Hoofd- en bijzaken, havo 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Hoofd- en bijzaken

Lees alinea 1 van de tekst.

Wat is de belangrijkste zin?

De belangrijkste zin is zin 1.

Die zin noem je de kernzin.

Meestal is dat de eerste of

laatste zin. Soms de tweede.

De rest van de alinea bevat

uitleg (Die ... gebruiken.) voorbeelden (Als ... kwam).

De kernzinnen in een tekst

zijn de hoofdzaken.

Wat minder belangrijk is,

zoals uitleg en voorbeelden,

zijn de bijzaken.

In een samenvatting of

schema van een tekst zet je

alleen de hoofdzaken.

Probeer in je samenvatting

signaalwoorden (maar, dus,

bijvoorbeeld, enz.) te

gebruiken om verbanden

tussen zinnen en alinea's

aan te geven.

Wat zijn hoofdzaken?

1. Hoofdzaken geven de belangrijkste informatie over het onderwerp van de tekst.
2. Het belangrijkste wat er over het onderwerp wordt gezegd in één zin.
3. Hoofdzaken maken de tekst iets duidelijker.
4. Alle bijzaken bij elkaar.

Wat zijn bijzaken?

1. uitleg
2. toelichting
3. voorbeelden
4. feiten

Hoofd- en bijzaken staan nooit samen in één alinea.

1. waar
2. niet waar

Welke leesstrategie pas je toe als je op zoek gaat naar de hoofd- en bijzaken?

1. oriënterend lezen
2. globaal lezen
3. zoekend lezen
4. precies lezen

Is de volgende zin een hoofd- of bijzaak?

De topsnelheid is 32 kilometer per uur, heel wat in die tijd.

1. hoofdzaak
2. bijzaak

Hoofdzaak of bijzaak?
Zin 1: Het hoofd van de plaatselijke brandweer heeft vaak gevreesd voor zijn leven.

Zin 2: Vorige week liep ik in een brandend huis, toen er opeens een deel van het plafond naar benden kwam dat me op een haar naar miste.

1. Beide zinnen zijn hoofdzaken
2. Beide zinnen zijn bijzaken
3. Zin 1 = hoofdzaak / zin 2 = bijzaak
4. Zin 1 = bijzaak /zin 2 = hoofdzaak

hoofdzaak

bijzaak

kernzin

de rest van de alinea

Hierin wordt extra info gegeven, zoals voorbeelden of uitleg.

Dit is de belangrijkste informatie in een tekst.

Hierin staat de belangrijkste informatie van een alinea.

Minder belangrijke informatie.

Aan de slag

• Maak je weektaak (week 21)

Cursus 1: Meer dan lezen - §5 Hoofd- en bijzaken
Opdracht 1-2-3-4-6-7 (blz.33-38)

• Werk aan je fictiedossier (zie Magister > ELO > Opdrachten) Uiterlijk inleveren in week 23