*Woordenschat H1, vwo 3

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Woordenschat H1

Retorische middelen

Wat is beeldspraak?

Waarom is het belangrijk dat je beeldspraak kunt herkennen?

Waarom gebruiken we beeldspraak in onze taal?

Lesdoelen

Aan het eind van de lessenserie kun je de volgende stijlfiguren herkennen: 

- repetitio

- enumeratio

 - opsomming in drieën

- drieslag

- climax

- omgekeerde climax 

Retorische middelen

Retorische middelen gebruik je om een tekst aantrekkelijker en afwisselender te maken.

In dit hoofdstuk behandelen we de volgende retorische middelen:

repetitio - enumeratio - opsomming in drieën - drieslag - climax - omgekeerde drieslag

repetitio

Repetitio

Bij een repetitio draait het om herhaling.  

Voorbeelden: 

 Je hebt mensen en mensen. Pipo en de p-p-pareldieven. Uur na uur na uur zagen we hetzelfde. Ik ben het zat, zat, zat. Drommels, drommels en nog eens drommels.

Enumeratio

Een enumeratio is een lange opsomming.

Voorbeeld:

 In de verte zag ik heuvels, bomen, bloemen, geiten en koeien.

enumeratio

opsomming in drieën

Opsomming in drieën

Een opsomming in drieën is een opsomming die samen 1 geheel vormt.

Voorbeeld:

Ze verlangden naar vrede, vrijheid en geluk. 

drieslag

Drieslag

Een drieslag is een opsomming van drie woorden, zinnen of zinsdelen. Het is een effectieve manier om je boodschap extra krachtig en overtuigend te maken. Je kan een drieslag gebruiken aan het eind, of het begin van je tekst. Een bekend voorbeeld is: ‘Met bloed, zweet en tranen.’

Ik kwam, ik zag, ik overwon. 
 

Verschil drieslag en opsomming in drieën

Een drieslag is een opsomming in drieën in een vaste combinatie. "Bloed, zweet en tranen" lijkt een opsomming in drieën, maar het hoort bij elkaar en daarom is het een drieslag. Een opsomming in drieën is een willekeurige combinatie van woorden zoals: zij leeft in armoede en heeft een gebrek aan eten, geld en kleding.

climax

Climax

Een climax is een opsomming die naar een hoogtepunt voert.

Voorbeeld:

Hij werd kwaad, woedend, nee, witheet toen hij dat zag.

omgekeerde climax

Omgekeerde climax

Een omgekeerde climax is een stijlfiguur, waarbij in een opsomming de betekenissen in kracht afnemen. Het is het tegenovergestelde van een climax.

Hij is wereldberoemd, nou ja... in Nederland, in onze stad dan. Ik bedoel: ik heb van hem gehoord.

Het is schitterend, prachtig, mooi, eigenlijk best aardig.

Wat ben jij een miezerig, vervelend, irritant, misselijk ventje

1. drieslag
2. Enumeratio
3. climax
4. Repetitio

Hij voelde zich goed, geweldig, fantastisch toen hij geslaagd was.

1. opsomming in drieën
2. enumeratio
3. repetitio
4. climax

De soldaten vochten voor God, vaderland en Oranje.

1. repetitio
2. climax
3. enumeratio
4. opsomming in drieën

Uur na uur gebeurde er niets.

1. omgekeerde climax
2. repetitio
3. enumeratio
4. climax

Hij dacht een auto te hebben gewonnen, maar het was zelfs geen fiets. Zijn prijs was een zakradiootje.

1. omgekeerde climax
2. drieslag
3. opsomming in drieën
4. enumeratio

Ik wil weg, ik wil naar huis, ik wil naar bed.

1. repetitio
2. climax
3. drieslag
4. opsomming in drieën

Filmpje

In het filmpje op de volgende slide worden deze retorische middelen nogmaals uitgelegd. Het jammere is alleen dat er nog veel meer stijlfiguren worden uitgelegd. Je zult zelf moeten doorspoelen om de juiste stijlfiguren te zien.

Opdracht

Blz. 26 - 27

- Maak opdracht 1 en 3