Ecologie

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Ecologie

Niveaus van ecologie

individu

populatie

levensgemeenschap

ecosysteem

Wat valt je op aan het uiterlijk?

Poolvos

Woestijnvos

Guppy

tolerantiecurve voor watertemperatuur

Tolerantiecurves

= optimumkromme

Verband tussen abiotische factor en aantal individuen

Tolerantiegebied: gebied waar individuen kunnen overleven

Optimum: meest gunstige toestand van de abiotische factor -> maximum aantal individuen

twee soorten concurreren als tolerantiecurves voor een beperkende factor overlappen

Relaties onder organismen 

Symbiose

Concurrentie

Predatie

Concurrentie

Voedselketen 

Predatie --> het eten van dieren

Toppredator --> diersoort aan het einde van de keten

Zeehond eet andere dieren, in de Waddenzee is hij toppredator 

prooi- predator evenwicht

waarom is dat zo?

Symbiose

Symbiose

• Mutualisme: + / +
  
• Commensalisme: + / 0
  
• Parasitisme: - / +
  
  Geen symbiose:
• Concurrentie - / -
  
• Predatie - / +
  

Dynamiek van een populatie

Overschrijden van draagkracht

Als de draagkracht wordt overschreden, zal de populatie een periode van sterfte doormaken

Uiteindelijk kan:
1) de populatie zich herstellen tot de oorspronkelijke draagkracht

2) Een nieuw evenwicht ontstaan bij een lagere draagkracht

3) De populatie verdwijnen uit het gebied

Draagkracht

voedselketen

- Welke organismen staan altijd aan het begin van een voedselketen? 

- Welke organismen staan altijd aan het einde van een voedselketen?

Producenten

Consumenten

Voedselweb

In een ecosysteem lopen meerder voedselketens door elkaar = voedselweb

Zo kan een organisme in de ene voedselketen een andere schakel zijn dan in een andere voedselketen.

 

Piramide van energie

Energie: Vastgelegde energie in een trofisch niveau

In Kj/m2

Successie

• Successie 
  
• Omstandigheden veranderen
  

successie

Gradiëntecosysteem

Bijv. in de Nederlandse duinen.

Vanaf de zee verder landinwaarts zichtbare gradiënten van successie

Successie

Successie: verandering van soortensamenstelling

Pionier ecosysteem: eerste ecosysteem wat zich vestigt

climaxstadium: Laatste ecosysteem in successiereeks

Pioniersecosysteem

Beginstadium successie

Weinig biodiversiteit

Eenvoudig voedselweb

Climaxecosysteem

Eindstadium successie

Veel biodiversiteit

Ingewikkeld voedselweb

Pioniersoorten: de eerste producenten in het ecosysteem

Primaire successie
Secundaire successie
Indicatorsoorten

Accumulatie van gif in de voedselketen

• Accumulatie = het ophopen van het gif in de voedselketen
• Gif wordt niet afgebroken en dus wordt het doorgegeven in de voedselketen.
• Aangezien 1 lieveheerbeestje 150 bladluizen per dag eet, heeft een lieveheersbeestje na 10 dagen 1500x meer gif in zijn lichaam dan 1 bladluis.
• Aangezien een koolmees 100 lieveheersbeestjes eet per dag=> veel gif in de koolmees. Koolmezen hebben ook weer vijanden ==> accumatie van gif 

Versterkt broeikaseffect

         Natuurlijk broeikaseffect      Versterkt broeikaseffect 

Eutrofiëring

Eutrofiëring