5.2: Het einde van Wereldrijken 2023

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

5.2: Einde van wereldrijken 

Deze les:

• bespreken paragraaftoets
• Bespreken huiswerkopdracht: Wat weet je al van de onafhankelijkheid van Indonesië.
• Dit vindt Johan Derksen
• uitleg: Nederlandse dekolonisatie
• aan de slag met opdrachten. 

Aan het einde van deze les:

... heb je geleerd hoe Nederlands-Indië onafhankelijk werd.

... heb je laten zien dat je je mening kan geven en kan onderbouwen met argumenten.

... heb je geleerd wat de begrippen: soevereiniteitsoverdracht, diplomatie en  politionele acties betekenen.

... heb je de leerdoelen van deze paragraaf uitgewerkt

Vragen uit de paragraaftoets die je graag klassikaal wil bespreken?

Wat is een wereldrijk?

5.2: Einde van de wereldrijken

In deze paragraaf leer je:

1. Welke invloed de Tweede Wereldoorlog had op de dekolonisatie.
2. Hoe Britse en Franse kolonies in Azië onafhankelijk werden.
3. Hoe de Nederlandse kolonies zelfstandig en onafhankelijk werden.
4. Hoe de staat Israël ontstond.
5. Hoe Afrikaanse kolonies onafhankelijk werden

Begrippen: wereldrijk, soevereiniteit, nationalisme, zionisme, politionele acties.

De invloed van de Tweede Wereldoorlog: 

• snel dekolonisatie, onafhankelijk worden van de kolonies.
• Veel landen willen na de oorlog niet weer terug naar hoe het was. 
• Ze willen een eigen staat (natie)
• Nationalisme een staat voor je eigen volk. 

Oorzaken:

• Zuidoost- Azië: Japan heeft in de oorlog het westerse kolonialisme vernietigd.
• opbloeien nationalisme inheemse volken.
• Europese landen verzwakt door de oorlog.
• Supermachten VS en SU zijn voorstanders van dekolonisatie. 

Wat zou een reden zijn geweest van de VS en de SU om voorstander te zijn van dekolonisatie?

onafhankelijkheid van Indonesië

Heeft Johan Derksen gelijk?

Ja

Nee

een beetje

Indonesië:

• Japan capituleert op 15 augustus 1945
• 2 dagen later roept Soekarno de onafhankelijke republiek Indonesië uit. 
• Nederlandse regering accepteert dit niet

Oorlog: 1945 - 1949

• Indonesische onafhankelijkheidsoorlog
• Twee grote Nederlandse acties: politionele acties
• politie acties als herstel van orde 

Oorlog: 1945 - 1949

• In werkelijkheid een guerillaoorlog die werd neergeslagen met terreur.
• dorpen, platgebrand, bewoners en krijgsgevangenen als voorbeeld doodgeschoten. 

Soevereiniteitsoverdracht:

• 1949 Nederland door de VS en VN gedwongen onafhankelijkheid te accepteren.
• Dreiging stoppen Marshallhulp
• 27 december 1949 ondertekende koningin Julia de soevereiniteitsoverdracht
• Soekarno's regering officieël de hoogste macht over Indonesië 

Heeft Johan Derksen gelijk?

Ja

Nee

een beetje

Tot slot: Suriname en de Nederlandse Antillen

• Suriname: 1975 vreedzaam onafhankelijk van Nederland
• Aruba, Bonaire, Curaçao en Sint-Maarten zelfstandige landen binnen het koninkrijk der Nederlanden.
• Bonaire, Saba en Sint Eustatius werden bijzondere gemeenten van Nederland.  

Is Nederland nog steeds een wereldrijk?

Ja

Nee

Een beetje

Aan de slag:

• Uitwerken leerdoelen: 
  1. Welke invloed de Tweede Wereldoorlog had op de dekolonisatie.
  2. Hoe Britse en Franse kolonies in Azië onafhankelijk werden.
  3.Hoe de Nederlandse kolonies zelfstandig en onafhankelijk werden.
  5. Hoe Afrikaanse kolonies onafhankelijk werden
•  bekijk de video op de volgende dia en maak een mindmap over Israël (leerdoel 4)