Spelling les 3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Deze les:

1. Taalvoutjes

2. Spelling herhaling

3. Vragen over theorie?

4. Weektaak bespreken

Taalvoutjes

Taalvoutjes

Spelling:

- Tussen-n in samenstellingen

- Verkleinwoorden

- Bezitsvorm

- Cijfers en getallen

- Lettergrepen/afbreken

- Afkortingen

Tussen-n in samenstellingen

 Geen tussen-n:

Eerste deel is geen zelfstandig naamwoord: lachebek

Eerste deel is uniek: zonnebril

Eerste deel geen meervoud: rijstepap

Eerste deel meervoud op -s en -n: groentesoep

Eerste deel is versterkend: apetrots 

Losse delen komen niet/nauwelijks meer voor: bullebak

Kies het goede antwoord:

1. huilenbalk secondenwijzer plantenbak
2. huilenbalk secondewijzer plantebak
3. huilebalk secondenwijzer plantebak
4. huilebalk secondewijzer plantenbak

Verkleinwoorden

 –ng   =   -nkje of –etje:

•  koning – koninkje
  
•  wang – wangetje
  

 Lange klinker  =  verdubbelen:

•  omaatje, videootje, cafeetje, taxietje
  

Verkleinwoorden

 –y na klinker = eraan vast

• spraytje
  

 –y na medeklinker = apostrof

• baby’tje
  

 afkortingen en cijfers = apostrof

• wc’tje, A4’tje,
  

Kies het goede antwoord:

1. hobbytje dvdtje autootje
2. hobby'tje dvd'tje autootje
3. hobbytje dvd'tje auto'tje
4. hobby'tje dvdtje auto'tje

Bezitsvorm

Bezitsvorm: een –s achter het woord:

 de fiets van Mark =      Marks fiets

 de fiets van Sanne =   Sannes fiets

 de fiets van Leonie =  Leonies fiets

Bezitsvorm

Bezitsvorm: een ‘s of ‘

• Lange klank (‘s): de fiets van Anna = Anna’s fiets
  
• s-klank (‘): de fiets van Joris = Joris’ fiets
                          de fiets van Max = Max’ fiets 

Kies het goede antwoord:
_____ tas

1. Evy's Esmay's Lotus's Jelle's
2. Evys Esmay's Lotus' Jelles
3. Evy's Esmays Lotus' Jelles
4. Evys Esmays Lotus's Jelle's

Cijfers en getallen

Uitschrijven met letters:

• Getallen tot twintig: twaalf, derde
  
• Tientallen tot honderd: dertig
  
• Honderd- en duizendtallen: tweehonderd, zesduizend
  

Cijfers en getallen

In getallen:

• Maten, gewichten, afstand: 150 cm, 15 kg, 3 km
• Procent: 50%
• Gram: 80 gram
• Euro: 60 euro

Kies het goede antwoord:

1. 60 gram vijf mensen 200 euro
2. zestig gram vijf mensen tweehonderd euro
3. zestig gram 5 mensen tweehonderd euro
4. 60 gram 5 mensen 200 euro

Lettergrepen

Je kunt een woord afbreken tussen twee lettergrepen. Je schrijft daartussen een afbreekteken.

• Samenstelling tussen woorddelen: banket-bakker
• Niet afbreken voor/na lettergreep van één letter: stu-dio (en niet studi-o)
• Speciale tekens en extra letters in verkleinwoorden schrijf je niet: baby'tje = baby-tje;   pianootje = piano-tje

Breek het woord goed af:
reservering
lolly'tje

1. reserve-ring lolly'-tje
2. reser-vering lolly'-tje
3. reserve-ring lolly-tje
4. reser-vering lolly-tje

Afkortingen

Een afkorting gebruik je als woorden te lang zijn om uit te schrijven/spreken.

• Met kleine letters en punten: i.p.v., enz.
• Veelgebruikte afkortingen zonder punten: dvd, vwo, havo
• Namen met hoofdletters zonder punten: KLM, VS, SP
• Hoofdletters + punten kom je bijna nooit tegen: Z.K.H.

Welk antwoord is goed?

1. HBO ANWB BLZ.
2. HBO anwb B.L.Z.
3. hbo ANWB blz.
4. hbo anwb b.l.z.

Weektaak: Spelling bijspijkeren

• 4.10 Tussen -n in samenstellingen: opdr. 4, 5 en 6
• 4.11 Verkleinwoorden: alles
• 5.9 Bezitsvorm: opdr. 2, 3, 4 en 5
• 5.10 Cijfers en getallen: alles
• 6.7 Woorden verdelen in lettergrepen: opdr. 1, 2 en 4
• 6.8 Afkortingen: alles
• Verder: maken fictieopdracht =  vrijdag inleveren!

Zijn er nog vragen?