Respectvol omgaan met elkaar: een les in inleiding, quiz, groepsactiviteit en discussie

Doel van de les

Aan het einde van de les kunnen de leerlingen uitleggen waarom respectvol omgaan met elkaar belangrijk is en kunnen ze dit toepassen in hun dagelijks leven.

Leg de leerlingen uit dat ze aan het einde van de les een beter begrip moeten hebben van respectvol omgaan met elkaar en hoe ze dit kunnen toepassen in hun dagelijks leven. Dit is het doel van de les.

Omgangsnormen

Wat zijn omgangsnormen en waarom zijn ze belangrijk?

Noem een voorbeeld van iets wat jij als respectvol gedrag ziet

Wat weet jij al over respectvol omgaan met elkaar?

Theorie

Omgangsnormen zijn ongeschreven gedragsregels die zorgen voor respect en veiligheid. 

➡️ Waarom is dit belangrijk in het dagelijks leven?

Geef een duidelijke definitie van omgangsnormen en leg uit waarom ze belangrijk zijn voor het creëren van een respectvolle en inclusieve samenleving.

Wat is een omgangsnorm?

1. Een regel die alleen geldt op school.
2. Een wet die in de grondwet staat.
3. Een ongeschreven gedragsregel in de samenleving.
4. Een gedragsregel die alleen geldt voor kinderen.

Welk effect heeft het overtreden van de omgangsnorm?

1. Het kan leiden tot een waarschuwing van de politie.
2. Het kan leiden tot sociale afsluiting of afkeuring.
3. Het kan leiden tot strafrechtelijke vervolging.
4. Het kan leiden tot een boete.

Voorbeeld in de klas

Iemand hard uitlachen in de klas kan leiden tot dat anderen zich onveilig voelen of je docent je aanspreekt op je gedrag. Wat zou je in plaats daarvan kunnen doen?

Samen omgangsnormen bedenken

Geef voorbeelden van omgangsnormen, zoals elkaar groeten, het openhouden van de deur voor iemand anders en het respectvol omgaan met andermans spullen.

Overleg samen met degene die naast je zit voor 10 minuutjes ⏰ 

Welke passen jullie al toe in je dagelijks leven?

Geef concrete voorbeelden van omgangsnormen, zodat de leerlingen begrijpen wat er van hen wordt verwacht in verschillende situaties.

Welke omgangsnormen worden hier overtreden?

Groepsactiviteit: Normenkaartjes

Stap 1: Werk samen in groepjes van 3.

Stap 2: Sorteer de kaartjes in acceptabel/onacceptabel.

Stap 3: Kies één voorbeeld om toe te lichten in de klas.

15 minuten de tijd ⏰

Verdeel de klas in kleine groepjes en geef ze de opdracht om een scenario te bedenken waarin omgangsnormen worden geschonden. Vraag ze om een toneelstukje te bedenken waarin de situatie wordt opgelost op een respectvolle manier. Geef de groepjes voldoende tijd om hun toneelstukje voor te bereiden.

Klasdiscussie

Heb jij wel eens in een lastige situatie gezeten die je durft te delen met de klas? Zou je het nu anders aanpakken?

Leidt een klasdiscussie over de verschillende manieren waarop omgangsnormen kunnen worden geschonden en hoe deze situaties op een respectvolle manier kunnen worden opgelost. Moedig de leerlingen aan om actief deel te nemen aan de discussie.

Reflectie

Schrijf allemaal tenminste 2 acties op die jij morgen wilt toepassen (bijv. iemand groeten, helpen, excuses maken).

Laat de leerlingen reflecteren op wat ze hebben geleerd tijdens de les en wat ze kunnen doen om respectvol om te gaan met anderen in hun dagelijks leven. Moedig de leerlingen aan om concrete acties te bedenken die ze kunnen ondernemen om respectvolle omgangsnormen te naleven.

Afsluiting

Sluit de les af door de belangrijkste punten nog eens te herhalen en de leerlingen te bedanken voor hun deelname.

Sluit de les af door de belangrijkste punten nog eens te herhalen en de leerlingen te bedanken voor hun deelname. Geef de leerlingen de mogelijkheid om nog vragen te stellen of feedback te geven.

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.