Ontdek kunst en erfgoed in Amersfoort
Mondriaanhuis, Museum Flehite en Kunsthal KAdE

Voorbereidingsles Keramiek

1 / 43
volgende
Slide 1: Tekstslide
Kunstzinnige oriëntatie, WereldoriëntatieBasisschoolGroep 7,8

In deze les zitten 43 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

1. Opwarmertje
Waar drink jij uit?
Ga staan als je uit een zelfde soort 
beker of glas drinkt.

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 3 - Tekstslide

Duralex glas (onbreekbaar, tenminste bijna onbreekbaar).

Slide 4 - Tekstslide

Plastic bekers.

Slide 5 - Tekstslide

Kopjes en schotels.

Slide 6 - Tekstslide

Mok van aardewerk.

Slide 7 - Tekstslide

Theeglazen uit Marokko.

Slide 8 - Tekstslide

Een blikje.

Slide 9 - Tekstslide

Dombo, kinderbeker met twee oren. Ontwerp Richard Hutton, voor  Gispen.

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 11 - Tekstslide

Kopjes met merkteken van porselein. Studio Zand Amersfoort.
Waarom drinken mensen uit verschillende soorten drinkgerei?

Slide 12 - Tekstslide

Bespreek met de leerlingen waarom ze denken dat mensen verschillende soorten drinkgerei gebruiken.
- De keus is afhankelijk van de leeftijd van de gebruiker. 
- De keus is afhankelijk van het soort drankje. 
- De keus is afhankelijk van in welke cultuur je leeft. 
- De keus is afhankelijk van je persoonlijke smaak.
Andere tijden, ander drinkgerei...

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Glas
Gevonden in het graf van een vrouw bij Rhenen. Zeer fijn geblazen glaswerk uit ongeveer 600.
Rijksmuseum voor Oudheden Leiden
Drinkbeker aardewerk
Rond 1300 gemaakt van klei op een draaischijf, daarna geglazuurd en gebakken. 
Rijksmuseum van Oudheden Leiden.
Kopjes en schotels 
Geglazuurd blauw-wit Chinees porcelein van rond 1800.
Museum Flehite.
Drinknap aardewerk
Duimpotje gemaakt van klei ongeveer 2500 voor Chr. 
Provinciaal Depot voor Bodemvondsten Noord-Holland. 
Bierpul
Gemaakt rond 1650 van brons. Hierin schuimde het bier goed en bleef het lang koel. 
Rijksmuseum van Oudheden Leiden.
Drinkbeker met gezicht
Romeins aardewerk van ongeveer het jaar 60.
Rijksmuseum van Oudheden.
Theekopjes 
Gemaakt van glas in Frankrijk rond 1970. 

Slide 14 - Tekstslide

Klik op het vraagteken om iets meer te weten te komen over dit drinkgerei.
Verschillende landen, verschillend drinkgerei...

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Yerba Maté beker
Uit Zuid Amerika, gemaakt van een kalebas. Voor Yerba Maté thee.
Wegwerp theekopje
Deze kopjes worden gebruikt in treinen in Nepal en zijn gemaakt van klei. Na gebruik kun je ze weggooien.
Collectie Studio Zand.
Drinkhoorn
Drinkbeker uit Congo (Centraal Afrika)gemaakt van een hoorn. 
Museon Den Haag.
Houten mok
Model zoals ze traditioneel gemaakt werden in Zweden (Lapland) door de Lappen.
Drinkbeker 
Gemaakt van aardewerk in India. Wordt gebruikt voor Lassi (een soort vruchten-yogurt).
Prive collectie.
Chinees porcelein
Chinees porcelein werd vanaf de 16de eeuw zeer beroemd en wordt over de hele wereld geïmporteerd en nagemaakt.
Prive collectie.

Slide 16 - Tekstslide

Klik op het vraagteken om iets meer te weten te komen over dit drinkgerei.
2. Materialen quiz

Slide 17 - Tekstslide

Drinkgerei wordt gemaakt van verschillende materialen. 
Die materialen hebben verschillende eigenschappen. 
En de materialen worden met verschillende technieken gevormd tot een beker/glas/mok/kop en schotel.
Welke materialen 
geleiden niet goed?

Sleep ze in het gele vak.

Slide 18 - Tekstslide

Als een materiaal snel de warmte overneemt, geleidt het goed.
Maar ... als je niet je handen wilt branden aan je kopje is het belangrijk dat het materiaal niet goed geleidt.
Welke materialen geleiden niet goed?
Materialen die niet goed geleiden.

Slide 19 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Hoe vorm je materialen?


Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hout en kalebas bewerk je tot een drinkbeker door het te ...
A
gieten
B
blazen
C
kneden
D
snijden

Slide 21 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Hout bewerk je met  beitels, gutsen en messen

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Glas bewerk je tot een drinkglas door het te ...
A
gieten in een mal
B
blazen
C
kneden
D
snijden

Slide 23 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 24 - Tekstslide

Glasblazen: 
Een buisje van glas wordt verhit in vuur zodat het dik vloeibaar wordt. Door te blazen kun je er de buis breder maken en er vormen in aanbrengen.
Hiervoor moet je wel heel veel ervaring hebben!
Klei bewerk je tot een kopje of mok door het te ...
A
gieten in een mal
B
draaien op een pottenbakkersschijf
C
blazen
D
vormen met je handen

Slide 25 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 26 - Tekstslide

Vloeibare klei kun je in een mal gieten. 
Na 6 minuten giet je de mal weer leeg en blijft er in de mal blijft een dunne wand van klei zitten. Die laat je drogen en kan er later uit gehaald worden. 
Dan wordt de pot/vaas/mok in de kleioven gebakken.
Foto's Studio Zand.

Slide 27 - Video

Draaien op een pottenbakkersschijf.
foto kleien met je handen 
Marije

Slide 28 - Tekstslide

Klei vormen met je handen.
3. Doe opdracht
Maak nu zelf een duimpotje van klei.

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 30 - Tekstslide

Dit duimpotje is gemaakt van klei ongeveer 2500 voor Chr. en gevonden in Noord Holland.
Zo'n potje  kun je eenvoudig zelf maken in  6 stappen.

Provinciaal Depot voor Bodemvondsten Noord-Holland. 
     Stap 1. Pak een bolletje klei, 
     zo groot als een ...

Slide 31 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Stap 2. Kneed de klei.

 Totdat deze zacht is. En zodat alle luchtbelletjes eruit zijn.

 Stap 2. Kneed de klei.
 Totdat deze zacht is. 
 En zodat alle luchtbelletjes eruit   
 zijn.

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Stap 3. Maak een balletje van de klei.

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Stap 4. Zet je duimen in het 
midden van het balletje. 



- Duw je duimen naar binnen. 
- Draai de klei  in je handen, zodat de rand overal even dik wordt.
- Als het goed is heb je na een tijdje een potje in je handen!

Slide 34 - Tekstslide

De kleirand mag wel ongeveer 8 mm dik blijven, dan is het potje minder kwetsbaar. 

Stap 5. Versier het potje.
      - Maak de klei zo glad mogelijk. 
      - Maak patronen in de klei met verschillende voorwerpen: 
      touw, sateprikkers of kanten stofjes.

Slide 35 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies



Stap 6. Laat het potje drogen.

Slide 36 - Tekstslide

Om een voorwerp van klei waterdicht en hard te maken wordt deze normaliter afgebakken wordt in een kleioven. Die wordt tot wel 1000 graden opgestookt.
Veel aardewerk wordt geglazuurd, dat is de glimmende gekleurde laag over de klei.
Welkom bij Studio Zand!

Slide 37 - Tekstslide

Leerlingen hebben kennis gemaakt met het met de hand vormen van keramiek. 

Tijdens de workshop bij Studio Zand maken leerlingen een beker door porselein te gieten in een mal. In de volgende dia's krijgen ze alvast en kijkje bij Studio Zand.

Slide 38 - Tekstslide

Dit is Studio Zand. In de Nieuwe Stad, vlakbij het Eemplein.

Slide 39 - Tekstslide

Hier werken Frans Ottink en Erna Huppelschoten. Ze hebben een winkel...

Slide 40 - Tekstslide

... en een studio waar ze potten, vazen, servies en kunstwerken maken van keramiek. 

Slide 41 - Tekstslide

Dit is Frans.

Slide 42 - Tekstslide

En dit is Erna. 
Binnenkort gaan de leerlingen hier zelf ambachtelijk aan de slag.
... tot snel bij Studio Zand!

Slide 43 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies