Felxles 5.1

5.1 Handel en de opkomst van steden
1 / 30
next
Slide 1: Slide

This lesson contains 30 slides, with interactive quizzes and text slides.

Items in this lesson

5.1 Handel en de opkomst van steden

Slide 1 - Slide

Leerdoelen
  • Je kunt de oorzaken noemen van de opkomst van steden in de late middeleeuwen.
  • Je kunt uitleggen dat er weer een geldeconomie ontstond.
  • Je kunt aan de hand van een voorbeeld van een middeleeuws netwerk tussen handelssteden uitleggen waarom samenwerking voordelig was.

Slide 2 - Slide

Je kunt de oorzaken noemen van de opkomst van steden in de late middeleeuwen.

Slide 3 - Slide

Er komen weer steden
  • Rond jaar 1000:
  • Verandering --> handel + nijverheid bloeide weer op
  • Continuiteit --> Meeste mensen woonden + werkten op platteland 

  • Er zijn twee oorzaken voor het opkomen van steden

Slide 4 - Slide

Er komen weer steden
  • Voedsel ruilen op markten bij kruispunten, kloosters, kastelen --> Daar ontstonden dorpjes met handelaren + ambachtslieden --> sommige werden steden 
  • Boeren trokken naar de steden 
  • Tussen 900 - 1300 ontstonden er +/- 1000 steden in Europa
  • Onstaan landbouw- stedelijke samenleving = Maatschappij waarin merendel op platteland woont + werkt, maar ook deel in steden als ambachtsman of handelaar

Slide 5 - Slide

Er komen weer steden
  • 2. Woeste gronden ontginnen -->
  • = het voor landbouw bruikbaar maken van bossen en moerassen

  • 1 + 2 zorgen voor stijging voedselopbrengst --> zorgt voor stijging bevolking + meer voedsel over om te ruilen 

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Er komen weer steden
  • 1. Verbetering in de landbouw:
  • Betere werktuigen: ploeg van ijzer, het halsjuk
  • Grond efficiënter gebruiken --> drieslagstelsel: 
  • Een systeem waarbij zomergraan, wintergraan en braakliggen (dat er niets groeit) om het jaar wordt afgewisselt. Zo raakt het land niet uitgeput en is de oogst groter. 

Slide 8 - Slide

Je kunt uitleggen dat er weer een geldeconomie ontstond.

Slide 9 - Slide

Er komt meer geld in omloop
  • Ook boeren vonden ruilen vervelender worden
  • Waarom?
  • Op de markt niet altijd voldoende producten om direct te ruilen
  • Hadden geld nodig voor pacht + belasting

Slide 10 - Slide

Nadeel geldeconomie = overal een ander soort munt... moeilijk te bepalen hoeveel de munten waard zijn. 

Slide 11 - Slide

Handelsnetwerk
  • Groeit --> grotere gebieden
  • Steden die geld met langeafstandshandel verdienen: handelssteden
  • Extra geld door tol heffen

  • Vanaf 12e eeuw samenwerking kooplieden Noord-Europese steden

Slide 12 - Slide

Er komt meer geld in omloop
  • Verandering: ontstaan geldeconomie vanaf 13e eeuw
  • Domeinheer vond pacht in vorm van oogst ondhandig
  • Waarom?
  • Oogst vergaat 
  • Geld praktischer --> leger + hofhouding betalen makkelijker

Slide 13 - Slide

Je kunt aan de hand van een voorbeeld van een middeleeuws netwerk tussen handelssteden uitleggen waarom samenwerking voordelig was.

Slide 14 - Slide

Slide 15 - Slide

Handelsnetwerk
  • Hanze = handelsverbond van steden langs de Noordzee en de Oostzee. 
  • Voordelen: 
  • 1. Koggeschepen in groepjes varen = veiliger 
  • 2. Samen eisen minder tol te betalen 
  • 3. Leveranciers niet samenwerken met concurrenten Hanze

Slide 16 - Slide

Producten: 
Engeland: wol, linnen
Oostzeegebied: hout, graan, haring, huiden

  • Niet enige handelsnetwerk in Europa
  • In Brugge ontmoetten Hanzekooplieden & kooplieden uit Zuid-Europa elkaar

Slide 17 - Slide

Wat is GEEN verbetering in de landbouw in de middeleeuwen?
A
Ontginning
B
Ijzeren ploeg
C
Drieslagstelsel
D
Graanmolen

Slide 18 - Quiz


A
hofstelsel
B
drieslagstelsel
C
zomer en winter graan
D
landbewerken

Slide 19 - Quiz

Welk begrip hoort NIET bij het drieslagstelsel?:
A
Braak
B
Zomergraan
C
Lentegraan
D
Wintergraan

Slide 20 - Quiz

Van welk begrip is dit de betekenis?:
Woest grond veranderen in landbouwgebied
A
Oogst
B
Ontginnen
C
Landbouwtechniek
D
Drieslagstelsel

Slide 21 - Quiz

Door het drieslagstelsel werden de oogsten kleiner, omdat een deel van de grond leeg was
A
Waar
B
Niet waar

Slide 22 - Quiz

Waarom maakten de boeren gebruik van het drieslagstelsel
A
om misoogsten te voorkomen.
B
het voorkwam dat er ziektes uitbraken
C
dan hadden de boeren het niet zo druk

Slide 23 - Quiz

Waar ontstonden de steden?
A
Kloosters
B
Kastelen
C
Kruispunten
D
A, B en C zijn goed

Slide 24 - Quiz

Er kwam meer geld in omloop doordat domeinheren het onhandig vonden om hun pacht in de vorm van oogst te ontvangen
A
waar
B
niet waar

Slide 25 - Quiz

Definitie van een handelsstad is een stad waarin men elkaar met geld betaald
A
waar
B
niet waar

Slide 26 - Quiz

De geldeconomie zorgde voor een stijging in handel en nijverheid
A
waar
B
niet waar

Slide 27 - Quiz

Een voordeel van lid zijn van de Hanze is...
A
Minder concurrentie
B
Veiliger
C
Minder tol
D
A, B en C zijn goed

Slide 28 - Quiz

Nederlandse Hanzesteden haalden hout, graan, huiden en haring uit
A
Oostzeegebied
B
Engeland

Slide 29 - Quiz

Brugge was een belangrijke handelspost van de Hanze
A
waar
B
niet waar

Slide 30 - Quiz