Les 3. Verzorgend beleid vaststellen (PES en SMART)

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 2

Les 3. Verzorgend beleid vaststellen

Het verzorgend beleid is de aanpak van de zorgproblemen zoals je die in het zorgplan beschrijft.

Leerdoelen

• Je laat zien dat je in samenwerking met de zorgvrager, zijn naasten en andere hulpverleners het verzorgend beleid kan vaststellen en daarbij gebruik maakt van de PES en SMART

Zorgplan

Het zorgplan

In het zorgplan:

• formuleer je het zorgprobleem van de zorgvrager
• noteer je het zorgdoel dat de zorgvrager wil bereiken
• beschrijf je de acties die nodig zijn om het zorgdoel te behalen
• noteer je een evaluatiemoment

Ik ken de PES en SMART

Ja

Nee

Ik ken er eentje

Een probleem is altijd een ziekte of aandoening

1. Waar
2. Niet waar

PES

P Probleem: het probleem van de zorgvrager

E Etiologie: de oorzaak van het probleem

S Symptomen: de klachten of verschijnselen die je ziet

Zorgvrager 1 kan zichzelf niet aankleden, doordat hij pijn heeft.

Zorgvrager 2 kan zichzelf niet aankleden door vermoeidheid.

Voorbeeld

Mevrouw Dommers is 86 en heeft diabetes type 2. Haar eetpatroon is erg ongezond. Ze snoept erg veel en eet normale maaltijden erg slecht. Het komt regelmatig voor dat mevrouw in een hyper komt met hoge bloedsuikers. 

Maak een uitwerking van de PES

• Probleem (P): Ongezond eetpatroon bij mevrouw Dommers
• Etiologie (E): Overmatige consumptie van suikerhoudende snacks en onvoldoende inname van gezonde, uitgebalanceerde maaltijden.
  
• Symptomen (S): Regelmatige episodes van hoge bloedsuikerspiegels (hyperglykemie)

Wat moet er gebeuren denk je?

Naam: Mevrouw De Smet 78 jaar

Situatie: Mevrouw De Smet werd gisteren opgenomen op de geriatrische afdeling na een val in huis. Ze heeft een lichte kneuzing aan haar heup, maar geen breuk.

Observaties:

Mevrouw zegt: “Ik durf niet goed meer alleen naar het toilet te gaan, straks val ik weer.”

Ze beweegt traag en heeft zichtbaar moeite met rechtstaan uit bed.

Ze blijft het grootste deel van de dag in bed liggen.

Haar eetlust is verminderd en ze drinkt weinig.

Jij merkt lichte roodheid ter hoogte van beide hielen.

Medische voorgeschiedenis:

Hypertensie

Artrose

Woont alleen

Formuleer één of meerdere PES-verklaringen op basis van deze casus.

🩺 Casus

✅ Voorbeeld PES 1

P (Probleem): Risico op huidbeschadiging (decubitus)

E (Etiologie): Door verminderde mobiliteit en langdurige bedrust

S (Symptomen): Lichte roodheid aan beide hielen, mevrouw blijft het grootste deel van de dag in bed liggen

PES-formulering: Risico op huidbeschadiging ten gevolge van verminderde mobiliteit, blijkend uit lichte roodheid aan de hielen en langdurig in bed blijven.

✅ Voorbeeld PES 2

P (Probleem): Angst om te vallen

E (Etiologie): Negatieve ervaring na recente val

S (Symptomen): Mevrouw zegt “Ik durf niet goed meer alleen naar het toilet te gaan”, verminderde mobiliteit

PES-formulering: Angst om te vallen ten gevolge van eerdere valervaring, blijkend uit vermijdingsgedrag en uitspraken van mevrouw.

✅ Voorbeeld PES 3

P (Probleem): Risico op ondervoeding en dehydratie

E (Etiologie): Verminderde eetlust en beperkte zelfredzaamheid

S (Symptomen): Mevrouw eet en drinkt weinig

PES-formulering: Risico op ondervoeding en dehydratie ten gevolge van verminderde eetlust en beperkte mobiliteit, blijkend uit lage voedsel- en vochtinname.

Wat is een goed voorbeeld van een SMART doel?

1. Ondersteun Peter bij het zo spoedig mogelijk zelfstandig wonen
2. Binnen 2 weken voelt mw. zich bekwaam in het zelfstandig haar steunkousen aantrekken bij het opstaan
3. De begeleider helpt Wendy bij het uiten van haar emoties en zo is ze minder vaak boos

SMART

Binnen 2 weken voelt mw. zich bekwaam in het zelfstandig aantrekken van haar steunkousen bij het opstaan.

Het zorgprobleem dat je hebt geformuleerd is: Mevrouw Van Sloten kan haar urostoma niet meer zelfstandig verzorgen. Dit komt doordat ze toenemend vergeetachtig is en dit toont zich doordat mevrouw sterk naar urine ruikt.
Je formuleert de volgende doelstelling: U kunt binnen veertien dagen voor uw urostoma zorgen.

Wat is er mis?

1. Het is niet specifiek
2. Het is niet meetbaar
3. Het is niet realistisch
4. Het is niet tijdsgebonden

Eva controleert haar doelen. Zijn het goede SMART-doelen?

Ze beoordeelt haar eerste doel: Binnen drie weken hebt u iedere dag contact met andere mensen en u bent daar tevreden over.

1. Wel SMART
2. Niet SMART

Probleem (P): Ongezond eetpatroon bij mevrouw Dommers

Etiologie (E): Overmatige consumptie van suikerhoudende snacks en onvoldoende inname van gezonde, uitgebalanceerde maaltijden.

Symptomen (S): Regelmatige episodes van hoge bloedsuikerspiegels (hyperglykemie)

Formuleer hier een zorgdoel

• Risico op huidbeschadiging ten gevolge van verminderde mobiliteit, blijkend uit lichte roodheid aan de hielen en langdurig in bed blijven.
• Angst om te vallen ten gevolge van eerdere valervaring, blijkend uit vermijdingsgedrag en uitspraken van mevrouw.
• Risico op ondervoeding en dehydratie ten gevolge van verminderde eetlust en beperkte mobiliteit, blijkend uit lage voedsel- en vochtinname.

👉 Formuleer voor elk PES-probleem één SMART-zorgdoel.

Schrijf deze in volledige zinnen en zorg dat ze concreet en observeerbaar zijn. Bedenk hier ook nodige interventies bij. 

Voorbeeld:

PES-probleem: Risico op huidbeschadiging

SMART-doel: Binnen drie dagen vertoont mevrouw De Smet geen roodheid meer aan de hielen (de huid blijft intact, doordat zij elke twee uur wordt gepositioneerd en dagelijks huidinspectie krijgt)

Ik wil ... leren

Aan de slag!

Learnbeat 25.1, I Integratie 

Oefenen met behulp van de casus van Mevrouw de Jong: 

Denkhulp PES 

SMART formuleren van doelen