Lezen - les 5

• Lezen
• MBO
• Studiejaar 1

Donderdag 9 oktober 2025

Lesdoel:

De student kan aan het einde van de les een vrij gedicht schrijven.

Twee weken geleden?

De komende twee periodes:

In totaal 5 opdrachten - verwerken in word document

+ Korte reflectie

Inleveren voor 18 november 23:59

Programma

• Lezen 
• Opdracht 3&4: Het vrije vers
• Aan de slag 

Welk boek? Waarom?

Ook een opdracht aan vast (Opdracht 5)

Boekensushi

Lezen

Wat hebben jullie gelezen?

Opdracht 1: Lemma

Lemma:

Een lemma betekent eigenlijk gewoon een basiswoord in een woordenboek.

Opdracht 1 Lemma

Wat schrijf je exact op?

Het woord zelf – het lemma.

De betekenis – kort en duidelijk uitgelegd.

Een voorbeeldzin – waarin het woord gebruikt wordt.

Eventueel extra info – zoals een uitspraak, vervoeging, of verwante woorden.

Opdracht 3: Het vrije vers

Stappenplan

1. Je kiest een onderwerp uit: bijvoorbeeld: liefde of oorlog.

2. Schrijf zoveel mogelijk woorden op die bij je opkomen als je aan dit onderwerp denkt. ( je moet ze later kunnen uitknippen)

Stappenplan

3. Knip de losse woorden uit

4. Zet de woorden in een logische volgorde 

5. Puzzel er nog wat aan, zodat je tevreden bent.

 Je mag er extra woorden aan toevoegen

5. Maak een foto van het eindresultaat en typ vervolgens het vers uit. 

Brainstorm: woordspin in tweetallen

Bedenk zoveel mogelijk voorwerpen waarin je iets kunt bewaren

bewaarvoorwerpen

----- luciferdoosje

Vragen bij gedicht 'heppie'

1. Waar gaat het gedicht over?

2. Wat voor een gevoel wil de dichter overdragen?

3. Wat klopt er niet aan dit gedicht?

4. Waarom heeft de dichter hier voor gekozen?

5. Dus wat is de meerwaarde?

6. Probeer het gedicht “Heppie” te verbeteren!

Opdracht 4: Van ding tot dierengedicht

Stap 1: Kies een voorwerp

Vraag jezelf af: “Op welk dier lijkt dit voorwerp?”

Bijvoorbeeld:

Een kapstok lijkt op een inktvis (met armen).

Een theeglas lijkt op een kwal (met een ronde vorm).

De ogen van een schaar lijken op die van een uil.

Gebruik je fantasie!

Opdracht 4: Van ding tot dierengedicht

Stap 2 : Beschrijf je dier

Schrijf een korte beschrijving zodat de lezer zich jouw ‘nieuwe dier’ goed kan voorstellen.

Beantwoord bijvoorbeeld deze vragen:

Waar woont het?

Wat doet het?

Hoe voelt het aan?

Is het lief, vals, gevaarlijk of juist grappig?

Welke kleur heeft het?

Hoe groot of klein is het?

Wat eet of drinkt het?

Maakt het een geluid?

Opdracht 4: Van ding tot dierengedicht

Stap 3 : Nieuwsbericht

Doe alsof jij een wetenschapper of journalist bent die een nieuw dier ontdekt heeft.

Schrijf een kort nieuwsbericht over je ontdekking:

Beschrijf hoe het dier eruitziet.

Vertel waarom het zo bijzonder is.

Gebruik veel fantasie!

Opdracht 4: Van ding tot dierengedicht

Stap Stap 4: Maak er een gedicht van

Herschrijf je tekst tot een gedicht van maximaal 8 regels.

Schrap woorden die niet nodig zijn — houd het kort en krachtig.

De laatste regel begint met “Ik” (die regel gaat over wat jij vindt of voelt over het dier).

Het laatste woord van de laatste regel rijmt op het laatste woord van de eerste regel.

 Tip: Laat in je laatste regel je mening doorklinken: wat vind jij van dit dier?

Opdracht 4: Van ding tot dierengedicht

Stap 5: Deel & teken

Vragen bij het gedicht:

Het vrije vers

Gedichten zonder een bepaalde vaste gedichtvorm:

- Geen vast ritme

- Geen vast rijmschema

- Geen vaste lengte

Voorbeeld 1: vorm

Ondanks dat we deze tekst niet kunnen lezen, zie je toch direct dat het een gedicht is.

Hoe komt dat? 

Voorbeeld 2: met rijm

Voorbeeld 3: zonder rijm