4.10 Media&Onderzoek: Taalvariatie

Wat je in deze les leert ... §4.10 Media en onderzoek

 Het verschil tussen Standaardnederlands en dialect

1 / 23
next
Slide 1: Slide
NederlandsMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 1

This lesson contains 23 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Wat je in deze les leert ... §4.10 Media en onderzoek

 Het verschil tussen Standaardnederlands en dialect

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Video

Taalvariatie in Nederland
Standaardnederlands
Fries
Nedersaksisch
+
dialecten en regiolecten
+
groepstalen

Slide 3 - Slide

Wat is jouw moedertaal of thuistaal?

Slide 4 - Mind map

Standaardtaal 
Elk land heeft een standaardtaal. Een kenmerk is dat deze is vastgelegd in regels. Die kan je terugvinden in woordenboeken, grammatica's en boeken.
Standaardtaal wordt gebruikt in het openbare leven, zoals in de media, het onderwijs of de overheid. We noemen de standaardtaal in Nederland 'Standaardnederlands' of 'Algemeen Nederlands' . Het Fries is onze tweede standaardtaal Van ongeveer 23 miljoen mensen is het Nederlands de moedertaal. Dat is de taal die je in je jeugd van je ouders leert.

Slide 5 - Slide

In hoeveel en welke landen is
het Standaardnederlands
een officiële taal?

Slide 6 - Mind map

Antwoord: 6 landen
Nederland
België
Suriname
Aruba
Curaçao
Sint Maarten

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Slide

Spreek je dialect?
ja
een beetje
nee

Slide 10 - Poll

Dialect
Een dialect is een taal die in een bepaald gebied wordt gesproken. 
Het dialect heeft eigen woorden, grammaticale regels en verschilt
in de uitspraak van het Standaardnederlands. 
Ze wordt meestal alleen gesproken en niet geschreven.

In Nederlands en Vlaanderen zijn zo'n 25 hoofddialecten. 

Slide 11 - Slide

Regiolect
Regiolect is een regionale variant 
van de standaardtaal, en eigenlijk een streektaal.
Dat is bijvoorbeeld  het Brabants en Gronings 
of een stadsdialect zoals het Haags.
Deze taalvariant wijkt af van de standaardtaal
 in uitspraak en (soms) in woordenschat. 
Ook regiolect is alleen een spreektaal. 

Slide 12 - Slide

Slide 13 - Video

Spreek je anders met je vrienden dan met je docenten en ouders en/of verzorgers?
ja
een beetje
nee

Slide 14 - Poll

Groepstalen

Naast de standaardtaal maak je zelf 
ook gebruik van een ander soort Nederlands. 
Dit kan bijvoorbeeld jongerentaal zijn, 
maar ook 'sporttaal', straattaal
of een 'vaktaal' (timmerman, advocaat), 
zijn een groepstalen.

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Slide

Wat?
Maak de diagnostische toets en vervolgens 
§4.10 Media&Onderzoek opdrachten 2, 3, 4
Hoe?
Talent online of leerwerkboek B
Hulp?
Boek, theorie online, klasgenoot, Straver
Resultaat?
Bespreken in de klas
Leerdoel?
Standaardtaal, Standaardnederlands, dialect, groepstaal
Klaar?
Daltontaak week 15, lezen of de boekverweringsopdracht

Slide 17 - Slide

Wat weet je nu?


 Taalvariatie:
Standaardnederlands, dialect en groepstaal

Slide 18 - Slide


Taalvariatie

Slide 19 - Slide

Taalvarianten
Standaardtaal is de taal die geldt als norm in een land, de officiële spreek- en schrijftaal, zoals het Standaardnederlands en Fries. 

Dialect is en streektaal. Een dialect verschilt van de standaardtaal in spelling, woordenschat, zinsbouw en uitspraak, zoals het Zeeuws en Twents. 

Regiolect is een regionale variant van de standaardtaal, zoals het Brabants en Gronings. Deze wijkt af van de standaardtaal in uitspraak en (soms) in  woordenschat.

Groepstaal is een variant van de standaardtaal gesproken door een sociale groep, zoals jongerentaal, sporttaal, vaktaal en verschilt in uitspraak en spelling.

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Video

Wat weet je nu?


 Taalvariatie: Nedersaksisch


Slide 22 - Slide

Einde van de les

Slide 23 - Slide