Borderline

Borderline
1 / 26
next
Slide 1: Slide
WelzijnMBOStudiejaar 3

This lesson contains 26 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

Items in this lesson

Borderline

Slide 1 - Slide

Wat weet je al over Borderline?

Slide 2 - Open question


Nee
In persoonlijke omgeving
In werkomgeving
Zowel in privé als werk omgeving

Slide 3 - Poll

Wat vindt/lijkt je makkelijk in de omgang met iemand met Borderline?

Slide 4 - Mind map

Wat vindt/lijkt je lastig aan de omgang met iemand met Borderline?

Slide 5 - Mind map

Definitie
Borderline is een persoonlijkheidsstoornis waarbij iemand veel instabiliteit in het leven ervaart. Abrupte veranderingen in gevoelens, stemmingen, relaties, zelfbeeld en gedrag zijn kenmerkend voor deze psychische aandoening.

In Nederland zijn er ongeveer 185.000 mensen met borderline, wellicht is dit getal aan de lage kant, omdat mensen vaak ook behandeld worden voor bijkomende klachten als bijvoorbeeld een angststoornis of depressie.

75 % is vrouw

Bij jong volwassenen vaak de meeste problemen, bij therapie ontstaat er vaak tussen 30 en 50 jaar enige stabiliteit



Slide 6 - Slide

DSM-V

Een pervasief patroon van instabiliteit van de interpersoonlijke relaties, het zelfbeeld en van affecten, en duidelijke impulsiviteit, beginnend op jongvolwassen leeftijd en aanwezig in uiteenlopende contexten, zoals blijkt uit vijf (of meer) van de volgende kenmerken:

Slide 7 - Slide


Verwoede pogingen om feitelijke of vermeende verlating te voorkomen (NB Reken hierbij niet de in criterium 5 beschreven suïcidale gedragingen of automutilatie.
Een patroon van instabiele en intense interpersoonlijke relaties gekenmerkt door afwisselingen tussen extreem idealiseren en devalueren.
Een identiteitsstoornis: een duidelijk en persisterend instabiel zelfbeeld of zelfgevoel.
Impulsiviteit op minstens twee gebieden, doe de betrokkene in potentie zelf kan schaden (geld verkwisten, seks, middelenmisbruik, roekeloos autorijden, eetbuien). (NB Reken hierbij niet de in criterium 5 beschreven suïcide gedragingen of automutilatie).
Recidiverende suïcidale gedragingen, gestes of dreigingen, of automutilatie.
Affectieve instabiliteit als gevolg van een duidelijke reactiviteit van de stemming (bijvoorbeeld episoden van intense dysforie, prikkelbaarheid of angst, gedurende meestal enkele uren en zelden langer dan een paar dagen.
Chronisch gevoel van leegte.
Inadequate, intense woede, of moeite hebben boosheid te beheersen (bijvoorbeeld frequentie woede-uitbarstingen, constante boosheid, recidiverende vechtpartijen.
Voorbijgaande, stressgerelateerde paranoïde ideeën of ernstige, dissociatieve symptomen.


  1. Verwoede pogingen om feitelijke of vermeende verlating te voorkomen (NB Reken hierbij niet de in criterium 5 beschreven suïcidale gedragingen of automutilatie.Een patroon van instabiele en intense interpersoonlijke relaties gekenmerkt door afwisselingen tussen extreem idealiseren en devalueren. 
  2. Een identiteitsstoornis: een duidelijk en persisterend instabiel zelfbeeld of zelfgevoel.
  3. Impulsiviteit op minstens twee gebieden, doe de betrokkene in potentie zelf kan schaden (geld verkwisten, seks, middelenmisbruik, roekeloos autorijden, eetbuien). (NB Reken hierbij niet de in criterium 5 beschreven suïcide gedragingen of automutilatie).
  4. Recidiverende suïcidale gedragingen, gestes of dreigingen, of automutilatie.
  5. Affectieve instabiliteit als gevolg van een duidelijke reactiviteit van de stemming (bijvoorbeeld episoden van intense dysforie, prikkelbaarheid of angst, gedurende meestal enkele uren en zelden langer dan een paar dagen.
  6. Chronisch gevoel van leegte.
  7. Inadequate, intense woede, of moeite hebben boosheid te beheersen (bijvoorbeeld frequentie woede-uitbarstingen, constante boosheid, recidiverende vechtpartijen.
  8. Voorbijgaande, stressgerelateerde paranoïde ideeën of ernstige, dissociatieve symptomen.

Slide 8 - Slide

Hoe benoem jij iemand met dit ziektebeeld?
Borderliner
Iemand met Borderline

Slide 9 - Poll

Hoe noemen mensen zichzelf?
Ik voel me een borderliner
Dit is mijn identiteit
Ik heb borderline maar ben meer dan dat

Slide 10 - Slide

Oorzaak
  • Bijna iedereen (97%) met een BPS is voor het 18e levensjaar getraumatiseerd (misbruik, mishandeling, verwaarlozing).

Kinderen leren niet goed om te gaan met emoties, dat veroorzaakt de heftige emoties
  • Erfelijke aanleg 

Slide 11 - Slide

Waar denk jij aan bij iemand met Borderline?

Slide 12 - Mind map

Stigma
  • Symptomen zijn lastig te herkennen
  • Er is veel onbekend de bevolking 
  • Ook veel onbekend bij hulpverleners
  • Vaak een oordeel, lastig gedrag, moeilijk in omgang met andere. 

 

Slide 13 - Slide

Herkennen van eerste symptomen

Heftige emoties die moeilijk te controleren zijn, die steeds terug komen
Woede, verdriet, angst

Moeite in contact met anderen door deze heftige emoties, aantrekken/afstoten

Slide 14 - Slide

Symptomen
  • Impulsiviteit
  • Stemmingswisselingen
  • Zwart-wit denken
  • Extreme verlatingsangst
  • Opzettelijke zelfbeschadiging
  • Identiteitsproblemen
  • Dissociatieve verschijnselen
  • Psychotische verschijnselen
  • Moeilijk te herkennen.

Slide 15 - Slide

Vanaf welke leeftijd kan je behandeling krijgen voor borderline?
Vanaf herkenning van de symtomen
Vanaf 18 jaar

Slide 16 - Poll

Onderzoek
Na veel onderzoek is het mogelijk om eerder de diagnose BPS te krijgen. Al in de puberteit. 

De eerste symptomen worden vaak gezien op emotie en gedrag. Automutilatie komt vaak naar voor tussen 14-16 jaar. 

Naarmate de cliënt ouder wordt, komen de relationele problemen meer op de voorgrond.   

Slide 17 - Slide

Vroegtijdig signaleren 
Dit is belangrijk omdat de borderline dan nog in ontwikkeling is. 

Een BPS is zelden vanaf het eerste symptomen zeer ernstig. 

Als ‘volwassen’ aandoening is BPS vaak wel een ernstige aandoening.

De patronen bestaan langer en gaan steeds meer invloed uitoefenen op dagelijkse levensgebieden, waardoor iemand niet alleen sociaal-maatschappelijk veel problemen gaat ondervinden, maar ook andere aandoeningen zal ontwikkelen, zoals depressies, middelengebruik of eetproblematiek.


Slide 18 - Slide

Behandeling
Er is behandeling voor mensen met borderline.

Helft van de mensen is sterk verbeterd en voldoet zelfs niet meer aan de criteria van een BPS. 

  • Psychotherapie (gespreksbehandeling op emotieregulatie, contact met anderen. Inzicht krijgen in situaties. Groep of individueel)
  • EDMR

Slide 19 - Slide

Zorgen behandeling niet voor nieuwe triggers? 
Nee, juist niet!
Iemand met een trauma is continu op zijn/haar hoede. 
Heel snel geraakt als er iets gebeurd (trigger), wat zorgt voor heftige emoties. 
 
Juist door aan de slag te gaan met de traumatische gebeurtenissen, zorg je ervoor dat mensen minder snel in crisis raken.

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Video

Omgangstips 
  • Luister aandachtig naar wat er gezegd wordt. Let wel: luisteren is iets anders dan horen! 
  • Als je iets niet begrijpt, vraag dan om uitleg.  
  • Vat in je eigen woorden samen wat er gezegd is. 
  • Probeer zoveel mogelijk ik-boodschappen te praten.
  • Gebruik korte zinnen. Dit maakt de boodschap helder en eenduidig.
  • Stel duidelijke grenzen. 
Document met tips in de omgang is te vinden in it's learning

Slide 22 - Slide

Aandachtspunten in de omgang
Iemand met borderline reageert vanuit zijn/haar kwetsbaarheid, de angst om in de steek gelaten te worden, negatieve kijk op zichzelf en de dingen om hem/haar heen. Dat zorgt voor conflicten en is vaak aanleiding voor borderline-gedrag. Een gewone opmerking wordt snel opgevat als kritiek.

Als je dat weet en accepteert, kun je begrip en aandacht opbrengen voor de chaos die degene met borderline voelt. Vaak is borderline-gedrag een noodsignaal waarmee iemand aangeeft hoe moeilijk hij/zij het heeft.
Luister
Geef geen advies
Duidelijk
Betrouwbaar
Consequent
Toon respect
Gebruik de 
ik-boodschap
Ga niet in op borderline gedrag
Stel vragen

Slide 23 - Slide

Flyer Borderline 
Zie link op volgende pagina

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Link

Begrippenlijst
  • Devalueren: iets in waarde verminderen
  • Persisterend: aanhoudend
  • Dissociatieve: ontkoppeling in het bewustzijn, waardoor  bepaalde acties of ervaring optreden buiten het normale  bewustzijn
  • Recidiverende: terugkerend

Slide 26 - Slide