workshop Digitale Tools

• NT2
• ISK

Digitale tools in de les. 

programma 

14.00 - 14.10  Welkom, programma en leerdoelen

14.10 - 15.00  Digitale Tools: introductie en oefenen

15.00 - 15.15 Presentaties Digitale Tools

15.15- 15.30   pauze

15.30 - 15.45  Presentaties Digitale Tools

15.45- 16.45   introductie en oefenen met Lesson Up

16.45 - 17.00   afsluiting en evaluatie

leerdoelen

Na deze workshop:

• kun je digitale tools inzetten om je lessen gestructureerd, afwisselend en interactief te maken.
• kun je passend digitaal lesmateriaal vinden en gebruiken via online platforms en databases.

• heb je ervaringen en digitale werkvormen uitgewisseld met collega’s en je neemt direct toepasbare ideeën mee naar je eigen lespraktijk.
• ben je je bewust van de voor- en nadelen en de gevaren van het gebruik van AI

Welke digitale tools ken je al?

AI is overal – maar wat is het eigenlijk?

1. Niet nieuw, maar nu overal om ons heen

AI is er al sinds de jaren '50, maar pas sinds de doorbraak van machine learning merken we het écht in ons dagelijks leven.

2. Hoe leert AI?

AI leert door enorme hoeveelheden voorbeelden, zoekt patronen en redeneert vervolgens wat logisch is om te zeggen, doen of tonen.

3. AI is de nieuwe elektriciteit 

Onzichtbaar aanwezig in:

🔍 Zoekmachines – 📍 Navigatie – 🤖 Chatbots – 🧠 Slimme zorg – 💳 Fraude-opsporing

4. AI in het onderwijs

Gepersonaliseerd leren, automatische feedback, virtuele leerassistenten… maar ook: bias, transparantie en ethiek.

Hoe kunnen digitale tools (AI) ondersteunen in het NT1/NT2-onderwijs?

Didactische ondersteuning

• Lesmateriaal maken op taalniveau en thema
• Ondersteuning van spreek-, luister-, lees- en schrijfvaardigheid
• Rollenspellen simuleren 
• toevoegen van energyzers en interactieve onderdelen aan de les

Gepersonaliseerd leren

• Chatbots gebruiken als oefenpartner voor gespreksvaardigheid
• Feedback op schrijfopdrachten, uitspraak en grammatica

Ondersteuning voor docenten

• Hulp bij lessen voorbereiden en ontwikkelen
• Suggesties voor differentiatie

valkuilen / aandachtspunten

 voor docenten:

• Minder grip op inhoud en aanpak

• Afname van vakmanschap (deskilling)

voor cursisten:

• Minder zelf nadenken

• Afname sociale interactie

• Privacy problemen

• Misbruik (deepfakes, AI-pesten)

Wat is een prompt?

Een prompt is een opdracht of vraag die je aan een AI-tool geeft om een antwoord, tekst, uitleg of oefening te genereren. 

De kwaliteit van het resultaat hangt sterk af van hoe je de prompt formuleert.

✅ Wanneer is een prompt sterk?

Helder, specifiek en doelgericht

→ De prompt heeft een duidelijk doel en bevat geen vage termen.

Sterk: “Maak een oefening over het gebruik van ‘hebben’ en ‘zijn’ in de tegenwoordige tijd.”

Afgestemd op de doelgroep

→ Niveau, taalachtergrond of leeftijd zijn benoemd: Bijv.: “Voor volwassen NT2-leerlingen op A1-niveau.”

Bevat context of situatie

→ in welke setting moet de inhoud passen: Bijv.: “Een gesprek bij de huisarts.”

Geeft vorm en stijl aan

→ Je benoemt het type output: quiz, dialoog, tekst, enz.    Bijv.: “Een korte tekst met drie meerkeuzevragen.”

Eventuele extra wensen: → Denk aan woordenschat, toon, lengte.

Voorbeeldprompt – Thema 'De huisarts’

Maak een oefening voor NT2-cursisten op A2-niveau over een bezoek aan de huisarts. Laat leerlingen oefenen met woordenschat en korte, veelgebruikte zinnen. De oefening bevat drie onderdelen:

• een lijst met veelvoorkomende woorden
• invulzinnen met één ontbrekend woord
• voorbeeldzinnen die je bij de huisarts kunt gebruiken

Gebruik alleen hoogfrequente woorden. Houd de taal eenvoudig, duidelijk en herkenbaar. Voeg instructies en antwoorden toe.

voorbeeld prompt voor chatbot rollenspel

We doen een rollenspel. Jij bent de huisarts, ik ben de patiënt. Stel mij vragen over mijn klachten. Gebruik korte en makkelijke zinnen (A2-niveau). Wacht op mijn antwoord. Gebruik alleen hoog frequente woorden. Stel in totaal 5 vragen. Geef aan het eind een korte samenvatting van wat ik heb verteld.

maak een praatplaat

Maak een praatplaat voor NT2 cursisten. Het onderwerp is de markt. Er moet van alles te koop zijn en er zijn ook klanten. Een kind steelt een appel.

prompt voor een Diva les

Maak drie voorbeeld e-mails die iemand kan ontvangen waarvan 1 phishing is, zodat de cursist eruit kan halen welke niet veilig is. Zet er niet bij welke e-mails veilig en niet veilig zijn. Voeg ook in eenvoudige taal tips toe over de herkenning van phishing. 

gevaren/nadelen gebruik AI

• Enorm energieverbruik en CO2 uitstoot
• Afhankelijkheid en verarming van vaardigheden en kennis
• privacy risico's
• AI als echokamer/ Bias 
• Automatisering door AI kan banen overbodig maken, vooral in  routinematige of repetitieve functies.
• Gebrek aan emotioneel begrip

Bewust en Verantwoord AI-gebruik in het Onderwijs:  6 praktische uitgangspunten

• Gebruik AI alleen als het nodig is: Houd rekening met milieu-impact en risico op deskilling.
• Blijf kritisch op AI-output: Controleer taalniveau, inhoud en fouten 
  
• Maak gebruik bespreekbaar Leer cursisten om AI-resultaten te beoordelen en niet klakkeloos over te nemen.
• Bescherm privacy: Voeg geen privégegevens/informatie in open AI systemen
• Houd zelf de regie: Jij als docent bepaalt wat goed onderwijs is – AI is ondersteunend.

📁 Goed organiseren van digitaal lesmateriaal

1. Maak een logische mappenstructuur

Orden je materiaal per thema of grammatica-onderwerp, zodat je alles snel terugvindt.

2. Geef duidelijke bestandsnamen

Gebruik vaste naamgeving, zoals:

A2_Spreken_Eten.pptx  of   B1_Grammatica_VerledenTijd.pdf

→ zo blijft je lesmateriaal overzichtelijk en doorzoekbaar.

Opdracht

• Kies een digitale tool die je nog niet eerder hebt gebruikt.
• Maak (indien nodig) een gratis account aan.
• Zoek met je groepje uit hoe de tool werkt.
• Maak of zoek een oefening met de tool. 
• Presenteer de tool kort (Wat kan je ermee? Hoe werkt het?)

✅ Voordelen van LessonUp

Interactieve lessen: Voeg polls, quizzen, woordwebs en andere werkvormen toe die leerlingen actief betrekken.

Gebruiksvriendelijk:  snel lesmateriaal  maken en aanpassen.

Direct inzetbaar materiaal: Toegang tot een grote database van kant-en-klare lessen van collega-docenten.

AI-assistent & AI-tools:  snel en efficiënt lesmateriaal te ontwikkelen 

Importeer PowerPoints: Bestaand lesmateriaal hoef je niet opnieuw te maken.

⚠️ aandachtspunten

• Tijdsinvestering bij opstart
• Afhankelijkheid van internetverbinding
• Beperkte gratis versie
• Privacyvraagstukken bij cursistgegevens

opdracht

• Maak een presentatie voor een les met LessonUp.
• Gebruik verschillende mogelijkheden die LessonUp biedt zoals een woordspin of interactieve oefeningen.
• Gebruik ook minimaal 1 tool anders dan Lesson Up (bijvoorbeeld Kahoot). 

LessonUp: geef presentaties een herkenbare titel

Sla je presentaties op met een duidelijke benaming: methode + thema + taak

Voorbeeld: LINK1_Boodschappen doen_Taak 2

Het gebruik van digitale tools in de les:

Eerst investeren, straks profiteren: meer variatie, meer kwaliteit, meer tijdswinst. 

Klik vooral veel rond en probeer veel uit! 

Wat vond je van het werken met Lesson Up?

Ik kan digitale tools inzetten om mijn lessen gestructureerd, afwisselend en interactief te maken.

1. ja
2. nee

Ik kan passend digitaal lesmateriaal vinden en gebruiken via online platforms en databases.

1. ja
2. nee

Ik neem de direct toepasbare ideeën mee naar mijn eigen lespraktijk.

1. ja
2. nee

Ik ben me bewust van de voor- en nadelen en de gevaren van het gebruik van AI:

1. ja
2. nee

Ik zou met betrekking tot dit onderwerp nog willen leren of oefenen met:

literatuur

• AI als hulpmiddel voor onderwijs (Erasmus Universiteit,  2024)
• Maak afspraken over het gebruik van generatieve AI op school
•  (PO raad, 2025)
• Kunstmatige intelligentie vreet stroom, één opdracht hetzelfde als een uur een lamp aan (Nieuwsuur, 2023, pagina NOS)
• Artificial intelligence in het onderwijs: dit zijn kansen en risico's (Kennisnet 2024)

AI in het onderwijs: Krachtig hulpmiddel, mits bewust gebruikt

voordelen voor cursisten:

• leren op maat

• persoonlijke ondersteuning  

• versterking digitale vaardigheden

voordelen voor docenten:

• automatisch nakijken
• lesmateriaal maken en afstemmen op niveau
• gemakkelijk toevoegen van energyzers een interactieve onderdelen aan de les
• tijdswinst

Welkom bij de Nederlandse les!