havo 4 ecologie voedselketen, voedselweb en piramides

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Voedselketen, voedselweb en piramides

Voedselketen

• Begint altijd met een plant
• Pijl wijst naar het dier dat eet, of de plaats waarin het eten verdwijnt
• Organisme wordt schakel genoemd

van keten naar web

• Meerdere voedselketens vormen samen een voedselweb
• De basis van een voedselweb is altijd een plant, oftewel producent.
• De eerste die de producent eet is consument van de 1e orde
• Iedere pijl daarna gaat naar een hogere orde, bv consument 2e orde, 3e orde enz
• Een consument kan in een voedselweb verschillende ordes tegelijk zijn, afhankelijk van de routes vanaf de producent naar de consument 

Voedselweb

Producenten: Alle planten maken/produceren voedsel door fotosynthese

P

Consument 1e orde: Dieren die de producenten opeten/consumeren

C1

Consument 2e orde: Dieren die de consumenten 1e orde opeten.

C2

Consument ? orde

Wat denk jij?

C?

Consument ? orde

Wat denk jij?

C?

Voedselketen

In een voedselketen is elke soort de voedselbron voor een volgende soort. Een voedselketen begint met een plantensoort, daarna volgt er een pijl naar de tweede schakel: een planteneter. Van de planteneter kan er weer een pijl gaan naar de derde schakel: een vleeseter.

Maak de onderstaande voedselketen compleet door de afbeeldingen van de bosorchis, bladluis en lieveheersbeestje naar de juiste plek in de keten te slepen.

Producent

Consument van de eerste orde: planteneter

Consument van de tweede orde: vleeseter

Omschrijf deze voedselketen:
De plantjes worden gegeten door de sprinkhanen, reigers eten kikkers en de kikkers eten de sprinkhanen.

Piramides

per schakel van een keten wordt een laag van de piramide getekend

Piramide van aantallen

met andere woorden:
Geeft weer uit hoeveel organismen een schakel in de voedselketen  bestaat.

Is niet altijd een piramidevorm

2 Piramides van aantallen schematisch weergegeven

2 voorbeelden

Waar verwacht je een piramide van aantallen die GEEN piramide vorm heeft?

1. Bos
2. Weiland

Piramide van biomassa

Biomassa= het totale gewicht van alle energierijke stoffen in een organisme (koolhydraten / eiwitten / vetten)

 

- hoeveel biomassa per

   schakel...

- elke schakel is lichter...

Piramide van biomassa

Elke schakel heeft energieverlies door:

- verbranding( bijvoorbeeld voor: warmhouden,  voor beweging, etc.)

-uitscheiding (uitwerpselen)

- afgestorven onderdelen

Piramide van biomassa

heeft altijd:

een piramidevorm

(Want per schakel gaat
er energie verloren)

piramide van biomassa

• de groene balk geeft de piramide van biomassa weer. 
• Van iedere balk wordt door het volgende niveau een deel gebruikt voor verbranding en een deel gaat onverteerd weg. 
• Het groene deel blijft dan over als biomassa voor de piramide
  

Waarom heeft piramide van biomassa altijd een piramide vorm

1. Er zijn meer predatoren
2. Er zijn altijd meer producenten
3. Er gaat per schakel energie verloren

Voedselpiramide van biomassa

1. Een piramide die laat zien hoeveel aantallen in een gebied leven
2. Een piramide die laat zien hoe stoffen wel of niet van de ene naar andere schakel gaan. Door bijvoorbeeld verbranding, uitscheiding en onverteerbare stoffen
3. Een piramide die laat zien hoe voedsel verdeeld wordt in een gebied
4. Een piramide die laat zien hoe energierijke stoffen van consument naar producent 1e en 2e orde gaan.

Biomassa gaat niet verloren door:

1. Dissimilatie
2. Assimilatie
3. Afgestorven weefsel
4. Onverteerd voedsel