Basiszorg Les 2.8 Eten en drinken bij gezondheidsproblemen

13. Eten en drinken bij gezondheidsproblemen 
13.1- Inleiding 
13.2- Voeding bij ziekten 
13.3- Voeding bij problemen in spijsverteringsstelsel 
1 / 49
next
Slide 1: Slide
BasiszorgMBOStudiejaar 1

This lesson contains 49 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

13. Eten en drinken bij gezondheidsproblemen 
13.1- Inleiding 
13.2- Voeding bij ziekten 
13.3- Voeding bij problemen in spijsverteringsstelsel 

Slide 1 - Slide

Herhaling vorige week 
8.4 Lichaamstemperatuur 
8.5 Slaap- waakritme 

Slide 2 - Slide

Wanneer iemand een temperatuur heeft van 40 graden spreken we van
A
verhoging
B
koorts
C
oververhitting
D
hyperthermie

Slide 3 - Quiz

Bij hoge koorts (boven 40 graden) kan de werking van de hersenen verstoord raken
A
Juist
B
Onjuist

Slide 4 - Quiz

Insomnia betekent tekort aan slaap waardoor iemand overdag minder goed functioneert
A
Juist
B
Onjuist

Slide 5 - Quiz

Een client op de woongroep kan niet slapen. Wat zou een reden kunnen zijn
A
Hij dronk te veel cafeïnevrije koffie
B
Hij maakt zich zorgen
C
De kamer is niet geventileerd
D
Hij heeft te veel slaaphormoon

Slide 6 - Quiz

Slaapmiddelen kunnen verslavend zijn
A
Juist
B
Onjuist

Slide 7 - Quiz

13.1 Inleiding 
Hoe bied je ondersteuning bij cliënten die gezondheidsproblemen hebben met eten en drinken 
* Bij voeding en wonen hebben jullie ondersteuning bij eten en drinken behandeld (hoofdstuk 12)

Slide 8 - Slide

13.2 Voeding bij ziekten 
slechte eetlust door:
- pijn, misselijkheid, vermoeidheid
Voldoende drinken !

Slide 9 - Slide

Wanneer drink je voldoende ? Bij...
A
1 liter per dag
B
1 1/2 liter per dag
C
2 liter per dag

Slide 10 - Quiz

Adviezen bij slechte eetlust 
- bouillon half uur voor de maaltijd
- voeding smakelijk op dienen
- geen vette voeding 
- voeding wat lekker is voor de client 
- juiste temperatuur voeding

Slide 11 - Slide

Adviezen slechte eetlust 
- gebruik hulpmiddelen om het eten makkelijker te maken 
Bij diarree: opbouwen van voeding
eerst thee/ bouillon/beschuit/
Bij koorts: voldoende vocht 

Slide 12 - Slide

adviezen slechte eetlust
Achterhaal reden van slecht eten of drinken !!!
(denk aan pijnlijk gebit of loszittende gebit)

Slide 13 - Slide

vette voeding toedienen is niet raadzaam omdat dit een vol gevoel geeft
A
Juist
B
Onjuist

Slide 14 - Quiz

Zelfredzaamheid 
als begeleider let je op de client:
- genoeg drinkt en verstandig eet
- goed voor zich zelf zorgt
- bijsturen of zorg voeding overnemen
-evt bijhouden wat er gegeten en gedronken wordt 

Slide 15 - Slide

Voeding bij koorts 
- let op dat de client niet uitdroogt 
- regelmatig drinken aanbieden (geen alcohol, koolzuur)
-evt bij veel vochtverlies zout aanbieden

Slide 16 - Slide

13.3 Voeding bij problemen spijsverteringsstelsel
- kan onderdeel van ziekte of beperking zijn 
- gevolg van extreem ongezonde leefstijl
- gevolg van minder beweging of problemen mobiliteit 

Slide 17 - Slide

stoornissen in spijsvertering 
- gebrek aan eetlust
- misselijkheid 
- braken 
- brandend gevoel in slokdarm of maag
- diarree of obstipatie 
- pijn 

Slide 18 - Slide

gebrek aan eetlust 
- langer dan een paar dagen ? 
Aktie: 
- essentiële voedingsstoffen aanbieden
- kleine hoeveelheden eten aanbieden
(drinkvoeding)

Slide 19 - Slide

Misselijk en braken 
bij acute maag- darminfecties
* licht verteerbaar voedsel 
* vochtbalans 
* regelmatig drinken 

Slide 20 - Slide

Brandend gevoel in slokdarm of maag
reflux= zuurbranden (zure maaginhoud in slokdarm)
Refluxziekte ( veelvuldig terugstromen voeding met maagzuur) 
Zie je veel bij verstandelijke beperkingen
complicatie is slokdarmontsteking 

Slide 21 - Slide

Darmklachten 
* diarree
- weinig vet, suiker en scherpe kruiden eten 
- vezelrijk voedsel
- drink 1 1/2 - 2 liter vocht per dag
- vocht met zouten en suikers 
- extra vitamines en mineralen 

Slide 22 - Slide

Welke complicatie zie je bij reflux
A
verhoogde productie maagzuur
B
ontsteking slokdarm
C
afname maagsap

Slide 23 - Quiz

Ernstige uitdroging kan leiden tot een delier
A
Juist
B
Onjuist

Slide 24 - Quiz

Ernstige uitdroging kan leiden tot bloeddrukdaling
A
Juist
B
Onjuist

Slide 25 - Quiz

Uitdroging kan je controleren door huidplooimeting
A
juist
B
onjuist

Slide 26 - Quiz

Obstipatie 
vertraagde of moeizame stoelgang 
- darminhoud gaat te traag door de darmen daardoor te veel vocht aan ontlasting onttrokken
* check voedingspatroon en leefpatroon 
* voedingsvezels maakt de ontlasting zacht en prikkelt de darmen 

Slide 27 - Slide

Winderigheid
- sommige soorten voedsel stimuleert gasvorming in de darmen: bruine bonen, uien en kool
- boer of wind verlaat het lichaam 
* kan een symptoom zijn van bv prikkelbare darm 

Slide 28 - Slide

Tips bij winderigheid 
- kauw het voedsel goed en lang 
- gebruik biogarde en karnemelk ipv gewone melk
- vermijd cola en azijnzure spijzen 

Slide 29 - Slide

Wat is de functie van voedingsvezels
A
Maken ontlasting zacht
B
Maken ontlasting zacht en prikkelen darmen te bewegen
C
Prikkelen darmen te bewegen
D
verhoogt peristaltiek darm

Slide 30 - Quiz

Welke producten zijn rijk aan voedinsvezels
A
groenten en zilvervliesrijst
B
bananen en koffie
C
wit brood en mandarijnen

Slide 31 - Quiz

Prikkelbare darmsyndroom
darmen zijn geprikkeld: spastische dikke darm 
klachten: 
- buikpijn, krampen, opgeblazen gevoel, winderigheid, problemen met stoelgang 
: per persoon verschillend maar aanpassing in menu 
evt
medicatie

Slide 32 - Slide

Ziekten van het spijsverteringskanaal 
- voedselvergiftiging
- aarsmaden, lintworm en spoelworm
- maagzweer
- galstenen
- leverziekten
- alvleesklierontsteking
- blinde darmontsteking
- dikke darmkanker

Slide 33 - Slide

Voedselvergiftiging 
bedorven voedsel, of verontreinigd drinkwater
Kenmerken:
misselijk, braken, koorts, diarree 
Gevaar uitdroging !

Slide 34 - Slide

Richtlijnen
- werk met schone  handen
- bereid voedsel en rauw voedsel gescheiden houden 
- koelkast schoon
- schone vaatdoek per dag 
- voedingsmiddelen gekoeld bewaren
- goed koken en braden 

Slide 35 - Slide

HACCP 
= wettelijk controlesysteem voor de voedselveiligheid
Hygiënecode (per bedrijfstak)

Slide 36 - Slide

Aarsmaden
Aarsmaden: witte wormpjes- via inslikken eitjes. deze leven in de darm. Ze leggen eitjes rond de anus 
kinderen via handen/ jeuk anus 
verdwijnen vanzelf 

Slide 37 - Slide

spoelwormen 


zit in hondenpoep en kattenpoep, zandbakken soms rauw voedsel.
meestal verdwijnt het vanzelf 

Slide 38 - Slide

lintworm 
leeft in de darm 
kan 4 tot 8 meter worden
Besmetting: via mond, besmet voedsel (rauw)

Slide 39 - Slide

Symptomen lintworm 
maag-darmklachten
vermoeidheid (laag hb) 
vermagering 
Behandeling: medicatie (niclosamide)

Slide 40 - Slide

Maagzweer
wondje in slijmvlies maag: bindweefsel en zenuwuiteinden komen in aanraking met maagzuur (au)
Symptomen:
- pijn bovenbuik, brandend maagzuur, oprispingen, opgeblazen gevoel, misselijkheid, braken, vol zitten na het eten 

Slide 41 - Slide

complicatie: maagbloeding
zie je zwarte ontlasting (meleana)
Oorzaak: stress... 
bacterie 

Slide 42 - Slide

leefwijze 
- medicatie
- niet roken
- geen alcohol
- kleine maaltijden (3-5)
- afwisselend eten , niet te veel
- welke voeding geeft minste klachten 
diëtiste

Slide 43 - Slide

Galstenen 
- lever maakt gal voor vertering vetten
- opgeslagen in galblaas
- gal geeft kleur aan de ontlasting
- geen gal: stopverfontlasting 
galsteen in een galgang klem?  veel pijn !!!!

Slide 44 - Slide

Galkoliek: galblaas en galgang knijpen samen om galsteen verder te krijgen
Koliekpijn: je wilt lopen, misselijk of braken
Geelzucht: afvoer van gal is versperd naar darm, galkleurstof in bloed ? huid en oogwit geel

Slide 45 - Slide

Ontsteking galgang of galblaas: ziek en koorts
Ontsteking alvleesklier: ontsteking alvleesklier: pijn in bovenbuik, rug soms koorts en ziek

Slide 46 - Slide

in gal zit cholesterol 
voedingsadviezen:
- eet gezond en met mate
- niet te dik worden
- bij overgewicht kan afvallen helpen 

Slide 47 - Slide

Stofwisselingsziekten 
- stoornissen in de stofwisseling (enzym werkt niet goed)
- aangeboren
- opsporing via hielprik 
- Diabetes type 1 en 2
- CF cystic fibrosis 
behandelen met 
medicatie

Slide 48 - Slide

Vragen ?
Maken 
verwerkingsopdrachten 
1-5c

Slide 49 - Slide