13.4 Doorstromers

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Pak je leesboek!

Eerst 15 minuten stil lezen.

13.4 Kou en hitte

Je weet hoe dieren en planten zijn aangepast aan koude of warme omstandigheden.

Aanpassingen om warm te blijven

Warm blijven kost heel veel energie, dus dieren passen zich in de winter aan waardoor dit energieverbruik omlaag gaat.

Dieren kunnen in een winterrust of winterslaap gaan.

Een eekhoorn neemt een winterrust. Die wordt af en toe wakker om wat te eten.

Een egel neemt een winterslaap. Zijn lichaamstemperatuur zakt gedurende de hele winter.

Koudbloedige dieren en kou

- Koudbloedige dieren zijn in de winter niet actief. 

- Ze houden allemaal een winterslaap.

- In de zomer zie je reptielen vaak 's ochtends opwarmen in de zon. Hoe warmer het wordt, hoe actiever ze worden.

Vorm - functie denken

- Hoe groter een dier, hoe groter zijn inhoud is ten opzichte van zijn oppervlak

- Olifanten verliezen relatief gezien dus veel minder warmte dan een muis

Vorm - functie denken

- Om warmte vast te houden is het handig om je extremiteiten (oren, neus) klein te hebben

- Om warmte te verliezen is het handig om je extremiteiten groot te hebben

Verlies van water

Planten verliezen water door verdamping

1) Huidmondjes aan de onderkant van bladen

2) Via het oppervlak

Huiswerk

13.4 opdrachten 3 t/m 14 + 17 t/m 21

Klaar? Zorg dat je de leerdoelen van deze paragraaf hebt uitgewerkt

Kleine dieren zoals koolmezen of muizen zijn constant op zoek naar mogelijkheden om te eten. Grote dieren zoals olifanten of mensen doen dit slechts maar een bepaalde tijd.

Leg uit hoe dat komt. (I-vraag)

Leg uit of de ijsbeer of de pandabeer relatief gezien grotere oren heeft

Wat is het verschil tussen warmbloedige en koudbloedige dieren?

Bekijk de afbeelding. Wat zal er uiteindelijk in het onderste plaatje gebeuren met de schildpadden als ze zo blijven staan?

Welke aanpassingen hebben warmbloedige dieren om warm te blijven in een koude omgeving?

Herhaling. Geef de formule van fotosynthese

Kijkend naar het antwoord van de vorige vraag, wat zal de beperkende factor voor fotosynthese zijn bij woestijnplanten?

Vorm-functie denken.
Hiernaast zie je cactussen. Welke twee aanpassingen hebben deze om verdamping tegen te gaan?