Analyse maatschappelijk vraagstuk

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Belangengroep

Een groep mensen die invloed probeert te hebben op de besluiten van de politiek 

Pressiegroep

Lobbyen

3 manieren van invloed uitoefenen door een pressiegroep

Referendum

Adviesorgaan

invloed van pressiegroepen

pressiegroepen zijn groepen opkomen voor één belang en de politieke besluitvorming proberen te beïnvloeden.

 Bijvoorbeeld: GreenPeace, LAKS

uitleg

Welke machtsmiddelen hebben burgers?

• kennis/deskundigheid
  
• grote groep kunnen verzamelen
• geld 
• beroep/functie 
• Gezag/charisma van leidinggevende personen
• Toegang tot politici
• Zitting hebben of deel uitmaken van adviesorganen
• Toegang tot en gebruik maken van de media

Welke machtsmiddelen hebben burgers?

• kennis/deskundigheid
  
• grote groep kunnen verzamelen
• geld 
• beroep/functie 
• Gezag/charisma van leidinggevende personen
• Toegang tot politici
• Zitting hebben of deel uitmaken van adviesorganen
• Toegang tot en gebruik maken van de media

Functies media

Spreekbuisfunctie

Via de media kun je als burger je mening geven. Zo kun je de krant bellen over een plaatselijk probleem of kun je op social media je mening geven over een probleem. Je gebruikt de media dan als spreekbuis

Controlerende functie

Journalisten houden in de gaten of politici wel doen wat ze beloven

Meningsvormende functie

In krantenartikelen kun je veel goede argumenten lezen over plannen. Zo kun je ook beter je eigen mening vormen

Informatieve functie

We lezen over politieke besluiten in kranten of lezen het op nos.nl bijvoorbeeld. Zo blijven we dankzij de media op de hoogte

Agendafunctie

Journalisten berichten over problemen in de samenleving. Daardoor komen deze problemen op de politieke agenda te staan.

Rol van
de media

(samenleving)  

ROL VAN DE MEDIA IN DE DEMOCRATIE:

• Aandragen van onderwerpen voor de politieke agenda
• Controleren van politici, massamedia als waakhond van de democratie
• Burgers informeren over het overheidsbeleid = informerende functie

Functies van de media

Samenleving:  Informeren / agenderen / controleren (waakhond) / socialiseren / opiniëren

Individu: Entertainment / informeren / socialiseren

Beeldvorming door de media

De media hebben een grote rol in onze socialisatie > het aanleren van waarden, normen en andere kenmerken binnen een samenleving. 

De media bepaalt bijvoorbeeld wat we weten en hoe we denken over gebeurtenissen, personen of groepen 

> de media beïnvloedt onze beeldvorming= de gedachtes die ontstaan bij iets of iemand

De informatie-samenleving

Informatiemaatschappij: een samenleving waarbij je continu nieuwe info binnenkrijgt.

Daarom is het belangrijk de je goed met media leert omgaan. 

Mediawijsheid: je gaat kritisch en verstandig om met media > 

Informatie is niet altijd betrouwbaar. 

De vier invalshoeken van 

een maatschappelijk probleem 

Je kan op verschillende manieren naar een maatschappelijk vraagstuk kijken:

• politiek juridische invalshoek
• Sociaaleconomische invalshoek
• Sociaal-culturele invalshoek
•  veranderend- en vergelijkende invalshoek

Je kijkt dus met verschillende ‘brillen’ naar hetzelfde probleem. 

politiek-juridische invalshoek

Bij deze invalshoek let je op: 

• Welk beleid/welke regelgeving bestaat er voor dit maatschappelijk vraagstuk? 
• Zijn er (wettelijke) regels nodig om het probleem op te lossen? 
• Waarom is het vraagstuk een sociaal en politiek probleem? 
• Wat zijn de machtsmiddelen van de overheid / verschillende maatschappelijke groepen? 
• Wie/welke groepering heeft er bij het vraagstuk meer macht dan de anderen?
• Welke functie van politieke partijen vervullen de partijen bij de aanpak van het vraagstuk? 
• Welke meningen hebben politieke partijen en stromingen over dit vraagstuk?
• Welke mogelijkheden hebben groeperingen om het beleid te beïnvloeden? 

UITLEG

sociaaleconomische invalshoek

Bij deze invalshoek let je op:

• Wat zijn de belangen van de betrokken maatschappelijke groepen? 
• Welke belangentegenstellingen liggen ten grondslag aan conflicten tussen belangenorganisaties?
• Wat is de maatschappelijke positie van betrokken groeperingen? 
• Welke factoren bepalen de (relatief slechte) positie van bepaalde groepen op de arbeidsmarkt/in de samenleving?
• Welke financieel-economische belangen of financiële aspecten zijn bij het vraagstuk betrokken? Wat is de relatie tussen belangen en maatschappelijke positie? 
• Wat is de relatie tussen het vraagstuk en maatschappelijke ongelijkheid? 

UITLEG

sociaal- culturele invalhoek

Bij deze invalshoek let je op:

• Wat zijn de meningen, waarden, normen van betrokken maatschappelijke groepen over de aard en de oorzaken van het maatschappelijk vraagstuk of over de oplossingen? 
• Wat is de rol van de (sub)cultuur van groeperingen/de samenleving? 
• Wat is de rol van de media bij het ontstaan van meningen/bij ontstaan van beeldvorming? 
  

UITLEG

veranderings-en vergelijkende invalshoek

Bij deze invalshoek let je op:

• Hoe keek men in het verleden tegen het vraagstuk aan? 
• Welke sociale, culturele, politieke en sociaaleconomische veranderingen zijn van invloed geweest? 
• Hoe kijkt men in andere samenlevingen tegen het vraagstuk aan?
  

UITLEG