Veurs Voorburg EF in de onderwijspraktijk - Doutzen

• Executieve Functies
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo, havo
• Leerjaar 1-4

Workshop:

EF in de 

onderwijspraktijk

Veurs Voorburg  20 juni  2023

Even voorstellen:

Doutzen Buursma

Opzet vanmiddag:

• Wat zijn executieve functies?
  
• Wat kun je ermee?
  
• Waarom hierop inspelen binnen het onderwijs?
  
• Hoe weet je welke functies sterk of zwak zijn?
  
• Aan de slag met vragenlijst over executieve functies
• Algemene interventies voor mentor/docent/begeleider

• In de onderwijspraktijk: hoe kun je hiermee aan de slag?
• Ideale plaatje

Korte geschiedenis EF

Neuropsycholoog Alexander Luria onderzocht en 

documenteerde het gedrag van individuen aan de frontale kwab

De conclusie daaruit was: probleemoplossend gedrag is 

afhankelijk van een aantal essentiële vaardigheden
Hij beschreef de belangrijkste onderdelen van het executief functioneren als: anticipatie, planning, uitvoering en zelf-monitoring

Neuropsychologe Muriel Lezak heeft hier 

de term executieve functies aan meegegeven

Volgende definities voor EF

• De executieve functies horen bij het denkvermogen
  
• Het oplossen van verschillende dagelijkse problemen vraagt de beheersing van executieve functies
  
• Executieve functies zijn capaciteiten die een mens in staat stellen met succes onafhankelijk, doelgericht en zelfregulerend gedrag te vertonen
  
• Elk mens maakt gebruik van de executieve functies: we kunnen niet zonder!
• Het is een verzamelnaam voor denkprocessen in het brein die belangrijk zijn voor het denken en het uitvoeren van sociaal, efficiënt en doelgericht gedrag

Factoren die meespelen bij de ontwikkeling van de EF

• Het veranderende brein (in de adolescentieperiode)
  
• Aandoeningen of diagnoses die worden gekenmerkt door tekorten in de executieve functies
  
• Omgeving
  

Goed ontwikkelde executieve functies vormen de bouwstenen voor het cognitieve en sociale leerproces

De 11 Executieve Functies

Redenen om hiermee aan de slag te gaan in de onderwijspraktijk

•  Executieve functies spelen een rol in vele aspecten van het dagelijks leven (zowel cognitief als emotioneel)
• Executieve functies zijn veranderbaar
• Omgeving is nodig hiervoor
• Ontplooiing en tegen kansen-ongelijkheid in het onderwijs

Kortom!

Wij doen ertoe! Door in te zetten op de ontwikkeling van de EF  kunnen we de leermotivatie en studieprestaties stimuleren. Je legt de basis voor de persoonlijke ontwikkeling van de leerling.

Vragenlijst invullen

• Doe eerst een voorspelling van een leerling
  
• Vul dan de vragenlijst in voor deze leerling
  

Daarna bespreken we het:

• Komt jouw voorspelling 

overeen met de uitslag van de vragenlijst?

(Feeling krijgen met EF en vragenlijst)

Twee filmfragmenten

We gaan twee filmfragmenten kijken, welke EF liggen hieronder?

Wat valt op - zowel positief als negatief?

0

0

Hoe kun je hierop inspelen als mentor/docent?

• De 11 Executieve Functies
  
• Nu zelf aan de slag ermee
  
• Bespreken en analyseren van de eigen interventies
  

Korte pauze...

Interventies in de klas en individueel

Ideale plaatje

In de onderbouw:

• Inzetten op EF middels de methode 

'In topvorm met EF' (klassikaal): werkboek, digitale 

modules via LessonUp, inzet EF-planagenda

• In de bovenbouw de leerlingen die nog extra 

nodig hebben: EF-Coaching, EF-Training, 

toetsweektraining

• Alles kan op maat

Ideale plaatje

EF-planagenda:

Voor docenten

Of digitale module

Wat kunnen we hiermee in de onderwijspraktijk?

Enkele casussen

Bespreek in tweetallen een casus:

• Welke doelen zou je met deze leerling opstellen?
• Welke EF horen hierbij?
• Hoe zou je de leerling verder kunnen helpen?

Afsluiting

Wat vond je van de workshop?

Zijn er vragen?

Een paar stellingen van leerlingen

fragment 1

fragment 2

fragment 3

fragment 5

fragment 4