H7.4 - Energie + H7.5 Klimaatverandering

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

7.4 - Energie

Ik raad jullie aan tijdens de les aantekeningen te maken:

dat helpt jullie bij de huiswerkopdrachten.

Aan het einde van de les kun je:

• Je kunt de belangrijkste energiebronnen noemen met hun voor- en nadelen.
  

Energiebronnen (fossiele brandstoffen)

Uitputbare energiebronnen:

• Aardgas / Aardolie / Steenkool
• + Goedkoop, makkelijk
  te gebruiken/vervoeren
• - Raakt op een gegeven moment op
• - Veel uitlaatgassen (CO2)
  -> broeikaseffect, smog en verzuring

Kernenergie

Ontstaat door splitten van atoomkernen van uranium 

-> Hierbij komt warmte vrij die omgezet wordt naar elektriciteit 

• + Geen koolstofdioxide + luchtverontreiniging
• - Wel radioactief afval 

(tienduizenden jaren)

Energiebronnen (duurzaam)

Hernieuwbare energiebronnen:

- Zonne-energie
- Windenergie
- Waterkracht
- Warmte-energie

- Biomassa

Zonne-energie 

• Wordt gevormd door het licht en de warmte van de zon
  
  
• + Geen koolstofdioxide + raakt niet op 

• - Niet altijd beschikbaar

Windenergie

Electriciteit opgewekt met de kracht van de wind. Zelfde voordelen als zonne-energie.

• Nadelen: 
• - De wind waait niet altijd
• - Omwonende hebben last van bromtonen
• Horizonvervuiling 

Waterkracht

Vroeger: graan malen of hout zagen 

• Getijdenenergie (eb en vloed)

• - Voor stuwdammen is er een groot hoogte verschil nodig om veel elektriciteit te kunnen opwekken. -> kan milieu veranderen 

Warmte

Diep in de aardkorst is het warmer dan aan de oppervlakte. (IJsland)

• Warmtepomp werkt een beetje als een koelkast maar dan andersom. Deze haalt warmte uit de omgeving en geeft deze in huis af.

Biomassa

Bij verbranding energierijke stoffen ( planten en dieren, hout, tuinafval en mest) door vergisten/vergassen ontstaat biogas, biobrandstof.

• + Hernieuwbaar in tegenstelling tot aardgas/steenkool
• - Veel koolstofdioxide (dus ook niet echt "duurzaam") + veel landbouwgrond nodig

Aan de slag!

Ga bezig met opdracht 1, 2, 4 t/m 6

Klaar? Begin met een samenvatting of pak je leesboek erbij.

7.5 - Klimaatverandering

Ik raad jullie aan tijdens de les aantekeningen te maken:

dat helpt jullie bij de huiswerkopdrachten.

Dampkring

Broeikasgassen 

Warmte wordt vastgehouden: opwarming als gevolg.

Methaan, CO2 en waterdamp

Natuurlijk VS. versterkt broeikaseffect

(versterkt) broeikaseffect

Broeikasgevaar

Klimaatveranderingen

Doordat het op plekken warmer wordt:

• Zeeën en oceanen warmer​
  
• Zeespiegel stijging overstroming gebieden​ 
• Droogte bepaalde gebieden

Zeespiegelstijging

• Belangrijk gevolg: stijging van de zeespiegel (de hoogte van het zeewater).
• Bij Nederland zal de zeespiegel
  0,5 tot 3 m hoger zijn in 2100.
• Laaggelegen gebieden zullen dan overstromen. Daarom moeten de dijken hoger worden gemaakt. Dat kost veel geld.

Gevolgen klimaatverandering

Verzilting: vermindering van de hoeveelheid zoet water en zeewaterstijging leidt tot zouter worden(verzilting) van rivieren en daardoor landbouwgrond.

https://edepot.wur.nl/50376

Bron: https://edepot.wur.nl/50376

Gevolgen van klimaatverandering

• Jaarritme verandert: hooikoorts / tijd van seizoenen
• Meer sterfgevallen door hitte (400)
• Er komen meer tropische ziekten en plagen

Maken van de opdrachten

7.5  Klimaatverandering

Eerste 10 minuten zelfstandig. 

Opdracht 1 tm 6

Klaar? Maak de Test jezelf