1. Werk

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 2

[e-mail]

Wat gaan we doen deze les?

1. Uitleg - werk
2. Werkvorm: mini debat met stellingen
3. Opdracht voor in het porfolio
4. Waar kun je terecht voor financiële hulp?

Wat is werk?

Wat is werk?

“Werk is iets doen waarvoor je een tegenprestatie ontvangt, zoals geld, of dat het maatschappelijk nuttig is (waardering, voldoening).''

Wat voor soorten werk zijn er?

Betaald en onbetaald werk

Betaald:

1. Werken in loondienst (bv. bij een bedrijf of overheid)
2. Zelfstandig werk (freelancers, ondernemers, zzp’ers)
3. Seizoenswerk, deeltijdwerk, oproepwerk
4. Stage (stagevergoeding)

Onbetaald:

1. Vrijwilligerswerk
2. Mantelzorg
3. Huishoudelijk werk of zorg voor gezin (vaak binnen het huishouden)
4. Stage (zonder stagevergoeding)

Welke soorten contracten/arbeidsovereenkomsten zijn er?

1. Fulltime (meestal 36–40 uur per week)
2. Parttime (minder dan fulltime)
3. Freelance / zzp
4. Oproepcontract / nulurencontract
5. Stage / leerwerkplek

Wat voor contract heb jij?

De vakbond

Wat doet een vakbond voor je?

nos.nl

Wat doet een vakbond?

• Een vakbond onderhandelt namens werknemers met een werkgever voor een betere cao.
• Individuele kant: houdt in dat als je problemen ervaart op het werk, dat je dan (juridisch) bijgestaan wordt.
• Collectieve kant: dat je in je eentje minder kunt bereiken dan met een grote groep. Het is dus belangrijk om je te verenigen door lid te worden van een vakbond.

Moderne actiethema’s zijn:

• Afschaffen jeugdloon vanaf 18 jaar
  
• Betere rechten flexwerkers
  
• Betere stages en eerlijke vergoeding
  
• Meer banen voor jongeren
  
• Goed en betaalbaar onderwijs
  
• Geen discriminatie op arbeidsmarkt
• Een goed pensioen

de drie grootste vakbonden in Nederland

CAO

Collectieve arbeidsovereenkomst

Wat is een CAO en wat staat er in?

CAO

Een schriftelijke afspraak tussen werkgevers en werknemers(organisaties) over arbeidsvoorwaarden:

www.fnv.nl

Mini debat met stellingen 

• In tweetallen
• Je hoort van de docent of je voor of tegen bent
• 3 minuten voorbereidingstijd waarin je je kan inlezen, overleggen en je dingen kunt opzoeken

We luisteren naar elkaar

We laten elkaar uitpraten, 

Ben je aan het woord of wil je reageren? Ga dan staan

''Het is oneerlijk dat jongeren onder de 21 vaak minder verdienen voor hetzelfde werk.''

''Zonder vakbonden zouden werknemers veel minder rechten hebben.''

''Een stagevergoeding is niet nodig, omdat je tijdens je stage vooral leert.''

''Vaste contracten zijn overbodig''

Opdrachten voor in het portfolio

1. Bekijk de CAO van de beroepsgroep waar jij voor wordt opgeleid. Noem 5 dingen die in de CAO staan. 

2. Welke vakbond(en) horen er bij jouw beroepsrichting? Dit mag van je bijbaan of toekomstige beroepenveld zijn. 

3. Welke dingen staan er allemaal op een loon/salarisstrook? Bekijk je eigen loonstrook of zoek een voorbeeld op. 

3. Zou jij lid van een vakbond willen worden zodra je een baan hebt? Beargumenteer je antwoord met 2 argumenten. 

Waar kun je terecht voor hulp?

Budgetcoaches op school (woensdagochtend van 10:00-12:00 in C.020)

Spreekuur DUO op school (om de week op donderdag 11:00-13:00 in C.018) 

Geldfit.nl (anoniem chatten en gratis bellen)

Geldhulp.nl (hulp bij financiën gemeente Leeuwarden)

Datgeldtvoormij.nl (berekenen waar je recht op hebt)

Linkjes zijn toegevoegd in de volgende dia's 

geldfit.nl

geldhulp.nl

datgeldtvoormij.nl

Doel(en) van de les

De student kan benoemen wat de vakbond voor hem/haar kan betekenen.

De student kan kritisch naar zijn/haar salarisstrook kijken en hierop actie ondernemen.

De student kan benoemen 

De student kan vanuit verschillende perspectieven kijken naar het lid zijn van een vakbond (inidividueel/collectief).

De student weet waar hij/zij terecht kan voor financiële hulp, binnen en buiten school.