De donkere kamer van Damokles - Willem Fredrik Hermans

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 3-6

Introductie

In beeld: De leeslijst van Nescio. De Donkere kamer van Damokles.

In Beeld: de leeslijst van Nescio

De donkere kamer van Damokles - Willem Frederik Hermans

Waarheid - bedrog - schijn - werkelijkheid

In De donkere kamer van Damokles speelt schrijver Willem Frederik Hermans met waarheid en bedrog en schijn en werkelijkheid. In dit fragment zien we dat de hoofdrolspeler uit de verfilming van dit boek meerdere personages speelt. Een van die personages blijkt er opeens anders uit te zien dan op het eerste gezicht lijkt. 

bekijk hier een klein fragment uit de film die over de film gemaakt is.

Bron: Andere Tijden - De werkelijkheid van W.F. Hermans

De schrijver vertelt ....

Waar gaat het boek De Donkere Kamer van Damokles volgens de schrijver zelf over? Willem Frederik Hermans legt uit. Volgens hem is het mogelijk dat de mens zichzelf verkeerd beoordeeld en dat deze voortdurend innerlijk verandert. 

Bekijk hier het fragment

Bron: Boeken aan het woord; VPRO 1962

Het verzet in WOII

De donkere kamer van Damokles is niet alleen een psychologische roman, het is ook een spannend boek over het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. In dit fragment zien we hoe het verzet te werk ging. Vervolgens vertelt een oud-verzetsstrijder over zijn ervaring in het verzet, en over heldendom en angst. 

Bekijk het fragment hier

Bron: Schrijvers over de oorlog - NOT, TELEAC

Innerlijke verandering

Willem Frederik Hermans vertelde dat het mogelijk is dat iemand innerlijk verandert. Daarmee veranderen ook de beoordeling van het eigen gedrag en waarnemingen. Als dat zo is, welke waarnemingen zijn dan waar? 

In dit fragment zien we een jongen die vertelt dat hij dacht dat hij Jezus Christus was. Wat voor hem op dat moment echt leek, was voor anderen onbegrijpelijk.

Bron: De Psychosekliniek, 6-2-1999, VARA

Is de werkelijkheid objectief waar te nemen?

In het vorige fragment zagen we een jongen die in een waan dingen dacht en voelde die voor de meesten gek lijken. In het universum van Willem Frederik Hermans is dit minder gek - 'mensen uit een stuk' bestaan voor hem niet. Persoonlijkheid, de beoordeling van jezelf - en daarmee ook je waarneming - kunnen immers veranderen. Maar als dat zo is, bestaat er dan één werkelijkheid, of is de werkelijkheid afhankelijk van je perspectief? In dit fragment vertelt een 

(Bron: The mind of the universe - de denker, 9-7-2017, VPRO)

wetenschapper dat hij gelooft dat er geen realiteit bestaat buiten je eigen waarneming. Als er geen objectieve realiteit in het heden bestaat, wat kan je dan dan nog met zekerheid zeggen over het verleden? Het spannende verhaal in de Donkere kamer van Damokles laat je ook nadenken over deze vragen. 

bekijk hier het fragment over 'bestaat er de werkelijkheid'?

Er bestaat niet zoiets als één werkelijkheid. 

Er bestaan meerdere werkelijkheden naast elkaar

Wat vind jij?