4.3 Het IJzeren Gordijn gaat open Deel 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Het IJzeren Gordijn gaat open

Memo boek blz. 34-35.

Inloggen op LessonUp.

Welk bondgenootschap zien we?

1. NAVO
2. VN
3. Warschaupact
4. EU

Welk bondgenootschap zien we?

1. NAVO
2. VN
3. Warschaupact
4. EU

Leerdoelen

1. Je kunt met enkele voorbeelden beschrijven op welke manieren mensen zich tegen communistische overheersing hebben verzet.
   
2. Je kunt uitleggen welke hervormingen Sovjetleider Gorbatsjov doorvoerde en de belangrijkste oorzaken van zijn hervormingen noemen.
   
3. Je kunt de belangrijkste gevolgen noemen van de hervormingen onder Sovjetleider Gorbatsjov.

Leg uit waarom de Cubacrisis een keerpunt was in de Koude Oorlog.

Geef minimaal twee oorzaken voor het verlies van de VS in Vietnam.

In het Oostblok had de Sovjet-Unie veel te zeggen over regels, bestuur en economie. Dit noemen we:

1. Planeconomie
2. Bezettingszones
3. Invloedssferen
4. Communisme

Verzet tegen het communisme

De meeste Oost-Europeanen waren niet blij om bij de invloedsfeer van de SU te horen en kwamen hierdoor in opstand. 

1. 1956: Hongaarse Opstand
2. 1968: Praagse Lente
3. 1980: verzet van Poolse vakbonden (Solidariteit)

Hongaarse Opstand (1956)

- Hongaarse studenten kwamen in opstand tegen de regering. 

- Veel steun onder de bevolking. De regering valt. 

- Warschaupact grijpt militair hard in. 

- Nieuwe regering = weer streng communistisch

Praagse Lente (1968)

- Tsjechoslowakije was onderdeel van het Oostblok. 

- Communistische regering stond vrijheden toe. 

- Warschaupact viel binnen met tanks. 

- Opstand mislukte. 

Solidariteit (1980) Polen

- Poolse arbeiders richtten een niet communistische vakbond op. 

- Werd een massabeweging: willen verandering!

- Poolse regering sloeg dit neer. Solidariteit werd verboden. 

Wat valt op aan de acties van het Warschaupact?

Gorbatsjov

In 1985 kwam Michael Gorbatsjov aan de macht. Hij zag dat de Sovjeteconomie enorm achterliep en probeerde dit in te halen. 

1. Perestrojka: hervormingen (van planeconomie naar markteconomie)
2. Glasnost: openheid (meer kritiek geven op het communisme)

Gevolg: val van de Sovjet-Unie door opstanden in Oostblok.

Glasnost & Perestrojka, het resultaat

- Meer openheid en minder vijandigheid. 

- De VS en SU gaan rond de tafel. 

- Voorbeeld: Intermediate-Range Nuclear Forces (INF)-verdrag (minder kernwapens).

- Communisme en invloed SU verzwakte. Oostbloklanden minder angstig voor ingrijpen Moskou. Val IJzeren Gordijn!

Waarom is het de Amerikaanse president die de Russische vraagt om de Muur af te breken?

Duitsland wordt herenigd

- Op 9 november 1989 viel de Berlijnse Muur

- In 1990 werden de DDR en BRD verenigd tot het huidige Duitsland. 

- 1991: Sovjet - Unie bestaat niet meer. 

Huiswerk: Expertgroepen

Volgende week: Poetins Rusland

1. Je maakt een groepje van 3.

2. Je kiest een gebeurtenis uit de periode 2000-heden waarin Poetin een rol heeft gespeeld. 

3. Je gaat een pitch/ presentatie voorbereiden van ongeveer 3 minuten over dit onderwerp.