§4.4 Een onrustige opstand

§4.4 Een onrustige opstand
Opschudding in de Nederlanden
1 / 50
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 2

This lesson contains 50 slides, with interactive quiz, text slides and 4 videos.

time-iconLesson duration is: 70 min

Items in this lesson

§4.4 Een onrustige opstand
Opschudding in de Nederlanden

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Slide

...voorbeelden noemen waarom de Nederlanders bij voorbaat ontevreden zijn over Filips II
AAN HET EINDE VAN DE LES KAN JE...

Slide 3 - Slide

...voorbeelden noemen waarom de Nederlanders bij voorbaat ontevreden zijn over Filips II

...verschillende voorbeelden noemen hoe de hertog van Alva na de beeldenstorm probeerde de Nederlanden onder de duim te houden


AAN HET EINDE VAN DE LES KAN JE...

Slide 4 - Slide

...voorbeelden noemen waarom de Nederlanders bij voorbaat ontevreden zijn over Filips II

...verschillende voorbeelden noemen hoe de hertog van Alva na de beeldenstorm probeerde de Nederlanden onder de duim te houden

...de rol van Willem van Oranje in de Nederlandse Opstand beschrijven
AAN HET EINDE VAN DE LES KAN JE...

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Video

Terugkijken

Klassikale uitleg

Zelfstandig werken

Afsluiten
DOEN

Slide 7 - Slide

TERUG KIJKEN

Slide 8 - Slide

Noem 1 Collaterale Raad

Slide 9 - Open question

1555
1500
  • 1506: Karel V wordt heer der Habsburgse Nederlanden
  • Margaretha van Oostenrijk wordt landvoogdes

Doel Karel: gewesten centraliseren
Drie Collaterale Raden 
  • De Geheime Raad - advies binnenlandse wetgeving
  • De Raad van State - advies buitenlandse zaken en oorlog 
  • Raad van Financiën - advies financiën Habsburgse gewesten 

Plaatsvervang(st)er van de landsheer in alle gewesten
1506
Centrale adviesraden, ingesteld door Karel V, ter bevordering van de centralisatie van de Nederlanden

Slide 10 - Slide

1555
1500
Overeenkomsten Luther en Calvijn:
  • Alleen je geloof kan zorgen dat je in de hemel komt, niet wat je doet of hoeveel geld je betaalt
  • Geestelijken stonden niet dichter bij God dan gewone mensen
  • In de kerk moet weinig afleiding zijn, dus geen heiligenbeelden, wierrook 
  • Geestelijken moeten kunnen trouwen en kinderen krijgen

1506

Slide 11 - Slide

1555
1500
Verschillen tussen Luther en Calvijn:
1506
LUTHER
  • Tijdens leven wordt bepaald of je naar de hemel mag
  • In de kerken mogen wel kaarsen en orgelmuziek
  • Vorsten zijn de baas in hun gebiefd, mogen dus wat over de kerk zeggen. Als koning slecht is, grijpt God wel in
CALVIJN
  • Bij je geboorte staat vast of je naar de hemel mag
  • Kerken zo leeg mogelijk. Somber, stil.
  • Vorsten hebben niks over het geloof te zeggen. Als de koning slecht is, mag je in opstand komen.

Slide 12 - Slide

1555
1500
Reactie Karel V op de protestanten:
  • 1550: Het bloedplakkaat 
    - Protestanten vervolgd door de inquisitie
    - Werden als ketters veroordeeld
    - Levend verbrand in het openbaar 
  • 1555: Godsdienstvrede van Augsburg
  • 1555: Troonsafstand Karel V
Een op een vel papier gedrukte wet, vooral tegen ketters
Rechtbank van de katholieke kerk voor het opsporen en bestrijden van ketterij

Slide 13 - Slide

IETS NIEUWS LEREN

Slide 14 - Slide

1400
1648
1600
1500
1648: Verdrag van Münster
1384
1384: Filips de Stoute
1506: Karel V
1555: Filips II
1584: moord Willem v. Oranje

Slide 15 - Slide

1600
1550
Filips II volgt Karel V op
  • Koning van Spanje
  • Hertog van Luxemburg
  • Heer der Nederlanden
1555

Slide 16 - Slide

1600
1550
Reactie Nederlanden: weinig enthousiasme
1555

Slide 17 - Slide

1600
1550
Reactie Nederlanden: weinig enthousiasme
  • Trad nog strenger op tegen protestantisme
1555

Slide 18 - Slide

1600
1550
Reactie Nederlanden: weinig enthousiasme
  • Trad nog strenger op tegen protestantisme
  • Verhoogde belasting ivm vele oorlogen
1555

Slide 19 - Slide

1600
1550
Reactie Nederlanden: weinig enthousiasme
  • Trad nog strenger op tegen protestantisme
  • Verhoogde belasting ivm vele oorlogen
  • Ging door met centralisatie, edelen waren bang macht en privileges te verliezen
1555

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Video

1600
1550
Reactie Nederlanden: weinig enthousiasme
  • Trad nog strenger op tegen protestantisme
  • Verhoogde belasting ivm vele oorlogen
  • Ging door met centralisatie, edelen waren bang macht en privileges te verliezen

Margaretha van Parma: landvoogdes
1559

Slide 22 - Slide

1600
1550
1566: 200 lage edelen komen met verzoek:
Verzoek aan Filips II om de plakkaten tegen protestanten te verzachten.

Smeekschrift der edelen

1566

Slide 23 - Slide

1600
1550
1566: 200 lage edelen komen met verzoek:
Verzoek aan Filips II om de plakkaten tegen protestanten te verzachten.

Smeekschrift der edelen

Gevolg: hagenpreken
1566

Slide 24 - Slide

1600
1550
1566: Hagepreken lopen uit de hand.
Groepjes calvinisten vallen kerken en kloosters aan
Beeldenstorm

Uitbarsting onder het (calvinistische) volk in het jaar 1566, waarbij kerken en kloosters ontdaan werden van katholieke versieringen.
1566

Slide 25 - Slide

Slide 26 - Video

1600
1550
1566: Hagepreken lopen uit de hand.
Groepjes calvinisten vallen kerken en kloosters aan
Beeldenstorm

Reactie Filips II:
Woest. 


1566

Slide 27 - Slide

1600
1550
1566: Hagepreken lopen uit de hand.
Groepjes calvinisten vallen kerken en kloosters aan
Beeldenstorm

Reactie Filips II:
Woest. 
Stuurt generaal Hertog van Alva met 10.000 man leger naar de Nederlanden

1566

Slide 28 - Slide

1600
1550
Drie opdrachten:

  • beeldenstormers straffen (Raad van Beroerten)
1566

Slide 29 - Slide

1600
1550
Drie opdrachten:

  • beeldenstormers straffen (Raad van Beroerten)
  • katholieke geloof opleggen aan de Nederlanden
1566

Slide 30 - Slide

1600
1550
Drie opdrachten:

  • beeldenstormers straffen (Raad van Beroerten)
  • katholieke geloof opleggen aan de Nederlanden
  • echt centraal bestuur instellen. Gewesten geen macht meer.
1566

Slide 31 - Slide

1600
1550
Reactie Nederlanden:
  • veel edelen vluchten naar het buitenland
1568

Slide 32 - Slide

1600
1550
Reactie Nederlanden:
  • veel edelen vluchten naar het buitenland
  • Margaretha moest aftreden
1568

Slide 33 - Slide

1600
1550
Reactie Nederlanden:
  • veel edelen vluchten naar het buitenland
  • Margaretha moest aftreden
  • Alva wordt landvoogd
1568

Slide 34 - Slide

1600
1550
Reactie Nederlanden:
  • veel edelen vluchten naar het buitenland
  • Margaretha moest aftreden
  • Alva wordt landvoogd
  • Tiende Penning
Een vaste belasting van 10% op de verkoop van roerende goederen en winsten uit ondernemingen.
1568

Slide 35 - Slide

1600
1550
1568: Begin Nederlandse Opstand
- Willem van Oranje trekt met zijn leger het land in
Een vaste belasting van 10% op de verkoop van roerende goederen en winsten uit ondernemingen.
1568

Slide 36 - Slide

1600
1550
1568: Begin Nederlandse Opstand
- Willem van Oranje trekt met zijn leger het land in
- Hij geeft leiding aan de Watergeuzen
Een vaste belasting van 10% op de verkoop van roerende goederen en winsten uit ondernemingen.
1568

Slide 37 - Slide

1600
1550
1568: Begin Nederlandse Opstand
- Willem van Oranje trekt met zijn leger het land in
- Hij geeft leiding aan de Watergeuzen
- Wint de slag bij Heiligerlee

Een vaste belasting van 10% op de verkoop van roerende goederen en winsten uit ondernemingen.
1568

Slide 38 - Slide

1600
1550
1568: Begin Nederlandse Opstand
- Willem van Oranje trekt met zijn leger het land in
- Hij geeft leiding aan de Watergeuzen
- Wint de slag bij Heiligerlee
- Daarna vooral successen voor Alva
Een vaste belasting van 10% op de verkoop van roerende goederen en winsten uit ondernemingen.
1568

Slide 39 - Slide

1600
1550
1568: Begin Nederlandse Opstand
- Willem van Oranje trekt met zijn leger het land in
- Hij geeft leiding aan de Watergeuzen
- Wint de slag bij Heiligerlee
- Daarna vooral successen voor Alva

1572
- Watergeuzen nemen Den Briel in 

Een vaste belasting van 10% op de verkoop van roerende goederen en winsten uit ondernemingen.
1568

Slide 40 - Slide

1600
1550
1568: Begin Nederlandse Opstand
- Willem van Oranje trekt met zijn leger het land in
- Hij geeft leiding aan de Watergeuzen
- Wint de slag bij Heiligerlee
- Daarna vooral successen voor Alva

1572
- Watergeuzen nemen Den Briel in 

Gevolg:
- Steeds meer steden kiezen kant van de opstand
- Alva woedend ➤ beleg van steden
Een vaste belasting van 10% op de verkoop van roerende goederen en winsten uit ondernemingen.
1568

Slide 41 - Slide

1600
1550
1575: Het beleg van Woerden
1575

Slide 42 - Slide

1600
1550
Gewesten gaan samenwerken:
- Elk gewest eigen godsdienst bepalen

1576

Slide 43 - Slide

1600
1550
Gewesten gaan samenwerken:
- Elk gewest eigen godsdienst bepalen
- Spaanse troepen moeten het land uit

1576

Slide 44 - Slide

1600
1550
Gewesten gaan samenwerken:
- Elk gewest eigen godsdienst bepalen
- Spaanse troepen moeten het land uit
- Samenwerking duurt kort door ruzie over godsdienst
1576

Slide 45 - Slide

1600
1550
Gewesten gaan samenwerken:
- Elk gewest eigen godsdienst bepalen
- Spaanse troepen moeten het land uit
- Samenwerking duurt kort door ruzie over godsdienst

1579: Zuidelijke gewesten kiezen Spaanse kant
Noorden gaat alleen door in hun strijd
1579

Slide 46 - Slide

1600
1550
Gewesten gaan samenwerken:
- Elk gewest eigen godsdienst bepalen
- Spaanse troepen moeten het land uit
- Samenwerking duurt kort door ruzie over godsdienst

1579: Zuidelijke gewesten kiezen Spaanse kant
Noorden gaat alleen door in hun strijd

1581: Noorden erkent Filips II niet meer als hun heer
Plakkaat van Verlatinghe
1581

Slide 47 - Slide

1600
1550
1584

Slide 48 - Slide

Slide 49 - Video

AAN DE SLAG!
Wat?
Maken §4.4
Opdracht 1, 3, 4, 7

Hoe?
In je digitale methode

Hulp?
Je werkt in stilte
Vinger in de lucht bij vragen

Klaar?
Maak een tijdbalk van deze paragraaf
timer
1:00

Slide 50 - Slide