metonymie

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

beeldspraak

Na deze les weet je wat een metonymie is.

Je kunt de verschillen noemen tussen: vergelijking, personificatie, metafoor en metonymie

beeldspraak

vergelijking

metafoor

personificatie

Metonymie:

Vanavond eten we bij de Italiaan.

Na die felle overtreding kreeg de voetballer rood.

Op de veiling werd een echte Rembrandt verkocht.

Wat staat er? Wat bedoelen ze eigenlijk?

Beeldspraak - metonymie

Vaak gaat het bij beeldspraak om vergelijkingen: 

zo rood als een kreeft.

Bij metonymie gaat het niet om een vergelijking, maar er is wel een verband. Je noemt de beeldspraak dan een 'metoniem'. 

Welke vormen zijn er?

Deel - geheel: Neem maar een bloemetje mee.

Geheel - deel: Nederland won van Italië.

Producent - product: mijn Nikes.

Eigenschap - de persoon: die lachebek.

Materiaal - het voorwerp: Hij trapte het leer tussen de palen.

Voorwerp - inhoud: Geef mij nog een glaasje.

Aardrijkskundige naam - het product: Hij drinkt altijd Spa.

'Doe mij nog maar een bakkie', zei de tuinman.

1. Voorwerp - inhoud
2. Geheel - deel
3. Materiaal - voorwerp
4. Eigenschap - persoon

Zoek op het internet een goed voorbeeld van een metoniem

Zoek jij de betekenis ff op in de Van Dale?

1. Deel - geheel
2. Producent - product
3. Materiaal - voorwerp
4. Eigenschap - persoon

Aan de slag

Maak alleen of in tweetallen:

H1 woordenschat opdr. 1 t/m 3

H2 woordenschat opdr. 1 t/m 3.

H3 woordenschat opdr. 1 t/m 3.

Klaar? Maak een samenvatting of overzicht van de woorden uit opdracht 3, werk aan een ander vak óf 30 seconds.

Je kunt al

1. Verschillende stijlfiguren herkennen in een zin.

2. De beeldspraak metonymie herkennen.

3. Het verschil benoemen tussen stijlfiguren en beeldspraak.

Welke stijlfiguren ken je?

Wat is een voorbeeld van metonymie?

1. Fris en fruitig opstaan
2. De ronde cirkel
3. Oranje wint de beker!
4. Mijn Nike's zijn vies.

En nu?

Maak H4 woordenschat opdr. 1 t/m 3.

Klaar?

1. Heb je vorige week alles gemaakt?

2. Heb je al een overzicht van de theorie gemaakt?

3. Heb je alle woorden uit opdracht 3 in een overzicht staan?

4. Werk aan een ander vak.

Wat is personificatie?

Waar herken je een vergelijking aan?

Een metafoor

1. is figuurlijk
2. is letterlijk

Mischa en Renee lijken op elkaar als twee druppels water.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Die zwijnenstal moet je eerst opruimen.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Die kozijnen schreeuwen om een verfbeurt.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

metonymie

verband tussen het beeld en de werkelijkheid

Men bedoelt een voorwerp, maar men noemt het materiaal waarvan het voorwerp gemaakt is. 

voorbeeld:

We hebben een paar dagen lekker kunnen schaatsen maar ik heb mijn ijzers nu maar weer ingevet.

Men bedoelt de inhoud, maar men noemt het voorwerp.

voorbeeld

Zullen we nog een glaasje drinken?

Men bedoelt een voorwerp, maar men noemt de maker.

voorbeeld:

Het bezit een echte van Gogh. 

Voordat we met de bus vertrokken, moesten we eerst de neuzen nog even tellen

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

Na afloop van de voorstelling klapte de zaal.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

Toen we op de alpenweide lagen, hoorden we in de verte een beekje murmelen

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

Die stratenmaker heeft een paar handen als kolenschoppen

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

Tijdens de najaarsstorm stoeide de wind met de bladeren.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

De leraar zat tijdens het proefwerk mistig voor zich uit te kijken

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

Die kleuter zit in 5 vwo.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

Doe mij nog maar een bakkie.

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

Geef aan (als dit voor jou van toepassing is)welke vorm van beeldspraak je nog lastig vindt.