projectteam september 2023

• Levend taal

projectteam september 2023

agenda

teach like a champion

stukje achtergrond informatie

levend taal in thema

taaldrukken

spelling in levend taal

technisch lezen

beginnend lezen

Techniek 41: Drempel

Techniek 28: De klas binnenkomen

Techniek 29: Begintaak 

Techniek 6: Begin aan het eind

Techniek 8: Zichtbaarheid

Techniek 1: Weet niet geldt niet

Doel: iedere leerling weet dat hij/ zij er toe doet. Kan zijn verhaal kwijt. Ook aan het eind van de dag als je afscheid neemt.

Het moment om de leerling te helpen

zich aan de regels te houden in een één op één belangstellend gesprekje. 

Moet kort en zonder uitleg kunnen.

Wat is het doel van de les? Meetbaar?

Lln kent de verwachting, doet actief mee.

Ik kom bij je terug, ander kind helpt, antwoord terugvragen, bedanken.

Actualisatie aangepaste kerndoelen SLO Nederlands 

taaldomeinen in samenhang aanbieden

De taaldomeinen worden nu vaak los van elkaar onderwezen worden, waarbij weinig aandacht is voor betekenisvolle

contexten. Op het po-lesprogramma staan vaak losse vakken als technisch lezen, begrijpend lezen, taal, spelling en schrijven. Deze versnippering leidt er volgens Van Gelderen en Van Schooten (2011, p. 12) toe dat “het leerlingen erg moeilijk gemaakt [wordt] hun taallessen op een functionele wijze te verbinden met hun taalgebruik buiten de les”. Leerlingen leren, met andere woorden, onvoldoende in te zien dat het leren van de Nederlandse taal een functie heeft die buiten het klaslokaal van belang is. De onderlinge samenhang tussen de taaldomeinen en de verbanden met de andere leergebieden zouden beter

geëxpliciteerd moeten worden.

 de onderwijstijd wordt vooral besteed wordt aan spelling, begrijpend lezen en woordenschat, en veel minder aan gesprekken voeren, spreken, luisteren en schrijfvaardigheid. 

Terwijl we weten dat het schoolsucces van leerlingen in belangrijke mate bepaald wordt door hun mondelinge taalvaardigheid. 

Deze heb je immers nodig voor het verwerven en verwerken van kennis en als startpunt van leesvaardigheid.

 

Bovendien is mondelinge taalvaardigheid belangrijk in de persoonlijke

ontwikkeling van leerlingen, bijvoorbeeld om sociale contacten op te bouwen.

Ook constateren we dat de schrijfvaardigheid van leerlingen in het po en vo

onvoldoende is om maatschappelijk of in een vervolgstudie te functioneren.

Leraren besteden veel tijd aan het begrijpend leesonderwijs, maar het is de vraag of deze onderwijstijd effectief is en daadwerkelijk aan lezen wordt besteed, of dat leerlingen vooral bezig zijn met het beantwoorden van vragen bij teksten. We zien namelijk dat de inhoud van het onderwijs deels gestuurd wordt door de manier waarop leesprestaties getoetst worden (Van den Broek, 2022). 

• praten over teksten in het thema 

We zien dat steeds meer scholen hun begrijpend leesonderwijs anders vormgeven en langere tijd met leerlingen rondom een thema lezen, waarbij ze gebruikmaken van rijke teksten. 

Al deze initiatieven benadrukken het belang dat leerlingen

structureel in aanraking komen met een rijk taalaanbod en gelegenheid krijgen om kennis te ontwikkelen.

• zoals wij doen in levend taalonderwijs

Levend taal/ kerndoelen

• in thema
• ook vanuit leerlingen
• integreren in allerlei vakken
• geen halve strakke uurtjes
• doelen op 4 niveaus
• veel schrijven, fantasie, gebeurtenissen, recensie, verwoorden en interpunctie.

• taaldrukken
• foutloos presenteren
• spelling integreren: instructie in categorie, veel laten schrijven/ typen 
• foute woorden en categorie van schrijven herhalen

begrijpend lezen

• samenwerken en discussie over tekst draagt bij tot beter begrip van de tekst
• veel verschillende soorten teksten
• lln. elkaar bevragen over tekst
• strategieën (alleen een toetsvaardigheid)

technisch lezen

• categorie aanbod Estafette
  vanaf M4.
• promoot boeken (mini les) leerling heeft boek uit
• duo lezen/ tutor lezen
• zelfstandig lezen (minimaal 20 minuten)
• IEP E6 is uit

startende lezer

• niet blijven hangen onder kern 6, na alle letters
•  voor, koor, koor totdat zingend gelezen wordt, km maken
• letter (s) herhalen per week/ schrijven, woorden mee maken
• geen werkboekjes! = zelfst. werken
• bewegend leren leesspelletjes