Anafylactische reactie/ -shock

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3,4

Anafylactische reactie/ -shock

INHOUD

- Wat houdt een anafylactische reactie (anafylaxie) in?

- Waardoor ontstaat een anafylactische reactie?

- Wat gebeurt er in het lichaam bij een (anafylactische) shock?

- Hoe voorkomt of vermindert een epipen (of ander type auto-injector) een anafylactische shock?

Jext®, Epipen® en Emerade®

Anafylactische reactie (Anafylaxie)

Anafylaxie is een acuut optredende, ernstige reactie van het afweersysteem, meestal veroorzaakt door een allergie. 

Het afweersysteem maakt dan allergische antistoffen, genaamd IgE. Door deze IgE worden mestcellen actief bij contact met het allergeen. Deze mestcellen geven histamine, leukotrieënen, prostaglandines en cytokines af. Deze stoffen leiden tot een verhoogde doorlaatbaarheid van bloedvaten. Hierdoor ontstaat zwelling in het weefsel.  

Tijdens de eerste exposure worden naïeve B-lymfocyten geprimed, die vervolgens een klasseswitch naar IgE ondergaan en differentiëren naar plasmacellen. Dit IgE bindt met de heavy chain aan Fc-receptoren op mestcellen (in weefsels) en basofielen, die vervolgens ‘sensitized’ zijn. Re-exposure met het allergeen leidt tot binding van het allergeen aan de light chain van IgE op de mestcellen (zie figuur), vervolgens cross-linking van IgE en tot slot degranulatie tot gevolg waarbij actieve mediatoren als histamine, leukotrieen en prostaglandines vrijkomen. De reactie kan lokaal of systemisch zijn. Behandeling bestaat uit adrenaline, antihistaminica en corticosteroïden.

Criteria Anafylaxie

Tegelijk of kort na elkaar tenminste twee van onderstaande symptomen:

- Huid en slijmvliezen: jeuk, roodheid, vlekken of zwellingen

- Maagdarmkanaal: buikpijn, misselijk, braken, overgeven of diarree

- Luchtwegen: piepen, hoesten, benauwdheid

- Bloedcirculatie: slap worden, niet aanspreekbaar zijn

OF

Bij een plotselinge daling van de bloeddruk na contact met een stof waarvan bekend is dat de patiënt daarvoor allergisch is.

(Anafylactische) Shock

Er is sprake van een anafylactische shock als er als gevolg van de allergische reactie een ernstige verstoring van de bloedcirculatie optreedt. 

Bronnen:   https://www.hetacuteboekje.nl/hoofdstuk/shock/shock.html

                     https://www.eerstehulpwiki.nl/wiki/index.php/Shock

Definities van shock:

- Een klinische toestand van circulatoir falen met een afname van het hartminuutvolume leidend tot een stoornis in de weefselperfusie met een afname van aanbod van zuurstof en andere nutriënten aan de weefsels.

- Een tekort aan circulerend volume met als gevolg dat er onvoldoende bloeddoorstroming in de weefsels plaatsvindt met als gevolg dat er onvoldoende zuurstof voor de cellen wordt aangevoerd.

Is de anafylactische shock een 'warm shock' of een 'cold shock'?

1. Warm shock
2. Cold shock

Ligt de oorzaak van een anafylactische shock vooral bij de perifere weerstand of vooral bij de cardiac output?

1. Perifere weerstand
2. Cardiac output

Adrenaline auto-injector

De Epipen is een voorbeeld van een adrenaline auto-injector. 

Beantwoord onderstaande vragen: 

1. Wat is het positieve effect van adrenaline op het lichaam bij een anafylactische shock?

2. Hoe lang houdt dit positieve effect aan na het gebruik van een adrenaline auto-injector?

Vasoconstrictie, tachycardie en bronchodilatatie. 

Adrenaline geeft een verhoging van de bloeddruk..

De spieren in de longen worden meer ontspannen.

Zwelling van de slijmvliezen wordt tegengegaan.

20-30 min

Jext®, Epipen® en Emerade®

Tot slot

Bij een allergische reactie en zeker bij anafylaxie ontstaat oedeem (zwelling in het weefsel door toename van vocht). 

Probeer deze vraag te beantwoorden:

 Hoe komt het dat er oedeem ontstaat bij anafylaxie?

Meer informatie....

https://allesoverallergie.nl/pages/adrenaline-epinefrine-bij-een-allergische-reactie?

MBO Leren - e-learning: Verpleegtechnische handelingen - Allergietest