Les 1 - spelling en grammatica

• Nederlands
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 1

Nederlands 

Welkom allemaal

Telefoon weg?

Jas uit?

Kunnen we starten?

Praat Nederlands met me... Even Nederlands met me..

Doel

Aan het einde van deze les:

Weet je wat de persoonsvorm is en kun je die in een zin vinden.

Weet je wat het onderwerp is en kun je die in een zin vinden.

Overstijgend les

Waarom? 

Wat gaan we de komende weken doen?

- Grammatica met als doel het schrijven van goede zinnen.

- Het geven van feedback

- Leren presenteren

DE PERSOONSVORM (PV)

In elke zin staan werkwoorden.

Een werkwoord (ww) zegt wat iets of iemand doet of overkomt.

Eén van de werkwoorden in de zin is de persoonsvorm (pv).

De persoonsvorm is dus altijd een werkwoord!

Persoonsvorm (pv)

De persoonsvorm is een werkwoord die zich

aanpast aan het onderwerp.

Verandert het onderwerp, dan verandert de persoonsvorm mee.

Ik loop

Jij loopt

Wij lopen

1. Tijdproef

Zet de zin in een andere tijd.

Het werkwoord dat verandert, is de persoonsvorm.

2. Vraagproef

Maak van de zin een vraag met precies dezelfde woorden.

Het werkwoord dat dan vooraan komt te staan, is de persoonsvorm.

Wat is de persoonsvorm?

Juf Marleen is de leukste juf van de Lasenberg.

De appel valt niet ver van de boom.

De leerlingen werken hard.

De katten vechten zes of zeven keer met elkaar. 

Het onderwerp

Je kunt het onderwerp vinden door de vraag te stellen: 

Wie of wat + persoonsvorm?

Het antwoord op deze vraag is het onderwerp

Stap 1: wat is in deze zin de persoonsvorm? 

De kinderen spelen in de tuin.

Stap 2: Wie of wat spelen? 

Antwoord = onderwerp = de kinderen 

Geef een zin waarin de leerlingen de persoonsvorm en het onderwerp moeten vinden.

Wat is het onderwerp?

Noortje bakt pannenkoeken.

De leerlingen willen graag pauze.

Welke vraag moet je stellen om
het onderwerp te vinden?

Kim speelt een paar liedjes op de piano.

1. Wie speelt?
2. Wat speelt?

Welke vraag moet je stellen om
het onderwerp te vinden?

In de pauze kun je iets lekkers kopen.

1. Wie kan kopen?
2. Wat kan kopen?

Wat is het onderwerp in de zin?

De winnaars krijgen een bioscoopbon.

1. Wie krijgen?
2. Wat krijgen?

Wat is het onderwerp?

De winnaars krijgen een bioscoopbon.
Wie krijgen?

Wat is het onderwerp in de zin?

De monteur sleutelt aan de auto.

Dus....

Bij het geven van een antwoord op een toets, een opdracht, bij burgerschap, het schrijven van een sollicitatiebrief: het is belangrijk om hele zinnen te schrijven! Niet 1 woord ;) Dan ben je af.

1F - Maken opdrachten

Maak de opdrachten.

Als je klaar bent pak je het antwoordblad en kijk je voor jezelf na.

Samen bespreken we de moeilijke zinnen.

2F 

Enkelvoudige en samengestelde zinnen

Aan het eind van de les weet je ook nog wat samengestelde zinnen zijn en dat je om deze zinnen te maken vaak voegwoorden nodig hebt. 

Voor een voegwoord

Een voegwoord verbindt twee zinnen met elkaar.

Voorbeelden van voegwoorden zijn:

omdat, doordat, wanneer, zoals, maar, want, dus

Let op: je plaats geen komma bij: en

Samengestelde zin

1. Zoek het voegwoord.

2. Verbindt het twee woorden of twee zinnen?

3. Als het twee zinnen verbindt, dan heb je een samengestelde zin.

Even samen oefenen:

Ik eet een appel.

Ik heb honger.

Samengestelde zin? Welk voegwoord gebruik je?

Ik blijf binnen. Het regent.

Samengestelde zin? 

Ik ga vroeg naar bed. Ik moet morgen werken.

Samengestelde zin? 

Verschil enkelvoudige zin en samengestelde zin

Enkelvoudige zin: zin met 1 persoonsvorm

Samengestelde zin: zin met 2 of meer persoonsvormen

Voorbeelden

Enkelvoudig: 

• Het wordt slecht weer vandaag
• Ik ga vandaag naar de Action. 

Samengesteld:

- Het wordt vandaag mooi weer en we gaan lekker naar het strand.

Voegwoorden

Voegwoorden zijn een soort cement. 

Je kunt met voegwoorden zinnen aan elkaar plakken. 

Maken opdrachten

Samen nakijken

Samen met je klasgenoot en daarna de leerkracht

Afsluiting

- Leg uit wat....

- Tips/tops voor jezelf en voor mij

Wat is het onderwerp?

Kim speelt een paar liedjes op de piano.
Wie speelt?