H4.2 De moord in Sarajevo

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Van oorlog naar oorlog

De moord in Sarajevo

Geschiedenis - Kader 2

Wat is wat?

Dikgedrukt = een begrip

schuin = moeilijk woord

uitleg van begrip

Hierin staat de uitleg van het begrip. Schrijf het begrip en de betekenis op in je schrift.

uitleg van moeilijk woord

Hierin staat de uitleg van het moeilijke woord. Schrijf het op in je schrift.

uitleg

Hierin staat de uitleg over een bepaald onderwerp.

Wat waren de vier  oorzaken van de Eerste Wereldoorlog?

Een groot en machtig land willen worden.

Afspreken elkaar te helpen in een oorlog.

Trots zijn op je land.

Trots zijn op je leger en soldaten.

nationalisme

militairisme

imperialisme

bondgenootschap

Noem de vier indirecte oorzaken van de Eerste Wereldoorlog.

1. Imperialisme

2. Nationalisme

3. Militairisme

4. Bondgenootschappen

Welke drie landen hoorden bij het centrale bondgenootschap?

Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Italië, Ottomaanse Rijk.

Welke drie landen hoorden bij het geallieerde bondgenootschap?

Engeland, Frankrijk en Rusland.

Leerdoelen

Aan het eind van deze les...

...ken je de begrippen wereldoorlog en neutraal. (R)

...weet je dat de moord op Frans Ferdinand de aanleiding is voor de Eerste Wereldoorlog. (R)

...kan je vertellen waarom de Eerste Wereldoorlog gevaarlijker was dan vorige oorlogen. (T1)

...weet je dat Nederland neutraal bleef tijdens de Eerste Wereldoorlog. (R)

Aanleiding Eerste Wereldoorlog

Dat er een oorlog ging komen was rond 1914 wel duidelijk. Maar wanneer...

Bende van de zwarte hand

Bosnië was in 1914 een deel van Oostenrijk-Hongarije, maar niet iedereen was daar blij mee. 

De 'Bende van de Zwarte Hand' was een groep nationalisten die bij Servië willen horen. 

Bezoek aan Sarajevo

In 1914 brengt de kroonprins van Oostenrijk-Hongarije (Frans Ferdinand) en zijn vrouw (Sophie) een bezoek aan Sarajevo.

Bron: Foto van Frans Ferdinand en zijn familie. 

Bron: Route die Frans Ferdinand en zijn vrouw hebben afgelegd in Sarajevo. De aanslag op hun leven. Animatie.

Bron: Hier zie je Frans Ferdinand (rechts) en zijn vrouw Sophie (links) opgebaard na hun moordaanslag. Foto uit 1914.

Een kettingreactie...

De moordaanslag was de aanleiding van de Eerste Wereldoorlog.

aanslag > Oostenrijk-Hongarije stuurt militairen naar Servië > Rusland komt Servië helpen > Duitsland komt Oostenrijk-Hongarije helpen > overige bondgenoten mengen zich in de strijd... = iedereen doet mee met de oorlog!!!

Op 1 augustus 1914 begon de 'Grote Oorlog' waar vele landen jarenlang op hadden gewacht.

Op welke datum brak de Eerste Wereldoorlog uit?

1. 11 november 1918
2. 11 november 1914
3. 1 augustus 1918
4. 1 augustus 1914

Waardoor ontstond er een kettingreactie?

1. Doordat iedereen Servië wilde helpen.
2. Doordat Frans Ferdinand en zijn vrouw daartoe opriepen.
3. Doordat de bondgenootschappen in werking traden.
4. Doordat Nederland neutraal wilde blijven.

Wat was de aanleiding van de Eerste Wereldoorlog?

1. De moord in Sarajevo op Frans Ferdinand en zijn vrouw.
2. Iedereen was super trots op zijn land en wilde dat laten zien.
3. Iedereen wilde laten zien hoe groot en sterk zijn leger was.
4. De moord in Berlijn op keizer Wilhelm II en zijn vrouw.

Hoe gingen soldaten deze 'Grote Oorlog' in?

😒🙁😐🙂😃

Bron: Duitse soldaten gaan enthousiast naar het front. Foto uit 1914.

Een wereldoorlog

Deze 'Grote Oorlog' werd steeds groter. Zo groot dat er in de koloniën ook gevochten werd. Als bijna alle landen op de wereld met elkaar in oorlog zijn, noemen we dat een wereldoorlog. 

In 1914 zouden er nog vier verschrikkelijke jaren volgen, waarin meer dan 10.000.000 doden zouden vallen.

wereldoorlog

Grote oorlog tussen veel landen, waarbij in verschillende werelddelen wordt gevochten.

En Nederland?

Nederland had zich niet aangesloten bij een bondgenootschap. De regering wilde neutraal blijven. 

Toch had Nederland veel last van de oorlog: 

• handel kwam stil te liggen
• vluchtelingen vanuit België

neutraal

Geen partij kiezen in een ruzie of oorlog.

Begrippen uit deze les

• Wereldoorlog
• Neutraal

Een grote oorlog tussen veel landen waarbij in verschillende werelddelen wordt gevochten, noemen we ...

1. Een wapenstilstand.
2. Een bondgenootschap.
3. Een neutraal land.
4. Een wereldoorlog.

Als een land geen partij kiest in een ruzie of oorlog, noemen we dat land ...

1. neutraal
2. militaristisch
3. nationalistisch
4. bondgenoot

Jaartallen uit deze les

• 1914: Frans Ferdinand brengt een bezoek aan Sarajevo
• 1 augustus 1914: de Eerste Wereldoorlog breekt uit.

Personen uit deze les

• Frans Ferdinand
• Sophie
• Keizer Wilhelm II

Was Nederland neutraal tijdens de Eerste Wereldoorlog?

1. Ja, want ze hadden zich niet aangesloten bij een bondgenootschap.
2. Nee, er werd ook in Nederland volop gevochten.

Wat is een nadeel van neutraal blijven?

1. Er komen veel vluchtelingen naar jouw land.
2. De handel met andere landen komt stil te liggen.
3. Er is een tekort aan voedsel en brandstof.
4. Al deze antwoorden zijn goed.

Wat was de aanleiding van de Eerste Wereldoorlog?

1. De moord op keizer Wilhelm II
2. De moord op Frans Ferdinand en zijn vrouw.
3. De moord op tsaar Nicolaas II
4. De moord op koningin Wilhelmina

De soldaten dachten dat ze met kerstmis 1914 weer thuis zouden zijn, omdat ...

1. het dan vrede zou zijn.
2. het geen grote oorlog zou worden.
3. het dan te koud zou zijn om te vechten.
4. zij de oorlog gewonnen hadden.

Wat waren de vier oorzaken van de Eerste Wereldoorlog?

Een groot en machtig land willen worden.

Afspreken elkaar te helpen in een oorlog.

Trots zijn op je land.

Trots zijn op je leger en soldaten.

aanleiding

nationalisme

militairisme

imperialisme

bondgenootschap

moord Frans Ferdinand

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

Stel 1 vraag over de lesstof die je niet goed hebt begrepen.