Stadslab Kernles 5: Oplossen

"I am no longer accepting the things I cannot change. I am changing the things I cannot accept.

"Ik accepteer de dingen die ik niet kan veranderen niet meer. Ik verander de dingen die ik niet kan accepteren."
Angela Davis
Kernles 5 - Oplossen
1 / 18
volgende
Slide 1: Tekstslide
MaatschappijleerMiddelbare schoolMBOvmbo, mavoLeerjaar 3-6Studiejaar 1-4

In deze les zitten 18 slides, met tekstslides en 1 video.

Introductie

Stadslab - Kernles 5: Oplossing. In deze les krijgen leerlingen de kans om hun oplossing uit te werken volgens een plan van aanpak. Let wel op: Als je wil dat leerlingen dit daadwerkelijk uit voeren moet je hiervoor tijd inruimen in het programma.

Instructies

Beste docent,

Deze les helpt leerlingen op weg met het uitvoeren van oplossingen. Ze hebben hiervoor al gewerkt aan een pitch waarin wordt uitgelegd waarom hún probleem belangrijk is en nú moet worden aangepakt. Nu is het tijd om na te denken over wat zij zelf kunnen doen om bij te dragen aan de oplossing van hun probleem - en dat ook echt te gaan doen!

Een “oplossing” voldoet als:
  • De oplossing aansluit bij het probleem.
  • De doelgroep is geholpen met deze oplossing (het leven van deze mensen wordt beter).
  • De oplossing is uitvoerbaar binnen de kaders van een Stadslabproject (tijd, geld, benodigde materialen/ vaardigheden/ kennis, et cetera).
Hieronder vind je een korte toelichting hoe je deze les goed kunt voorbereiden en inrichten. Mis je iets of heb je vragen? Mail dan naar info@hetstadslab.nl.

De lesbrieven en werkbladen zijn te vinden in de bijlagen. 

Instructies

Werkbladen

Onderdelen in deze les

"I am no longer accepting the things I cannot change. I am changing the things I cannot accept.

"Ik accepteer de dingen die ik niet kan veranderen niet meer. Ik verander de dingen die ik niet kan accepteren."
Angela Davis
Kernles 5 - Oplossen

Slide 1 - Tekstslide

Quote van Angela Davis
Open de les met de quote van Angela Davis. Angela Davis is een bekende mensenrechtenactivist uit de USA. Deze quote wordt veelal gebruikt om mensen aan te moedigen ook een ander standpunt in te nemen, in plaats van toekijken naar hoe iets niet loopt zoals jij wil, ervoor kiezen om je daar actief tegenaan te gaan bemoeien om te zorgen dat er een verandering op gang kan komen. 

Ze heeft onder meer gestreden voor gelijke rechten voor vrouwen en mensen van kleur. Daarnaast is ze ondertussen hoogleraar en doceert ze over al deze onderwerpen wereldwijd. 

Vraag aan leerlingen:
  • Wat zou Angela Davis met deze quote bedoelen?  
  • Herken je jezelf in deze quote? 
Stadslab
In deze les bedenken jullie ideeën die bijdagen aan de oplossing van jullie maatschappelijke problemen.

Deze ideeën mogen jullie ook echt gaan uitvoeren.

Slide 2 - Tekstslide

In deze les zullen leerlingen het maatschappelijke probleem gaan voorzien van een oplossing en deze uitdenken. Controleer aan het begin van de les welke vragen de leerlingen nog hebben over de vorige les en of iedereen de vragen uit de vorige les heeft kunnen afmaken. 

Tijdens deze les is geen ruimte voor de uitvoering. Mocht je dit willen, raden we je aan om dit in een aparte les te doen of er ruimte voor te maken op een projectdag of blokuur. Anders kunnen leerlingen het in hun eigen tijd doen en tijdens de presentaties in de volgende les hun successen delen.

Wil je ondersteuning van Stadslab? Neem dan contact met ons op via info@hetstadslab.nl om te informeren naar de mogelijkheden.
Vandaag:
Instructie: Wat is BBA?
Oefening 1: Van probleem naar oplossing
Oefening 2: Een eigen oplossing
Afronding van de les

Slide 3 - Tekstslide

Licht het programma van vandaag toe.

Instructie
Waar staat BBA voor? 

Slide 4 - Tekstslide

Tijdens de instructie wordt BBA verder toegelicht. Dit staat voor bewustwording, begrip en actie. Meer uitleg staat in de docentenhandleiding, op de volgende slides en in het werkboek van de leerlingen. 


Bewustwording, begrip en actie
Er zijn minimaal drie manieren om problemen aan te pakken. Je kunt werken aan:

  1. Bewustwording
  2. Begrip
  3. Actie

Wat voor jullie werkt, hangt af van je probleem, hoeveel tijd je hebt en hoe groot je invloed is.

Slide 5 - Tekstslide

Wat is BBA? 

Bewustwording, bijvoorbeeld door te demonstreren, een online campagne maken, posters of stickers plakken.

Begrip, bijvoorbeeld door: Een informatieavond te organiseren, een (gast)les te organiseren of geven, een documentaire maken, of het schrijven van een opiniestuk.

Actie, bijvoorbeeld door: een petitie verspreiden, het organiseren workshop of bijeenkomst, een pitch of brief overhandigen aan machthebber, een inzamelingsactie.

Wat levert bewustwording op?
Probleem: Mensen weten niet dat het probleem bestaat.

Oplossing: Je confronteert mensen met het bestaan van het probleem (bijvoorbeeld met posters, stickers, online campagne of ludieke acties).

Resultaat: Meer mensen weten meer over het probleem en de oorzaken daarvan.

Slide 6 - Tekstslide

Hier staat meer informatie over bewustwordingsacties, kijk bijvoorbeeld ook naar het plaatje als voorbeeld!

Waarom focussen op begrip?
Probleem: Mensen weten wel dat het probleem bestaat maar begrijpen niet precies hoe het in elkaar zit.

Oplossing: Je informeert mensen over hoe het probleem in elkaar zit (bijvoorbeeld met een informatiebijeenkomst, lesmateriaal voor in de klas of explainers op tiktok en insta).

Resultaat: meer mensen weten wat de oorzaak is van het probleem en wat je eraan kan doen. 

Slide 7 - Tekstslide

Hier wordt begrip verder toegelicht, op de plaatjes zie je voorbeelden (fotoreportage, opiniestuk of een workshop). 

Wanneer directe actie?
Probleem: Mensen hebben misschien wel bewustzijn of begrip maar komen nog niet in actie tegen het probleem.

Oplossing: Directe actie. Je doet zelf direct iets om het probleem te verminderen, voorkomen, verbeteren (bijvoorbeeld door lunch uitdelen, gratis menstruatieproducten op alle toiletten leggen, een kolentransport tegenhouden).

Resultaat: Het probleem is (tijdelijk) opgelost of verkleind. Met de actie draag je ook bij aan bewustzijn en begrip. 

Slide 8 - Tekstslide

Hier wordt meer uitleg gegeven over een (directe) actie. Dit noem je zo, omdat een workshop of een postercampagne ook al een actie is. Maar hier gaat het meer over het direct beïnvloeden van het handelen van anderen. Zoals het uitdelen van gratis lunch als protest, of het aanbieden van maandverband op toiletten zodat daar kosteloos toegang tot is. Ongeacht of het beleid van de locatie dat voorschrijft. 
Voorbeeld van...
Een passende oplossing

Slide 9 - Tekstslide

Er volgt een video van twee leerlingen die mee hebben gedaan aan Stadslab. Zij hebben hun idee als zeer succesvol ervaren en geven beiden aan veel te hebben geleerd van Stadslab.

Slide 10 - Video

Dit is de video van Otto en Ornelle met hun statiegeldrek. Je kent het wel, al die prullenbakken die overhoop worden getrokken om er statiegeld uit te vissen... Daarvoor hebben Otto en Ornelle een statiegeldrek gemaakt, ruim voordat de gemeente dit had gedaan! Hoe dat ging? Laten ze je graag zien! 
Waarom is dat zo belangrijk?
  • Welk probleem zie je?
  • Welke oplossing heb je gezien?
  • Wat maakt dit wel/ geen goede oplossing?

Wat neem je mee bij het uitwerken van jullie oplossing?
Een passende oplossing

Slide 11 - Tekstslide

Vraag aan de leerlingen wat zij hebben gezien in de video op basis van deze vragen. Wees kritisch op wat er wordt gezegd, het is namelijk belangrijk om kaders te stellen die passen bij de mogelijkheden van jouw school. Otto en Ornelle konden dit gemakkelijk regelen met hun lokale contacten, maar dat hoeft niet voor iedereen mogelijk te zijn!
Oefening 1
Van probleem naar oplossing

Slide 12 - Tekstslide

In deze eerste oefening denken leerlingen na over de connectie van wat zij reeds hadden bedacht, onderzocht en bevonden. Én hoe dat wijzigt (of juist gevalideerd werd) aan de hand van het interview. Dit is een belangrijke tussenstap om ervoor te zorgen dat zij met het interview en de uitkomsten daarvan verder gaan werken aan een passende oplossing.


Bespreek met je groep de uitkomsten van het interview en de rest van jullie onderzoek.

  • Wat zou degene die je hebt geïnterviewd een passende oplossing vinden? 
  • Is dat een oplossing gericht op Bewustwording, Begrip of Actie? 
Van probleem naar oplossing

Slide 13 - Tekstslide

Dit is een opdracht die zij in hun eigen groepen gaan doen. Loop vooral rond om uitkomsten te checken bij leerlingen. Zoals:

  1. Heb je ervaringen van deze persoon gehoord? Wat waren die?
  2. Heeft die persoon iets aangegeven over wat diegene zou helpen?
  3. Werd er nog iets gezegd wat je echt verbaasde of waar je van schrok? 
Oefening 2
Een eigen oplossing

Slide 14 - Tekstslide

In deze oefening krijgen de leerlingen de tijd om hun eigen oplossing, gebaseerd op bewustwording, begrip of actie te bedenken. Ook krijgen zij verschillende vragen die hen vanuit het 'gewenste einddoel' terug laten beredeneren naar een oplossing die daar bij past. 
Een eigen oplossing - BBA
Pak je werkboek erbij
Begin met het invullen van het "Plan van aanpak" in het werkboek. Dit doe je samen met je groepje.

Vul daarna de volgende pagina's in, over de benodigdheden, kosten, successen en valkuilen. 

timer
20:00

Slide 15 - Tekstslide

Laat de leerlingen werken aan hun oplossingen. Loop ondertussen rond en vraag proactief uit wat zij bij de vragen hebben ingevuld en waarom. Een kritische blik of kritische vragen kunnen helpen bij het nog verder concretiseren en scherpstellen van de opdrachten. Probeer je tijd gelijkmatig te verdelen over de verschillende groepen. Als je merkt dat het denkproces vast zit, probeer dan een aantal ideeën te delen met ze. 

Denk aan een opiniestuk, workshop, directe actie, stickers plakken, een handtekeningen actie, een enquete afnemen en de resultaten daarvan presenteren aan bijvoorbeeld de schoolleiding of gemeente.  
Afronding
Terugblik
Beantwoord de vragen op werkblad 5.3.

Voorbereiding voor de volgende keer
  • Check nog één keer of jullie écht tevreden zijn met de pitch. Wat kan erbij over jullie oplossing?
  • Bereid je voor op de uitvoering. 

Slide 16 - Tekstslide

Wijs leerlingen erop dat zij in de volgende lessen hun pitch zullen moeten presenteren. 

Als er een uitvoering mogelijk is op jouw school, dan is het belangrijk om te controleren of leerlingen hun werk daadwerkelijk concreet genoeg hebben gedaan om dit voor te bereiden en uit te voeren. Eventueel kun je tijdens een les die tussen nu en de uitvoering zit een paar minuten wijden aan het uitvragen of eventuele inkopen/voorbereidingen zijn gelukt en waarom dit wel of niet is gelukt. 
'DOOR STADSLAB WEET IK WAAR IK HEEN WIL'

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies