Les 7/8: Communicatieprofiel + miscommunicatie en weerstand

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Communicatie 1  (VZ BBL)

Les 6/ 7

Deelopdracht 3:

Communicatie profiel

+ miscommunicatie en weerstand

Na deze les.. 

- Weet je wat een communicatie profiel is (deelopdracht 3).

- Heb je een start gemaakt met deelopdracht 3.

- Kan je voorbeelden noemen van miscommunicatie en weerstand in gesprekken.

- Weet je hoe je om kan gaan met weerstand in gesprek.

Wat is een communicatieprofiel? 

In een communicatieprofiel staan sterke en zwakke punten van de communicatie van de cliënt beschreven.

  

Bekijk het format bij 'deelopdracht 3'

format communicatieprofiel, do 3

Wat is het verschil tussen objectief observeren en subjectief observeren?

Vormen van observeren 

- Gestructureerd

- Ongestructureerd

- Participerend

- Niet-participerend

Joost vraagt zich af waarom Jeanette haar werk nooit op tijd af heeft. Jeanette geeft aan dat ze vaak wordt afgeleid, maar kan niet goed aangeven waardoor. Joost besluit haar .. te gaan observeren

1. Gestructureerd
2. Ongestructureerd

Mandy is meewerkend teamleider op de PG-afdeling. Zij wil een nieuwe collega observeren, om te kijken of die in staat is goed samen te werken. Dit wordt een .. observatie

1. Participerende
2. Niet-participerende

Je wilt tijdens de ADL de mobiliteit van Mw. Winkel observeren. Dit is een .. observatie

1. Participerende ongestructureerde
2. Niet-participerende ongestructureerde
3. Participerende gestructureerde
4. Niet-participerende gestructureerde

Wat moet ik doen tijdens het observeren?

Hoe observeer je? 

- Luisteren (wat wordt er gezegd en hoe)

- Kijken (naar lichaamstaal, non-verbale communicatie)

- Voelen (van sfeer/ spanning/ emotie)

Opdracht bij filmpje 

Bekijk het volgende filmpje.
Schrijf op (objectief) wat je hoort en ziet.

Noteer daarbij ook wat voor gevoel deze video bij jou oproept. 

0

Nabespreken filmpje 

Wat heb je objectief gehoord en gezien in het filmpje? 

Welke gevoelens werden opgeroepen door het filmpje? 

Aan de slag met deelopdracht 3 

• Schrijf een communicatieprofiel voor 1 zorgvrager.
• Gebruik hiervoor het format: vul zo veel mogelijk kopjes in.
• Zijn er communicatieproblemen? (denk aan zintuigelijke waarneming; gevoelens; informatieverwerking; etc)

LSD en het stellen van goede vragen;

Er zijn verschillende soorten vragen;

• Open vragen
• Gesloten of keuze vragen
• Suggestieve vragen
• Reflecterende vragen
• Retorische vragen
• Gerichte vragen

Wilt u vandaag douchen?

1. Is een open vraag
2. Is een suggestieve vraag
3. Is een gesloten vraag
4. Is een indirecte vraag

Welk vraag is een suggestieve vraag?

1. U wilt zeker niets meer eten?
2. Wilt u koffie of thee?
3. Wat zou u graag vanmiddag willen doen?

Een voorbeeld van een reflecterende vraag is?

1. Je wil zeker niet wandelen vandaag?
2. Ben je gaan wandelen?
3. Hoe heb je de wandeling ervaren?
4. Wil je wandelen of hardlopen?

Een open vraag begint vaak met wie, wat, waar, welke, waarheen, wanneer of hoe?

1. Niet waar
2. Waar

Wanneer je de boodschap samenvat geeft dit de zorgvrager het gevoel dat je naar hem luistert.

1. LSD
2. DIK
3. ANNA
4. OMA

Vragen wat er speelt i.p.v. zelf invulling geven

Bij welke gesprekstechniek hoort dit?

1. NIVEA
2. LSD
3. DIK
4. ANNA

Lastig gesprek/ Slecht nieuws

Je breng een bericht over wat een naar gevolg heeft voor de ontvanger

Bijv. een overplaatsing, bepaalde consequenties van iemand zijn gedrag, ziekte, beperking, maatregelen, consequenties van te weinig personeel of financieën

Lastige gesprekken

• Opname/ anamnesegesprek
• Helpend/ coachend gesprek
• Motiverende gespreksvoering
• Slechtnieuwsgesprek

5 stappen / fases in het lastige gesprek

1. Voorbereiding

2. Deel de klap uit

3. Vang de klap op 

4. maak een vervolgafspraak

5. Het vervolggesprek 

Stap 1. Voorbereiding

• Uitnodigen en waar gaat het gesprek over
• Ruimte reserveren (denk aan de mogelijke factoren die ruis op kan leveren, ruimte koud, vies, rommelig, lawaai etc).
• Bedenk 2 redenen om het slechte nieuws te gaan vertellen.
• Welk tegenargument kan de zorgvrager benoemen en wat is je antwoord daarop?

Zorg dat er niet teveel mensen aanwezig zijn. 

Stap 2. Deel de klap uit

• Vertel het slechte nieuws direct, kort en concreet
• Stem je taalgebruik af op de zorgvrager
• Geen excuus aanbieden
• Laat een stilte vallen zodat de zorgvrager tijd krijgt om een reactie te geven. 

Stap 3. Vang de klap op

• Ruimte geven
  
• Verwoord emoties
  
• Verklein het probleem niet
  
• Ga je niet verdedigen
  
• Observeer: kan de zorgvrager nog luisteren?
  

Stap 4. Maak een vervolgafspraak

• Tijd voor de zorgvrager om de boodschap te verwerken
• Tips:
• Samenvatten
  
• Info op papier
  
• Opvang
  
• Bij wie kan de persoon terecht met vragen
  
• Plan een nieuwe afspraak

Stap 5. Het vervolggesprek

• Hier doorloop je stap 1 t/m 4
  
• Herhalen van de boodschap
  
• Doorvragen of de boodschap goed is begrepen
  
• Gevolgen bespreken
  
• Wat gaat de komende tijd gebeuren
  
• Interne/ externe begeleiding aanbieden
  

Valkuilen 

Wat kunnen valkuilen van een slecht nieuws gesprek zijn? 

Omgaan met weerstand;

• Benoem dat je weerstand voelt
• Erkenning geven, je hebt begrip voor de weerstand
• Ruimte om bezwaar uit te spreken
• Doorvragen om weerstand duidelijk te krijgen
• Meebewegen en kantelen
• Draagvlak Creëren. Geef extra informatie en bied steun
• Maak gebruik van weerstand, wellicht hebben ze zelf een oplossing. 

Slecht nieuws gesprek

Bedenk samen een slechtnieuwssituatie die je in een rollenspel gaat spelen. 

Verdeel de rollen: Gespreksleider, Client en observator. Ieder van jullie speelt elke rol een keer. 

Lees de punten van de observatie. 

Als observator vul je het formulier in, vervolgens bespreek je het gesprek na!
Wissel van rol.