Par. 5: Afbraak

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 2

Afbraak

Par. 5: Afbraak

Wat zijn de leerdoelen van deze les?

* Je begrijpt hoe verwering voor het afslijten van gebergten zorgt. 

* Je weet hoe transport van verweringsmateriaal voor erosie zorgt. 

* Je weet hoe afzetting van verweringsmateriaal plaatsvindt. 

Wat weet je over afbraak van gesteente?

Soorten verwering

* Verwering: gesteente gaat kapot 

    door het weer en de wortels van planten

* Drie oorzaken van verwering:

    - warmte en kou

    - bevriezing van water

    - plantenwortels

   - oplossing in water

Wat is verwering?

1. Dit heeft met het weer te maken
2. Aangroeien van gesteente
3. Afgekoeld magma
4. Slijtage van gesteente

Noem een oorzaak van verwering.

Erosie en vervoer

* Afgebroken gesteente wordt meegenomen door 

    ijs, water en wind

* Erosie: tijdens het vervoer slijten de stenen en de

   ondergrond af

    - stenen slijten af

    - diepe geulen en dalen ontstaan

* Oude gebergten: lage en ronde toppen

* Jonge gebergten: steile hellingen en hoge, spitse

    toppen

Erosie en vervoer

* Verweringsmateriaal: door verwering 

    losgekomen gesteente

* Transport door zwaartekracht, 

    gletsjers, water en wind

Bij erosie wordt afgebroken gesteente meegenomen door ....

1. ijs
2. magma
3. wind
4. water

Wat is een kenmerk van jonge gebergten?

1. Steile hellingen
2. lage hellingen
3. rond toppen
4. hoge, spitse toppen

Wat is het verschil tussen verwering en erosie?

Afzetting

* Het neerleggen van verweringsmateriaal

* Hoe lager de transportsnelheid, hoe fijner de afzetting

* Rivieren

    - bovenloop: rotsblokken, stenen

    - middenloop: grind, grof zand

    - benedenloop: fijn zand, klei

*Wind

    - fijn zand

    - klei

* Gletsjers

    - alles

Welk gesteente wordt er vooral in de middenloop afgezet door de rivier?

1. rotsblokken
2. grind
3. klei
4. stenen

Welk gesteente wordt er door gletsjers afgezet?

1. klei
2. rotsblokken
3. grind
4. zand

Zelfstandig werken

* GL Maak 2.5 online (Som, leermiddelen, ak boek etc)

* Kader: Maak 2.7 online 

Klaar?

* Maak Test Jezelf, flitskaarten + oefentoets van 2.5 of 2.7

* Check of je 2.2, 2.3 en 2.4 af hebt

* Maak een start met 2.6