Leefstijl en gezondheid

Leefstijl en gezondheid

Oriëntatie op het onderwerp

Kies je voor fastfood of een salade? Drink je regelmatig een biertje of houd je het bij fris? En sport je fanatiek of hang je liever op de bank? In je leven maak je allerlei keuzes die invloed hebben op je gezondheid. Welke keuzes zijn dat en hoe zorg je ervoor dat je gezond blijft?

In deze taak leer je:

- waar een gezonde leefstijl uit bestaat;

- wat de risico’s van genotmiddelen zijn;

- hoe je met psychische problemen om kunt gaan;

- wat veilige seks is;

- wat seksueel grensoverschrijdend gedrag is.

Leefstijl

Als je een gezonde leefstijl hebt, voel je je fitter en verklein je de kans op bepaalde gezondheidsproblemen. 

Je hebt bijvoorbeeld minder kans op overgewicht, suikerziekte, depressie en hart- en vaatziekten.

Voeding

Eten en drinken is een belangrijk onderdeel van je leefstijl. Via je eten en drinken krijg je namelijk de voedingsstoffen binnen die je lichaam nodig heeft om te kunnen functioneren. Gezonde voeding betekent onder meer dat je regelmatig en afwisselend eet, dat je genoeg water drinkt en niet te veel vet, zout en suiker binnenkrijgt.

Beweging

Voor een gezonde leefstijl is het ook belangrijk om voldoende te bewegen. Als je regelmatig sport, heb je meer energie en een beter uithoudingsvermogen.

Genotmiddelen

Heb jij koffie nodig om wakker te worden, rook je na het eten altijd een sigaret of drink je regelmatig een biertje met je vrienden? Dan gebruik je genotmiddelen: middelen die een rustgevende of stimulerende werking hebben, zoals drugs, alcoholhoudende dranken en tabak. Door de cafeïne in koffie en energiedrankjes voel je je bijvoorbeeld energieker en van de nicotine in sigaretten word je rustiger.

Genotmiddelen

Genotmiddelen zijn echter ook verslavend en het gebruik ervan kan schadelijke gevolgen hebben voor je gezondheid. Zo kan roken longkanker en hart- en vaatziekten veroorzaken, heb je door alcoholgebruik een verhoogd risico op bepaalde soorten kanker en kun je door xtc te slikken een hersenbeschadiging oplopen. De overheid heeft daarom veel genotmiddelen verboden. Welke genotmiddelen in Nederland verboden zijn, staat in de Opiumwet.

Psychische gezondheid

Je gezondheid heeft niet alleen betrekking op je lichaam, maar ook op je geest. Veel mensen worstelen met psychische problemen, zoals een depressie, burn-out of negatief zelfbeeld.

Oorzaken

Waardoor krijgen mensen psychische problemen? Die vraag is meestal niet eenvoudig te beantwoorden. Voor sommige psychische stoornissen geldt dat je er meer kans op hebt als je ouders of grootouders die stoornis hadden. Maar erfelijkheid is nooit de enige oorzaak van een psychisch probleem. 

Wat je meemaakt in je leven kan ook tot psychische klachten leiden. Als je als kind bijvoorbeeld veel gepest wordt, kan je op latere leeftijd een angststoornis krijgen. En ook je leefstijl speelt een rol. Als je bijvoorbeeld lange tijd weinig slaapt en ongezond eet, heb je meer kans op een depressie of burn-out.

Seks

Bij een gezonde leefstijl horen ook verantwoorde keuzes op seksueel gebied. Aan onveilige seks zijn namelijk risico’s verbonden, waaronder soa’s en ongewenste zwangerschap.

Door veilige seks te hebben, voorkom je dat je een soa (seksueel overdraagbare aandoening) oploopt of verspreidt. Soa’s kunnen ernstige gevolgen hebben: van chlamydia kun je bijvoorbeeld onvruchtbaar worden. Gebruik daarom een condoom of doe van tevoren met je bedpartner een soa-test.

Ongewenste zwangerschap

Een ongewenste zwangerschap voorkom je door een voorbehoedsmiddel te gebruiken, zoals de anticonceptiepil of een spiraaltje.

Grenzen

Naast veilige seks, is het ook belangrijk om je grenzen te bewaken en die van anderen te respecteren. Dat doe je bijvoorbeeld door het te accepteren als de ander geen seks met je wil. Overschrijd je iemands grenzen, dan kan dat vervelende gevolgen voor hem of haar hebben. Iemand kan seks dan bijvoorbeeld als iets vervelends gaan zien of zelfs getraumatiseerd raken.

Grenzen

Als je iemands grens op seksueel gebied wel overschrijdt, dan maak je je mogelijk schuldig aan seksuele intimidatie of seksueel geweld. Seksueel geweld is zelfs strafbaar. Let dus goed op hoe de ander op jou reageert en check bij twijfel of de ander oké is met wat je doet.