3.4 Christendom in Europa

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

3.4 Christendom in Europa

De verspreiding van het christendom in geheel Europa

Spullen dicht op tafel: boeken + aantekeningenschrift 

Leerdoel

Je kan aan het einde van de les uitleggen: 

• hoe het christendom werd verspreid in Europa
• wie daarin een belangrijke rol speelden 
• op wat voor manier zij dit deden en waarom

Kerken 

alleen al in Kampen

Kerken 

alleen al in Kampen

Byzantijnse rijk

• In 395 christendom staatsgodsdienst Romeinse rijk.
• Strijd wie hoogste macht
• Keizer Justinianus (533) machtigst in het Byzantijnse rijk
• Hij benoemt de hoogste bisschop van de Oosters orthodoxe kerk (patriarch van Constantinopel)
• Hij trekt dus aan de touwtjes!
• 
  
• 
  
• 
  
• 
  
•  
• 
  
• 
  

Tweezwaardenleer

• Anders in het Westen: geen keizer, paus een belangrijke rol

• Paus: 'wereld is verdeeld in twee machten' (de tweezwaardenleer)
  - de geestelijke macht (paus)
  - de wereldlijke macht (koningen/keizers)

• Uiteindelijk leidt dat tot scheuring kerkstromingen west en oost
  - westen: Rooms-katholiek
  - oosten: Oosters-orthodox

Monniken

• Waar denk je aan? 
• Kloosters, abt, strikte regels, wél bidden en werken, denk aan: missiewerk, ziekenverzorging en onderwijs
• Belangrijke rol overschrijven en bewaren klassieke werken!

Verspreiding

Belangrijk keerpunt: doop van Clovis (496) --> Frankische koningen hielpen het christendom vanaf dit moment te verspreiden

Waarom liet Clovis zich dopen?

• Geloofde hij écht?
• Of vooral politiek handig?

Vergelijk Constantijn

Verspreiding

Voordeel koningen: 

• machtige kerk achter zich staan (politiek handig)
• plaatsje in de hemel (echt geloof)

Voordeel monniken: 

• verspreiding van het geloof (steun koningen, hele bevolking ineens christelijk)

Verspreiding

• Missionarissen: wilden het geloof zonder geweld en dwang verspreiden onder de heidenen 
• Maar vaak bekeerd door geweld
• Kerstening: bekering tot het christendom
• Twee bekende missionarissen: Willibrord en Bonifatius, maar Liudger bekeerde de Friezen

Samensmelting

• De kerstening ging niet makkelijk Veel bleven in de eigen goden/gebruiken geloven. 
• Om heidenen te bekeren sloot de kerk aan bij heidense gebruiken

Opdracht

Wat: bedenk voorbeelden van samensmelting tussen heidense en christelijke cultuur die wij nu nog kennen (denk bijv. aan feesten)

Hoe: samen

Hulp: boek blz 39 onderdeel 'samensmelting'

Tijd: 5 minuten

Uitkomst: bespreken we kort gezamenlijk

Samensmelting

Om heidenen te bekeren sloot de kerk aan bij heidense gebruiken, 25 december was het feest van het licht.

Constantijn bepaalde ook dat zondag de rustdag moest worden ipv de zaterdag

Pasen wordt gevierd op de dag van het Germaanse lentefeest

Wodan

Sinterklaas

Heidense goden leefden voort in christelijke heiligen

Maria

Dit was de vrouw van Odin (symbool van opperste macht en wijsheid)

Maria verving vruchtbaarheidsgodinnen

Relikwieën ipv dierenhoofden

Doel: onheil afwenden of voorspoed brengen

Germaanse goden

Germaanse god Thingsus = Dinsdag

Germaanse god Wodan = Woensdag

Germaanse god Donar = Donderdag

Germaanse goden Freja = Vrijdag

Welk woord weg?

Wat: 4 woorden, een hoort er niet bij (niet per se 1 antw goed)

Waarom: Redeneren, discussiëren, beargumenteren, onderlinge samenhang (antwoorden zijn niet altijd eenduidig)

Hoe: in duo's, opschrijven op uitgedeelde blad

Tijd: 10-15 minuten

Uitkomst: Klassikaal kort bespreken

Klaar / moeilijker? Vraag 11-15 / bedenk twee redeneringen

Welk woord weg

Bespreken aantal vragen