten hun eigen massagraf graven. Daarna worden ze op een rij doodgeschoten. Op deze manier worden er ongeveer 1 miljoen joden vermoord. 

Concentratiekampen

• Volkenmoord
  
• Kogels kosten de Duitsers teveel geld, en het duurde lang.
  

De Nazi's bouwden vernietigingskampen in Polen

• Concentratiekampen gemaakt om mensen te vermoorden. Voor de Duitsers zijn concentratiekampen veel 'overzichtelijker' en 'effectiever' om het 'Joodse probleem' op te lossen.
• Waar in ghetto's nog manieren worden gevonden om te verstoppen voor de Duitsers, is dat in de kampen vrijwel onmogelijk.