Herhalen zinsontleding brugklas

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

Zinsontleding

Herhaling brugklas

Welke zinsdelen ken je nog?

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin?
Ik wil naar de supermarkt gaan.

1. ik
2. wil
3. naar de supermarkt
4. gaan

Persoonsvorm

De persoonsvorm is altijd een werkwoord!

1. Tijdproef
   Verander de zin van tijd. Het werkwoord dat verandert, is de PV.
2. Getalproef
   Verander het getal van de zijn. Het werkwoord dat van enkelvoud naar meervoud gaan (of andersom) is de PV/
3. (Vraagzin)
   Maak van de zin een vraagzin (ja/nee-vraag). Het werkwoord dat vooraan in de zin komt te staan is de PV.

Wat is de PV in de volgende zin?
Morgenochtend zullen we toch echt door de regen moeten gaan fietsen.

1. zullen
2. moeten
3. gaan
4. fietsen

Wat is de PV in de volgende zin?
Hoe heb je mij gevonden?

1. hoe
2. heb
3. je
4. gevonden

Wat is het onderwerp in de volgende zin?
Ik wil naar de supermarkt gaan.

1. ik
2. wil
3. naar de supermarkt
4. gaan

Onderwerp

• Wie of wat is iets aan het doen?
• Met wie of wat gebeurt iets?

• Als het onderwerp van getal verandert dan verandert de persoonsvorm mee. 
• Kijk maar: ik fiets naar huis / wij fietsen naar huis

Wat is het OW in de volgende zin?
Morgenochtend zullen we toch echt door de regen moeten gaan fietsen.

1. morgenochtend
2. zullen
3. we
4. door de regen

Wat is het OW in de volgende zin?
Hoe hebben Katja en Natalie mij gevonden?

1. Katja
2. Natalie
3. Katja en Natalie
4. mij

Wat is het werkwoordelijk gezegde in de volgende zin?
Ik sta om acht uur op.

1. sta
2. sta op
3. acht uur
4. ik

Werkwoordelijk gezegde

• Alle werkwoorden in de zin.
• Het werkwoordelijk gezegde geeft aan wat er gedaan wordt (of wat er gebeurt). 

• Let op! Woorden zoals 'te' of 'aan het' kunnen ook onderdeel zijn van het werkwoordelijk gezegde. Let ook op scheidbare werkwoorden zoals: opstaan - ik sta op.

Wat is het WG in de volgende zin?
Morgenochtend zullen we toch echt door de regen moeten gaan fietsen.

1. zullen
2. zullen moeten gaan fietsen
3. moeten gaan fietsen
4. zullen moeten gaan

Wat is het WG in de volgende zin?
Zijn de jongens nu nog steeds aan het klooien?

1. zijn
2. zijn klooien
3. aan het klooien
4. zijn aan het klooien

Wat is het lijdend voorwerp in de volgende zin?
Ik wil een pak koekjes voor mijn moeder gaan kopen.

1. ik
2. koekjes
3. een pak koekjes
4. mijn moeder

Lijdend voorwerp

• Bij sommige werkwoorden moet er een lijdend voorwerp in de zin staan. Bijvoorbeeld: 
• geven - ik geef iets
• omhakken - ik hak iets om
• kopen - ik koop iets
• Dus: LV = wie of wat + onderwerp + werkwoordelijk gezegde?

Wat is het LV in de volgende zin?
Morgenochtend gaan we een bakfiets stelen.

1. bakfiets
2. we
3. een bakfiets
4. stelen

Wat is het LV in de volgende zin?
Zijn de jongens nog steeds een bal aan het overgooien?

1. de jongens
2. nog steeds
3. bal
4. een bal

Wat is meewerkend voorwerp in de volgende zin?
Ik wil een pak koekjes voor mijn moeder gaan kopen.

1. ik
2. een pak koekjes
3. voor mijn moeder
4. mijn moeder

Meewerkend voorwerp

• Als er een lijdend voorwerp in de zin staat, alleen dat kan er ook een meewerkend voorwerp in de zin staan. 
• Ik geef iets aan ...
• Ik koop iets voor ...
• Dus: aan/voor wie + WG + OW + LV?

Wat is het MV in de volgende zin?
Ik schrijf een brief aan mijn moeder

1. Ik
2. een brief
3. mijn moeder
4. aan mijn moeder

Wat is het MV in de volgende zin?
Hebben ze hem zijn verjaardagskaart al gestuurd?

1. ze
2. hem
3. zijn verjaardagskaart
4. al

Wat is bijwoordelijke bepaling in de volgende zin?
Zullen we morgen gaan fietsen?

1. zullen
2. we
3. morgen
4. gaan fietsen

Bijwoordelijke bepaling

• Antwoord op vragen zoals: Hoe? Hoelang? Hoever? Waar? Waardoor? Waarheen? Waarom? Waarover? Waarvandaan? Waar…? Wanneer?
• Ook de vraagwoorden waarmee je bijwoordelijke bepalingen zoekt (hoe, waar, waardoor, waarheen, waarom, wanneer enzovoort), zijn in een zin bijwoordelijke bepaling.
• Let op: niet alle bijwoordelijke bepalingen geven antwoord op een vraag. Ook woorden als niet, wel, zeker, absoluut, eigenlijk, natuurlijk, misschien, vermoedelijk en waarschijnlijk zijn bijwoordelijke bepaling.

Kunnen we niet naar mijn moeder in Friesland gaan?

BWB

Geen BWB

kunnen

we

niet

naar mijn moeder

in Friesland

gaan

Morgen gaan we snel op de fiets naar ons werk.

BWB

Geen BWB

morgen

gaan

we

snel

op de fiets

naar ons werk

Nu zelf aan de slag

Oefentoets -> niveau bepalen