4havo - thema 1 'Inleiding in de biologie' (onderzoek doen)

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

4havo - thema 1 'Inleiding in de biologie' (basisstof 6 'Natuurwetenschappelijk onderzoek')

Doel van deze les

Zelf een goede onderzoeksopzet kunnen maken 

Wat ga je doen in deze les: 

- Tweetallen maken

- Een onderwerp uitkiezen

- Met behulp van deze Lessonup met je tweetal een onderzoeksopzet maken (deze Lessonup kan je later niet meer bekijken)

Heb je al een tweetal?

Dan ga je samen twee onderwerpen doorlezen, je kiest er één uit. Hier ga je een onderzoeksopzet voor schrijven. 

Ga naar de volgende dia om de onderwerpen te bekijken

Onderwerp 1: 

De invloed van verschillende soorten muziek op de groei van planten

Je hebt wel eens gehoord dat planten beter groeien door klassieke muziek. Je wilt dit gaan onderzoeken. Niet alleen met klassieke muziek, maar ook met andere soorten muziek. 

Onderwerp 2: 

De invloed van wat je eet op hoe goed je een toets maakt

Je hebt ook wel eens gehoord dat je beter geen energy drink kan nemen vlak voordat je een toets maakt, maar dat je beter een banaan of een ander stuk fruit kan eten. Je gaat dit met verschillende soorten voeding testen. 

Welk onderwerp kiezen jullie?

1. Onderwerp 1 : de invloed van verschillende soorten muziek op de groei van planten
2. Onderwerp 2: de invloed van wat je eet op hoe goed je een toets maakt

Stap 1: het doen van onderzoek begint met een waarneming. Je ziet iets, je ziet een natuurverschijnsel en je vraagt je af hoe dat zit (lees blz. 54)

Stap 2: een onderzoeksvraag

Dit is de vraag waarop je een antwoord gaat zoeken tijdens je onderzoek. Heel belangrijk dus! 

Je moet met een aantal dingen rekening houden bij een onderzoeksvraag: 

- Er staat precies in wat je wilt weten en wat je gaat onderzoeken

- Je schrijft het zo precies mogelijk op, dus welke organismen ga je onderzoeken? 

- Geen ja/nee vraag

- Niet te algemeen omschreven (bijvoorbeeld: “Wat is de invloed van licht op de lengtegroei van stengels bij planten?” en niet: “Wat is de invloed van licht op planten?”)

- Bevat maar één probleem 

Stap 2: wat is onderzoeksvraag bij jouw onderzoek? (lees blz. 54)

Stap 3: hypothesevorming en verwachting (blz. 55)

Hypothese: mogelijke verklaring voor het probleem (verschijnsel) geven. ​

Verwachting: uitkomst van het onderzoek. Welke observaties zullen er zijn als je hypothese juist is? 

Stap 3: wat is de hypothese bij jullie onderzoek? (lees blz. 55)

Stap 3: wat is de verwachting bij jullie onderzoek? (lees blz. 55)

Stap 4: experimentele fase

Je gaat nu het experiment uitvoeren.  Je gaat eerst opschrijven hoe je het onderzoek gaat uitvoeren, je werkplan. Hiermee ga je toetsen of de hypothese klopt. Dit doe je heel precies, iemand moet het zo na kunnen doen!​

Stap 4: experimentele fase

Als er op het eindexamen of op de toets gevraagd wordt naar een werkplan, dan moet je deze stappen volgen. Dan is de kans zo groot mogelijk dat je de maximaal aantal punten scoort. 

Neem de aantekening op de volgende dia over in je schrift. 

Aantekening werkplan

Neem deze over van het bord

Stap 4: experimentele fase

Je gaat het werkplan opschrijven in je schrift. 

Let hier goed op: 

- Je maakt een lijst met benodigdheden

- Je schrijft stap voor stap op hoe je het experiment gaat uitvoeren. Denk hierbij aan: wat ga je precies meten? Heb je maar één variabele (dus onderzoek je maar één factor?)? Wat is je controlegroep?

- Wat ga je meten? Hoe ga je de resultaten analyseren?

Lees ook door: blz. 55

Stap 5 - de resultaten

Hier ga je je resultaten laten zien die je hebt verzameld. Dit kan je bijvoorbeeld doen in een grafiek, diagram of tabel. Je licht de resultaten toe in de tekst. 

Je hebt dit onderzoek natuurlijk niet echt gedaan, je hebt dus geen resultaten. Deze stap kan je dus overslaan. 

Stap 6 - de conclusie en discussie

Hier ga je met je resultaten en literatuur de hypothese accepteren of verwerpen. Dus je zegt of de hypothese klopt of niet. Dit doe je in je conclusie. 

In de discussie geef je aan wat anders had gekund aan je onderzoek en wat vervolgonderzoek zou kunnen zijn. 

Je hebt dit onderzoek natuurlijk niet echt gedaan, je hebt dus geen resultaten. Deze stap kan je dus overslaan. 

Klaar? 

Van een werkplan is het heel belangrijk dat iemand anders het op precies dezelfde manier kan uitvoeren en dan precies dezelfde resultaten krijgen. 

Wissel je werkplan uit met een ander tweetal en geef elkaar feedback op het werkplan. Waar heb je vragen over? Wat is voor jou niet duidelijk?

Heb je het werkplan van een ander tweetal bekeken? 

En je eigen werkplan met feedback teruggekregen? 

Dan kan je verder gaan met het huiswerk: 

Maken opdracht 57, 58, 60, 61, 63, 64, 65 op de online omgeving