21 mrt: herhaling les 20, 21, 22

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom havo 1A!

Op tafel:

- laptop en log in op LessonUp

- Kern

- map

- pen

Welkom havo 1A

Ga zitten volgens de plattegrond. 

Vandaag donderdag 21 maart

Oefenen met zinsdelen (les 20, 21, 22)

• Eerst klassikaal 
• Dan zelfstandig

Mededeling

Lesstof PTO-3:

 

Les 20 t/m 28. 

Dus les 33 niet meer. 

Woensdag 3 april

Op welke drie manieren vind je de persoonsvorm?

Persoonsvorm

Je herkent de persoonsvorm op 3 manieren: 

• Door de zin van tijd te veranderen

De man fietst door de straat > de man fietste door de straat. 

• Door het onderwerp van getal te veranderen (meervoud/enkelvoud)

De kat likt haar jonkies schoon. > De katten likken hun jonkies schoon.

• Door de zin vragend te maken / locatie te veranderen

Het water wordt gekookt. > Wordt het water gekookt?

Hoe vind je het onderwerp van een zin?

Leg uit wat het werkwoordelijk gezegde is.

Rekenkundig ontleden

Persoonsvorm ✓

Onderwerp ✓

(werkwoordelijk) gezegde ✓

Lijdend voorwerp

Meewerkend voorwerp

Hoe vind je het lijdend voorwerp? 

wie/wat + werkwoordelijk gezegde + onderwerp

Wie of wat

+

wwg

+

lijdend voorwerp

onderwerp

=

Voorbeeld 1: Lijdend voorwerp

De jongens spelen een potje Catan. 

Stel de vraag: wie/wat + wwgz + onderwerp?

• Wie/wat spelen de jongens?
• Antwoord: een potje Catan

Wat is het lijdend voorwerp. Stel jezelf de goede vraag!

De kinderen geven oma bloemen.

gebruikt in les 21 mrt

lijdend voorwerp

Mijn iPad

heb

ik

het tweede uur

aan Joey

uitgeleend.

gebruikt in les 21 mrt

Een lijdend voorwerp ...

1. ... kan WEL met een voorzetsel beginnen.
2. ... begint NIET met een voorzetsel.

gebruikt in les 21 mrt

Wat kan GEEN lijdend voorwerp zijn?

1. De kat met het gebroken pootje
2. de pan met tomatensoep
3. in de tuin van de buren
4. wij

gebruikt in les 21 mrt

Hoe vind je het 

meewerkend voorwerp? 

aan of voor wie/wat + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp  

aan of voor wie of wat

+

gezegde

+

meewerkend voorwerp

onderwerp

=

+

lijdend voorwerp

Hoe vind je het 

meewerkend voorwerp? 

aan of voor wie/wat + gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp  

aan of voor wie of wat

+

gezegde

+

meewerkend voorwerp

onderwerp

=

+

lijdend voorwerp

Staat er geen aan of voor in de zin, denk dat er dan bij. 

Voorbeeld 1: meewerkend voorwerp

De vrouw zette koffie voor haar vriendin.

Stel de vraag: aan of voor wie/wat + gezegde + onderwerp + lijdend vw?

• aan of voor wie/wat zette de vrouw koffie?
• Antwoord: voor haar vriendin

Wat is in de volgende zin het meewerkend voorwerp?
De postbezorger overhandigde de klant de bestelling

1. De postbezorger
2. De klant
3. De bestelling
4. Er is geen meewerkend voorwerp

gebruikt in les 21 mrt

Wat is het meewerkend voorwerp?
De verdwaalde toerist vroeg de weg aan de politie.

1. de verdwaalde toerist
2. aan de politie
3. vroeg
4. de weg

gebruikt in les 21 mrt

Wat is het meewerkend voorwerp?
'De jongen schrijft een liefdesbrief aan zijn vriendin.'

1. De jongen
2. een liefdesbrief
3. aan zijn vriendin
4. Er is geen meewerkend voorwerp

gebruikt in les 21 mrt

Rekenkundig ontleden

Persoonsvorm ✓

Onderwerp ✓

(werkwoordelijk) gezegde ✓

Lijdend voorwerp ✓

Meewerkend voorwerp ✓

Nu oefenen met alle zinsdelen!

Wat is de persoonsvorm in:
De zorgen gaven de vrouw hoofdpijn.

Persoonsvorm

• De zorgen gaven de vrouw hoofdpijn.
• pv = Maak een vragende zin, wat staat vooraan?
• Gaven de zorgen de vrouw hoofdpijn?
• Gaven

Wat is de onderwerp in:
De zorgen gaven de vrouw hoofdpijn.

Onderwerp

• De zorgen gaven de vrouw hoofdpijn.
• ow = wie of wat + persoonsvorm
• wie of wat gaven? 
• de zorgen

Wat is de gezegde in:
De zorgen gaven de vrouw hoofdpijn.

Gezegde 

• De zorgen gaven de vrouw hoofdpijn.
• gez = alle werkwoorden uit de zin
• gaven
• In dit geval is de persoonsvorm hetzelfde als het gezegde, maar dat hoeft niet. 

Wat is de lijdend voorwerp in:
De zorgen gaven de vrouw hoofdpijn.

Lijdend voorwerp

• De zorgen gaven de vrouw hoofdpijn.
• lv = wie/wat + gezegde + onderwerp
• wie/wat + gaven + de zorgen
• hoofdpijn

Wat is de meewerkend voorwerp in:
De zorgen gaven de vrouw hoofdpijn.

Meewerkend voorwerp

• De zorgen gaven de vrouw hoofdpijn.
• mv = aan/voor wie/wat+ gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp
• aan/voor wie/wat gaven de zorgen hoofdpijn?
• de vrouw

Zelf nog meer oefenen

Maak opdracht 1 t/m 4.

Maak steeds a,b,c,d.

Wil je meer oefenen? Maak ook e en f.

Neem je antwoorden maandag mee.