V4 par. 22 drogredenen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom V4C!

Programma

1. Korte herhaling par. 19, 20 en 21
2. Par. 22 drogredenen
3. Afsluiting en vooruitblik

Een uitspraak of bewering over een bepaald onderwerp

Die onderbouwen het standpunt. Het is het antwoord op de vraag: waarom heb ik deze mening.

Het standpunt en de argumenten waarmee je het standpunt ondersteunt of ontkracht.

Argumenten tegen het standpunt, het ontkracht je standpunt.

Een tegenargument ontkrachten. Zo maai je het gras voor de voeten van de tegenstanders weg.

Standpunt/stelling

Argumenteren

Argumentatie

Tegenargument

Weerlegging

Gisteren lukte het je ook al niet: stop er nou maar mee!

Drugs moeten helemaal gelegaliseerd worden. Dan daalt de criminaliteit. 

argument + standpunt 

standpunt + argument 

Tekstverband = reden

Tekstverband = tegenstelling

 want

omdat

echter

maar

daarentegen

immers

Welke vier argumentatiestructuren zijn er?

Wat is het verschil tussen een argumentatiestructuur en een argumentatieschema?

1. Er is geen verschil.
2. Een argumentatiestructuur maakt duidelijk hoe het standpunt en de argumenten zijn geordend t.o.v. elkaar
3. Een argumentatiestructuur maakt samenhang duidelijk aan de hand van 6 mogelijke schema's, zoals vergelijking, kenmerk, voor- nadelen, etc.

hoe noem je dit argumentatieschema?

1. enkelvoudige argumentatie
2. onderschikkende argumentatie
3. onafhankelijke argumentatie
4. afhankelijke argumentatie

geen nevenschikking, het standpunt wordt met 1 argument onderbouwd.

Geef een voorbeeld van een argumentatieschema op basis van 'oorzaak en gevolg' bij de stelling:
"Camera's moeten verplicht aan tijdens online lessen"

enkelvoudige argumentatie

meervoudige argumentatie

onderschikkende argumentatie

Argumentatie op basis van voor-/nadelen

Argumentatie op basis van autoriteit

Argumentatie op basis van kenmerk

Leerdoelen 

Je leert verschillende drogredenen herkennen en je leert hoe je bij de verschillende drogredenen de juiste kritische vragen kunt stellen

Drogredenen

Drogredenen zijn fouten 

in argumentatie. 

Soms bewust als retorische truc!

1. Drogredenen met een fout in heet argumentatieschema

-> zoek het verzwegen argument 

1. Het autoriteitsargument

2. Een vals dilemma

3. Een overhaaste generalisatie

4. Een verkeerd kenmerk

5. Een verkeerde vergelijking

6. Een onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

7. Overdrijven

2. Drogredenen die een discussieregel overtreden (= niet meewerken aan een eerlijke discussie om samen een oplossing te vinden

1. De persoonlijke aanval

2. Het ontduiken van bewijslast

3. De cirkelredering

4. Het vertekenen van een standpunt

5. Het bespelen van het publiek

Regels

ad 1 Praat over de inhoud, niet over de persoon

ad 2 Wie iets stelt moet het ook bewijzen

ad 3 en 5: Strijd met argumenten om een standpunt te verdedigen of aan te vallen 

Drogredenen

Een aantal drogredenen is gekoppeld aan argumentatieschema's.

Aan de hand van het verzwegen argument kun je bepalen of het verband tussen standpunt en argument klopt. Als dit verband niet klopt, is er sprake van een drogreden, een onjuist argument.

Autoriteitsdrogreden

Is de autoriteit wel echt een deskundige?

Vals dilemma

Zijn er echt maar twee opties?

Overhaaste generalisatie

Is dat echt altijd zo? Of zijn er maar een paar voorbeelden?

Verkeerde vergelijking

Zijn er niet ook belangrijke verschillen?

Persoonlijke aanval: op de persoon i.p.v. op de inhoud. 

Ontduiken bewijslast: Iedereen snapt wel dat...

Cirkelredenering: standpunt is argument. 

Vertekenen van een standpunt  het oorspronkelijke standpunt veranderen in een ander standpunt dat makkelijker is aan te vallen (woorden verdraaiien)

Bespelen van het publiek: inspelen op bijvoorbeeld angst, woede, schuld 

Voorbeelden

1. Het autoriteitsargument

De economie is alleen nog te redden als de Nederlandse staat eigenaar wordt van alle banken. Gordon zei dit gisteren nog op tv!

2. Een vals dilemma

De wetenschap kan het ontstaan van graancirkels niet goed verklaren, dus graancirkels zijn het werk van aliens.

3. Een overhaaste generalisatie

Mijn oma dronk elke dag 3 glazen cola en zij is 92 jaar oud geworden. Het drinken van cola is dus gezond.

4. Een verkeerd kenmerk

Dat meisje draagt alleen maar grijze kleren, zij is vast totaal niet creatief.

Voorbeelden

5. Een verkeerde vergelijking

Geschiedenislessen zijn helemaal niet belangrijk. Oude kleren gooi je toch ook gewoon weg?

6. Een onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

Sinds het verboden is om te appen op te fiets, zijn er minder dodelijke verkeersongevallen geweest. Appen op de fiets zorgt dus voor veel doden.

7. Overdrijven

Scholen zouden een uur eerder moeten beginnen, omdat zowel de leerlingen als de docenten dan langer van hun middag kunnen genieten, meer tijd hebben voor huiswerk of het nakijken van toetsen en een gezond ochtendritme ontwikkelen.

Voorbeelden

1. De persoonlijke aanval

Jij weet helemaal niks over gezond en gevarieerd eten, je bent zelf veel te zwaar!

2. Het ontduiken van bewijslast

Die voetballer had rood moeten krijgen voor die actie! Iedereen kent toch de regels van voetbal?

Natuurlijk moeten we meer bewegen, geef me één goede reden om dit niet te doen?!

3. De cirkelredenering

Ik vind vrijheid van meningsuiting erg belangrijk, omdat ik vind dat iedereen moet kunnen zeggen wat hij of zij denkt.

Voorbeelden

4. Het vertekenen van het standpunt

Man: Ik vind vrouwen soms erg snel geïrriteerd.

Vrouw: Dus jij vindt dat ik een kort lontje heb?!

5. Het bespelen van het publiek

U bent natuurlijk allemaal slim genoeg om mijn standpunt te begrijpen.

Man: Ik vind vrouwen soms erg snel geïrriteerd.
Vrouw: Dus jij vindt dat ik een kort lontje heb?

1. de persoonlijke aanval
2. het ontduiken bewijslast
3. de cirkelredenering
4. het vertekenen van het standpunt

Geschiedenislessen zijn helemaal niet belangrijk. Oude kleren gooi je toch ook gewoon weg?

1. het autoriteitsargument
2. vals dilemma
3. overhaaste generalisatie
4. verkeerde vergelijking

Ik vind vrijheid van meningsuiting erg belangrijk, want iedereen moet kunnen zeggen wat hij of zij denkt.

1. de persoonlijke aanval
2. het ontduiken bewijslast
3. de cirkelredenering
4. het vertekenen van het standpunt

De wetenschap kan het ontstaan van graancirkels niet goed verklaren, dus graancirkels zijn het werk van aliens.

1. het autoriteitsargument
2. vals dilemma
3. overhaaste generalisatie
4. verkeerde vergelijking

Die wiskundetoets was veel te moeilijk, dat zei de docent Nederlands ook.

1. het autoriteitsargument
2. vals dilemma
3. overhaaste generalisatie
4. verkeerde vergelijking

Als jij niet naar Spanje op vakantie wil, dan gaan we gewoon helemaal niet op vakantie.

1. het autoriteitsargument
2. vals dilemma
3. overhaaste generalisatie
4. verkeerde vergelijking

Als je me niet gelooft, bewijs dan maar eens dat het niet zo is!

1. de persoonlijke aanval
2. het ontduiken bewijslast
3. de cirkelredenering
4. het vertekenen van het standpunt

Het is de afgelopen drie jaar erg warm geweest, dus het klimaat verandert.

1. het autoriteitsargument
2. vals dilemma
3. overhaaste generalisatie
4. verkeerde vergelijking

Jij weet helemaal niks over gezond en gevarieerd eten, je bent zelf veel te zwaar!

1. de persoonlijke aanval
2. het ontduiken bewijslast
3. de cirkelredenering
4. het vertekenen van het standpunt

Een kritische lezer zou in alinea 1 een drogreden kunnen herkennen. Noteer de zin waar de drogreden in staat.

Welke drogreden?

1. het autoriteitsargument
2. vals dilemma
3. verkeerde vergelijking
4. de cirkelredenering

Afsluiting en vooruitblik

Volgende les: donderdag 8 juni

• Huiswerk: leren par. 19 t/m 22
• Meenemen: LAPTOP, schrift en pen