Les Werken in het verpleeghuis

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Les week 8

deelopdracht:Werken in het verpleeghuis

Aan het eind van deze deelopdracht:

kun je kennis van het sociaal-emotioneel, adaptief en cognitief vermogen van de verschillende doelgroepen in de VT (verpleeghuis en thuiszorg) toepassen op een casus.

kun je de basisprincipes van de verpleegkundige zorg gericht op de chronische zorgvrager, revaliderende, geriatrische en psychogeriatrische zorgvrager toepassen op een casus.

heb je kennis van de ontwikkeling en de verschillende levensfasen van zorgvragers en de levensvragen die hierbij een rol spelen voor doelgroepen in de VT.

kun je kennis over de verschillende vormen van dementie als ziektebeeld met verschillende stadia en kenmerkende gedragingen en gedragsproblematiek (zoals agressie, onbegrepen gedrag) overbrengen.

kun je de verschillende methodieken (zoals het ABC-model en het 9-stappenplan) toepassen.

heb je kennis van psychische en psychiatrische ziektebeelden en stoornissen gericht op de zorgvrager in de VT.

Weet je wat psychosociale problemen zijn. Kun je omgangsadviezen geven bij psychogeriatrische problemen.

Kun je activiteiten inventariseren, plannen, uitvoeren en evalueren. Kun je de individuele zorgvrager betrekken bij deelname aan een groepsopdracht.Kun je groepsprocessen observeren en begeleiden. Kun je groepen begeleiden. Kun je samenwerken met zorgvragers, vrijwilligers, familie en verschillende disciplines.

Stelling: Ons lichaam is opgebouwd uit cellen.

1. waar
2. niet waar

Vraag: Dementie is een ................ voor ruim ....... hersenziektes.

1. verzamelnaam, 20
2. verzamelnaam, 30
3. verzamelnaam, 40
4. verzamelnaam, 50

Vraag: Welke cellen zijn betrokken bij dementie?

1. bloedcellen
2. spiercellen
3. stamcellen
4. zenuwcellen

Vraag: Wat is de meest voorkomende vorm van dementie?

1. ziekte van Alzheimer
2. Vasculaire dementie
3. Lewy Body dementie
4. Frontotemporale dementie

CANVAS

Opdracht: Psychogeriatrische problemen

Vandaag heb jij als zorgverlener een vroege dienst. Samen met je collega’s verzamel jij je in het kantoor waarna je de overdracht te horen krijgt en de zorgplannen en rapportages kunt lezen. De telefoon gaat en er komt bericht dat er op de naastgelegen PG-afdeling drie zieke medewerkers zijn. In overleg met je collega’s bied jij aan om op de PG-afdeling te ondersteunen. Je vindt het wel spannend omdat je nog weinig ervaring hebt opgedaan met het verzorgen van dementerende zorgvragers.  

CANVAS

Opdracht: ABC-model en 9-stappenplan

Johanna is 95 jaar en woont sinds zes jaar in het verpleeghuis. Ze heeft dementie met alle bijbehorende beperkingen en stoornissen. De laatste tijd schreeuwt en zingt ze de hele dag door en beweegt ze constant in haar stoel. ’s Nachts is ze onrustig en wordt ze vaak roepend wakker. Mevrouw is oververmoeid en put zichzelf uit. Medebewoners hebben last van haar gedrag en worden zelf onrustig. Ze slaan bijvoorbeeld op tafel om hun ongenoegen te uiten.  

Wat is onbegrepen/ probleem gedrag?

Wat is het ABC's model?

A=actie

Welk gedrag zie je?

Waar, wanneer en hoe vaak

komt het voor?

Voor hoe lang houdt het aan?

Stopt het vanzelf?

B=bewegers

Wat ging er vooraf aan het gedrag?

Wat gebeurde er in de omgeving?

Wat kan er aan de hand zijn?

Hoe benaderde jij degene met dementie?

Is er pas iets veranderd voor hem/haar?

Is er pas iets ingrijpends gebeurd?

C=consequenties

Wat volgt er na het gedrag?

Wat zijn de reacties vanuit de omgeving?

Welke invloed hebben die reacties?

Negatief? Positief?

Andere gevolgen?

Wat doet het gedrag met jou?

SAMEN OPLOSSEN

Wat zien we?

Welke bewegers?

Welke consequenties?

Hoe kunnen we het gedrag

veranderen?

Hoe pakken we dit (samen) aan?

9-STAPPENPLAN

Signaleringsfase

Stap 1: Signaleren van gedrag en voorbereiding 

In deze stap bepaal je samen met teamgenoten welke cliënt je met het stappenplan gaat ondersteunen. Om welk gedrag gaat het? Wie moeten jullie erbij betrekken? Afspraken maken is een onderdeel van het stappenplan. In deze stap maak je bijvoorbeeld een lijstje met ‘Wie doet wat wanneer?’

Stap 2: De probleemsituatie in kaart brengen 

De probleemsituatie of hulpvraag in kaart brengen kan met een standaard observatiemethode. Betrek ook de familie hierbij. Voor wie is het gedrag een probleem? In welke situaties komt het gedrag voor? Hoe vaak? Hoe lang? Wanneer juist niet? Wat gebeurde er voordat het gedrag plaatsvond, bijvoorbeeld: heeft de cliënt deelgenomen aan een activiteit? Er zijn verschillende hulpmiddelen bij de observatie van het gedrag

Stap 3: Probleemsituatie multidisciplinair in kaart brengen

De verschillende disciplines doen aanvullend onderzoek. Ze delen hun observaties in bijvoorbeeld een bewonersbespreking of een multidisciplinair overleg.

Diagnosefase 

Stap 4: Begrijpen van het gedrag

Bedenk samen met andere disciplines en familie de mogelijke oorzaken. Denk daarbij aan factoren als vermoeidheid, te veel prikkels, verveling, pijn of nieuwe medicatie. Waardoor ontstaat het gedrag en waardoor wordt het in stand gehouden? In deze stap noteer je alle mogelijke oorzaken en gevolgen en je verbindt die met elkaar. Zo ontstaat een overzicht van factoren en de relaties daartussen.

Stap 5: Wat wil je bereiken (doel bepalen)

In probleemsituaties bestaan vaak meerdere mogelijkheden tot verbetering. Idealiter verdwijnt het onbegrepen gedrag en de lastige situatie helemaal. Maar dat is niet altijd haalbaar. Wat is een realistisch doel? Wil je dat het gedrag helemaal stopt of dat het vermindert? Wil je dat het gedrag wordt geaccepteerd? Wat vindt de familie of mantelzorger? Let bij deze stap op een positieve formulering: wat wil je dat er wél is?

Behandelfase

Stap 6: Bedenk wat je gaat doen

Stap 4 en stap 5 uit de diagnosefase geven richting aan de interventies die je kiest. Wie gaat wat doen, wanneer, waar, hoe lang en hoe vaak? Wie bewaakt de uitvoering? Wat ga je meten en hoe ga je dat doen?

Stap 7: Voer de afspraken uit

Voor het team, maar ook voor anderen, is het belangrijk dat je de interventies concreet vertaalt in gedrag van betrokkenen. Hoe moet je concreet handelen in het algemeen of in specifieke probleemsituaties? Informeer iedereen van wie iets wordt verwacht.

Evaluatiefase 

Stap 8: Bekijk de resultaten en deel ervaringen

Systematisch en methodisch werken staat of valt met terugkoppeling van de resultaten. De belangrijkste vraag is immers of de interventie die je uitvoert effect heeft gehad. Bespreek de resultaten met elkaar, denk aan de specialist ouderengeneeskunde, psycholoog, zorg, familie, en andere disciplines. Wanneer treedt het gedrag nu wel of niet op? Interpreteer de resultaten: Is de interventie goed uitgevoerd? Zijn de resultaten naar verwachting? Is het doel behaald?

Stap 9: Trek conclusies

Als het werkt: 

Doorgaan, intensiveren, stoppen? Hoe houd je dit resultaat vast? 

Als het (nog) niet werkt: 

Welke aanpassing is nodig? Zijn andere interventies nodig? Ga terug naar een eerdere stap in het stappenplan. 

Reflectie: 

Wat is geleerd? Hoe houden we dat vast?

Evalueren