4.8 spelling

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo lwoo, t
• Leerjaar 1

4.8 spelling

In deze paragraaf leer je:

• hoe je de verleden tijd van zwakke werkwoorden vormt;
• hoe je het meervoud van zelfstandige naamwoorden schrijft;
• Tien dicteewoorden.

Werkwoorden in de verleden tijd 

Veel werkwoorden veranderen in de verleden tijd niet van klank. We noemen dit zwakke werkwoorden of regelmatige werkwoorden. Ze krijgen na de ik-vorm de uitgang -te of -de in het enkelvoud en -ten of -den in het meervoud.

 

Je gebruikt de uitgang -te(n) als de stam (= het hele werkwoord zonder -en) eindigt op de medeklinkers -t, -k, -f, -s, -ch, -p of -x. 

Deze letters onthoud je met het woord: ’T KoFSCHiP X. Alle andere zwakke werkwoorden krijgen in de verleden tijd -de(n).

Eerst (vertellen) hij een verhaal en daarna (controleren) hij het huiswerk.

De docent (leggen) het uit, en toen (snappen) iedereen het.

Leertekst: Meervoud van zelfstandige naamwoorden

Je hebt geleerd dat je het meervoud kan maken door -en, -s of -’s achter het zelfstandig naamwoord te zetten: leeuwen, ouders, hobby’s. Maar er zijn nog meer manieren om het meervoud te maken.

Zelfstandige naamwoorden die eindigen op -ee

Deze woorden krijgen in het meervoud -ën: zee – zeeën; idee – ideeën.

Zelfstandige naamwoorden die eindigen op -ie

• Als de klemtoon op de laatste lettergreep met -ie ligt, schrijf je -ën achter het enkelvoud:

melodie – melodieën; knie - knieën.

• Als de klemtoon niet op de lettergreep met -ie ligt, schrijf je - ̈n achter het enkelvoud:

provincie – provinciën; bacterie – bacteriën.

Opmerkingen:

1 Twee puntjes op een letter (bijvoorbeeld op de -ë) wordt een trema genoemd.

2 Vaak mag het meervoud ook met -s: provincies. Twijfel je of weet je het niet? Zoek het dan op in een (online) woordenboek. Het meervoud staat achter het woord. 

Wat is het meervoud van melodie?

1. Melodieën
2. Melodiën

Als een zelfstandig naamwoord eindigt op -ie, komt er in het meervoud -ën achter als de klemtoon wel/niet op -ie valt.

1. wel
2. niet

Wat is het meervoud van 'categorie'?

1. categories
2. categoriën
3. categorieën
4. categorien

Meervoud van zee?

1. zees
2. zeeën
3. zeën

Welk meervoud van een zelfstandig naamwoord op een -ie is verkeerd geschreven?

1. Democratieën
2. Categorieën
3. Kolonieën
4. Knieën

opdracht 

Leerdoel:

Zwakke werkwoorden in de verleden tijd: 

• Maak opdracht 1,3,4,5 en 6 (zwakke werkwoorden

Leerdoel: 
Dicteewoorden

• maak opdracht 15

Leerdoel: 

Meervoud van zelfstandige naamwoorden

• maak 9,10,11 en 12

Klaar: maak opdracht 14 en 16