Chronisch 4.1: chronische nierschade, hypertensie en CVRM
1 / 61
Onderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 2 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Welk percentage van de bevolking heeft chronische nierschade?
A
4%
B
8%
C
12%
D
16%
Slide 3 - Quizvraag
• Chronische nierschade komt in Nederland voor bij ongeveer 12% van de bevolking en gaat gepaard met een verhoogd risico op (zie Details):
o overlijden
o hart- en vaatziekten
o acute nierschade
o eindstadium nierfalen
• Van de algemene bevolking heeft ongeveer 9% chronische nierschade met een mild, 2% met een matig en minder dan 1% met een sterk verhoogd risico op hart- en vaatziekten en eindstadium nierfalen.
• In de huisartsenpraktijk is een percentage patiënten met chronische nierschade van 5,7% gevonden (zie Details). Van de patiënten met chronische nierschade heeft ongeveer de helft een verminderde nierfunctie en de andere helft een verhoogde albuminurie.
Wanneer is er sprake van chronische nierschade?
A
eGFR < 60 ml/min/1,73 m2
B
Verhoogde albuminurie
C
Urinesedimentsafwijkingen zoals dysmorfe erytrocyten en/of celcilinders
D
Alle bovenstaande antwoorden
Slide 4 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 5 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Een patient op jouw spreekuur heeft een verhoogd creatinine. Wat vraag je hem?
Slide 6 - Open vraag
Anamnese
NAAR SAMENVATTING ›
Ga door anamnese en in het dossier na:
bij nierfunctievermindering of er sprake is van:
een eventuele over- of onderschatting van de eGFR (te weinig spiermassa of spierhypertrofie)
eerdere bepalingen van de nierfunctie en het eventuele beloop – een significante daling (> 15%) van de nierfunctie in korte tijd kan wijzen op acute nierschade
bij verhoogde albuminurie of er sprake is van een niet-nefrogene oorzaak: contaminatie van de urine (met bloed of fluor), koorts, urineweginfectie, ontregelde diabetes mellitus, manifest hartfalen, zware lichamelijke inspanning, recentelijk doorgemaakt epileptisch insult
(aanwijzingen voor) mogelijk etiologische factoren:
diabetes mellitus en/of een verhoogde bloeddruk
een bekende nierziekte, recidiverende pyelonefritis en vesico-ureterale reflux, nefrectomie of een auto-immuunziekte in de voorgeschiedenis (zie Details)
familiaire nierziekten (bijvoorbeeld de ziekte van Alport, cystenieren) (zie Details Etiologie en prognose)
medicatiegebruik dat mogelijk nierschade geeft of de nierfunctie kan verminderen (bijvoorbeeld NSAID’s en RAS-remmers)
dehydratie
Welke stelling is waar (meerdere antwoorden mogelijk)
A
chronische nierschade is een onafhankelijke risicofactor voor HVZ
B
Op 30-jarige leeftijd is een GFR van 80 ml/min normaal
C
Bij een bodybuilder kan je de nierfunctie overschatten
D
Een huisarts is wettelijk verplicht een afwijkende nierfunctie door te geven aan de apotheek
Slide 7 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 8 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wanneer vraag je een echo nieren/urinewegen?
Slide 9 - Open vraag
Echografie
• Verricht echografie van de nieren en urinewegen bij vermoeden van (zie Details):
o een retentieblaas
o hydronefrose bij nefrolithiasis
o cystenieren (bijvoorbeeld bij een positieve familieanamnese)
• Licht patiënten met cystenieren voorafgaand aan echografie voor dat een eventuele diagnose mogelijk consequenties kan hebben voor het afsluiten van verzekeringen.
Slide 10 - Tekstslide
De komende 3 dia's zijn een mooie samenvatting van therapie, voor mij kapstok om therapie door te nemen
Slide 11 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 12 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 13 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wanneer vraag je een teleconsult nefrologie aan?
Slide 14 - Open vraag
Via ZD, let op gaat wel van het eigen risico van het patient, dus toestemming vragen
Vragen tav diagnose? AOZ? Afwijkend beloop, medicatie (als oorzaak van nierschade, dosering kiezen, behandeling) Ook bij ouderen /immobielen nuttig. Veel gegevens systematisch delen en je krijgt gedocumenteerd advies
Slide 15 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Welke stelling is juist ten aanzien van hypertensie? (meerdere antwoorden mogelijk)
A
20% van de mannen tussen de 30 en 70 jaar heeft hypertensie
B
in 20% van de gevallen is er sprake van secundaire hypertensie
C
Alle soorten bloeddrukmedicatie zijn gelijkwaardig
D
Hypertensie geeft een hoger risico op dementie
Slide 16 - Quizvraag
In de Nederlandse bevolking van dertig tot zeventig jaar heeft 37% van de mannen en 26% van de vrouwen een bloeddruk ≥ 140 mmHg systolisch en/of gebruikt bloeddrukverlagende middelen. In de leeftijdsklasse boven de zestig jaar heeft 60 tot 70% een verhoogde bloeddruk (www.volksgezondheidenzorg.info).
Circa 5 tot 15% van alle patiënten heeft naar schatting een secundaire hypertensie.
Slide 17 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Welk aanvullend onderzoek doe je bij iemand met hypertensie?
Slide 18 - Open vraag
Alg lab: na, k, creat en urine (sed en ACR)
CVRM
Gericht onderzoek naar sec hypertensie
Gericht onderzoek naar schade van hypertensie
Slide 19 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 20 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 21 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
welke stelling is waar bij een verhoogd cholesterol?
A
Rode rijst is een goed alternatief voor patiënten die geen medicatie verdragen
B
Visolie is een goed alternatief voor patiënten die geen medicatie verdragen
C
Peesxanthomen kunnen wijzen op een familiaire hypercholesterolemie
D
De startdosis van simvastatine is 40 mg
Slide 22 - Quizvraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 23 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 24 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 25 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 26 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Bij welke groepen patiënten stel ik ook een risicoprofiel op?
Slide 27 - Open vraag
Deze slide heeft geen instructies
Slide 28 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 29 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 30 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 31 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 32 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 33 - Tekstslide
Antwoord 3
Tav anamnese: mogelijk etiologische factoren: diabetes mellitus en/of een verhoogde bloeddruk
een bekende nierziekte, recidiverende pyelonefritis en vesico-ureterale reflux, nefrectomie of een auto-immuunziekte in de voorgeschiedenis (zie Details)
familiaire nierziekten (bijvoorbeeld de ziekte van Alport, cystenieren)
medicatiegebruik dat mogelijk nierschade geeft of de nierfunctie kan verminderen (bijvoorbeeld NSAID’s en RAS-remmers)
dehydratie
LO: rr, l, g, spiermassa
Lab: eerst < 1 week creat herhalen met event ACR/sediment, aanvullend lab overbodig
Slide 34 - Tekstslide
Mild tot matige nierinsufficientie met matig verhoogde albuminurie en mogelijk erythrocyturie. CVRM/nierfalen risico categorie: oranje
DD?
Waarschijnlijk IgA-nefropathie? Misschien ook een keer nuchter glucose bepalen
Slide 35 - Tekstslide
Antwoord 2
DD? IgA nefropathie? Anders? Overleg/teleconsultatie nefroloog mag zeker!
Slide 36 - Tekstslide
Voorlichting
de aard en het normale beloop van chronische nierschade
het verhoogde cardiovasculaire risico
het belang van een gezonde leefstijl, dieet/ zoutintake
geneesmiddelen die nierschade veroorzaken, met speciale aandacht voor zelfzorgmiddelen (zoals NSAID’s)
het belang van dosisaanpassing bij bekende en nieuwe medicatie en bij dreigende dehydratie
het doorgeven van de nierfunctie door de arts aan de apotheker
de rol die de patiënt zelf heeft om ervoor te zorgen dat diens zorgverleners op de hoogte zijn van de nierfunctie
de jaarlijkse influenzavaccinatie
controleafspraken (en de eventuele rol van de praktijkondersteuner en apotheker)
Goed noteren in eigen HIS!
Slide 37 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 38 - Tekstslide
Antwoord 2, GFR mag na start RAS remmer max 20% dalen
Slide 39 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 40 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 41 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 42 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 43 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 44 - Tekstslide
1. Witte jas hypertensie: 1e en laatste RR 165/115 en 170/90 Nachtelijke hypertensie: RR tot 170/85 PM Nachtelijk hypertensie heeft een sterkere relatie met HVZ dan hypertensie overdag.
Slide 45 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 46 - Tekstslide
2. Gemaskeerde hypertensie. Hypertensieve non-dipper. Op spreekuur lage tensies: 140/90, zie 1e en laatste meting curve.
Slide 47 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 48 - Tekstslide
Normotensieve dipper. Early morning surge +
Slide 49 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 50 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 51 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 52 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 53 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 54 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 55 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 56 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 57 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 58 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 59 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 60 - Tekstslide
24-uursmeting al gedaan
Slide 61 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
