Voeding en vertering BS 4

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Thema 2 Voeding en vertering

BS 4

Wat is gezond?

Wat is ongezond?

Wat is de schijf van 5?

1. 5 vakken met minder goede producten waar je niets uit mag nemen
2. 5 vakken met alleen maar vette dingen waar je 1 keer per week iets uit mag kiezen
3. 5 vakken vol goede producten waar je ieder dag iets uit kiest
4. 5 vakken met goede en minder goede producten door elkaar

schijf van 5

• Groen: vooral vitaminen
• Geel: vooral vetten
• Roze: vooral eiwitten
• oranje: vooral koolhydraten
• Blauw: vooral water

Voordelen van de schijf van 5

• De kans op hart- en vaatziekten en kanker wordt verkleint
  

• Je krijgt voldoende mineralen, vitamines, eiwitten, koolhydraten, vetten en vezels binnen
  

• Je blijft gemakkelijker op gewicht en vergroot je de kans op een gezonde oude dag
  

Energie meten

• Voedsel is brandstof -> energie in kJ of kcal

• 1 Calorie = 4,2 Joule
  
• Van Calorie naar Joule = x 4,2
  
• Van Joule naar Calorie= : 4,2
  

Hoeveel energie heb je nodig?

Dit hangt af van:

• geslacht 
• leeftijd
• lichaamsgrootte 
• lichamelijke inspanning

Energieopname en verbruik in evenwicht

• Zo niet -> overgewicht 
  
• Overgewicht -> kans op hart en vaatziekte, suikerziekte.
  
• Overgewicht -> slecht voor je gewrichten.
  

Ondergewicht

Ongezond

• Vaak te weinig vitamine of mineralen.
  
• Vaker ziek en/of bloedarmoede.
  
• Ontwikkelingslanden -> vaak tekort aan eiwitten 
  

• belemmerd groei en ontwikkeling
  
• hersenen kunnen beschadigen
• opgezwolle buikje

Gezond gewicht?

• Om te bepalen of je een gezond gewicht hebt kun je de BMI (Body Mass Index) bepalen.
  
• BMI = gewicht in kg : lengte²(m²)
  

BMI staat voor

1. Je gewicht in verhouding tot je lengte
2. Je gewicht in verhouding tot je leeftijd
3. Je leeftijd in verhouding tot je lengte
4. Je lengte in verhouding tot je massa

Hoe zorg je voor een gezond dieet volgens de schijf van vijf?

1. Eet elke dag uit elk vak evenveel
2. Eet elke dag uit alle vakken iets, in de juiste verhouding
3. Eet vooral groente en fruit
4. Eet weinig ongezonde dingen

Eetstoornissen

• Een eetstoornis is een psychische stoornis die wordt gekenmerkt door verstoord eetgedrag.
  
• anorexia
  
• boulimia
  

Wat is een eetstoornis

• Iemand die opvalt door afwijkend eetgedrag kan een eetstoornis hebben. 
  
• Anorexia nervosa: Mensen vinden zichzelf dik en proberen zo weinig mogelijk te eten.
  
• Boulimia nervosa: Mensen hebben last van vreetbuien, krijgen daarna spijt en proberen vervolgens over te geven.
  
• Bij zowel jongens/mannen als meisjes/vrouwen komt het voor.
  

Mensen met een eetstoornis

- proberen dit te verbergen

- zullen dit zo lang mogelijk ontkennen

- zullen niet (snel) om hulp vragen

- voelen zich vaak schuldig

- stellen vaak hoge eisen aan zichzelf

Tip: Oordeel niet, luister naar iemand en vraag of deze hulp wil.

                     Anorexia nervosa

Anorexia nervosa is een eetstoornis waarbij iemand een vervormd beeld van het eigen lichaam heeft.

Iemand heeft een grote angst om dik te worden. Daardoor probeert zo iemand geen normaal lichaamsgewicht na te streven.

Anorexia nervosa  kan ernstige lichamelijke gevolgen hebben en zelfs tot de dood leiden.

                       Boulimia nervosa

Boulimia nervosa is een eetstoornis waarbij herhaaldelijk in korte tijd zeer veel voedsel
wordt gegeten.

Het eten wordt vervolgens weer uitgebraakt of wordt met behulp van laxeermiddelen uit het lichaam verwijderd.

Boulimia nervosa kan ernstige lichamelijke gevolgen hebben.

Huiswerk

Lezen §4

Maken opdr. §4