BK2Thema 5 BS 2 Chromosomen en genen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

BS 2 Chromosomen en genen

De bouwstenen waaruit je lichaam is opgebouwd, heten:

1. DNA
2. Chromosomen
3. Erfelijke eigenschappen
4. Lichaamscellen

Wat is de belangrijkste reden voor celdeling?

1. Groeien
2. Voortplanten
3. Genezen
4. Drinken

Wat is het genotype?

1. Alle eigenschappen
2. Je innerlijk
3. Alle erfelijke eigenschappen
4. Je uiterlijk

Bruine ogen is een voorbeeld van een

1. Genotype
2. Fenotype
3. Invloed uit het milieu
4. A en B is beide juist

Je fenotype kan veranderen...

1. doordat je je haar verft
2. doordat je bruin wordt in de zon
3. nee, dat kan niet
4. A en B is beide juist

Hoeveel chromosomen heeft een mens?

1. 47
2. 46
3. 23
4. 42

BS 2 Chromosomen en genen

Leerdoelen:

Je kunt beschrijven hoe elk van de ouders 50% van de chromosomen levert

Je kunt benoemen dat bij mensen het geslacht wordt bepaald door de geslachtschromosomen

Alle erfelijke eigenschappen van mens liggen in 46 chromosomen (in elke lichaamscel bij de mens) 

Van elk chromosoom heb je 2, 1 van vader en 1 van moeder

Dus: 23 chromosomenparen in elke celkern en 

deze bevatten ook dezelfde erfelijke 

eigenschappen

Gen = 1 erfelijke eigenschap

Genen komen dus ook in paren voor.

Chromosomenparen

Geslachtscellen

Eicellen en zaadcellen zijn geslachtscellen.

Geslachtscellen ontstaan door speciale celdeling, waarbij elke geslachtscel 1 chromosoom van elk paar krijgt.

Zo hebben geslachtscellen enkelvoudige chromosomen (niet in paren).

Zoveel verschillende 

mogelijkheden.

Bij eicel van vrouw idem.

Bevruchting

• Opgerold DNA
• Komen voor in chromosomenparen (twee dezelfde chromosomen)
• Mensen hebben 23 chromosomenparen (46 chromosomen)

Bevruchting

Bevruchting: van enkelvoudige chromosomen naar chromosomenparen

Geslacht

Het 23e chromosomenpaar zijn geslachtschromosomen.

Deze bepalen het geslacht:

Vrouw = XX

Man = XY

de vrouw geeft alleen geslachtschromo-

soom X door, de man X of Y

Jongen of meisje?

Zaadcel met X en eicel met X wordt: bevruchte eicel XX -> meisje

Zaadcel met Y en eicel met X wordt: 

bevruchte eicel XY -> jongen

(de man bepaald dus het geslacht!)

Aan het werk:

Lezen BS 2 

en maken opdrachten: 1, 2, 3, 5, 9