5.4 Criminaliteit

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Wat is criminaliteit?

Planning

• Nieuws kijken
• Uitleg 5.4
• Zelfstandig werken

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je de volgende zaken herkennen en uitleggen:

• Je kunt uitleggen wat criminaliteit is.
• Je kunt het verschil uitleggen tussen overtredingen en misdrijven en hiervan voorbeelden geven.
• Je kunt uitleggen dat criminaliteit tijdgebonden en plaatsgebonden is en hiervan voorbeelden geven.

Soorten recht

• Bestuursrecht: overheid vs. burger.

• Burgerlijk recht: burger vs. burger. Conflicten tussen burgers.

Wat is criminaliteit?

Alles wat door de wet strafbaar is gesteld

Wetten of rechtsregels zijn geschreven regels

Fatsoensnormen zijn ongeschreven regels

Begrippen criminaliteit

• Strafrecht :
   de aanpak van gedrag dat volgens de wet verboden is.
  

• Delict:
   Strafbaar feit
  

• overtreding: 
  Strafbaar feit wat minder erg is.
• Misdrijf: Ernstige strafbare feiten.

Strafbaar?

Strafbaar?

Strafbaar gedrag

• Je overtreedt wetsregels
• Je pleegt een strafbaar feit:
• delict

Soorten strafbare feiten:

Misdrijven:

• Ernstige strafbare feiten:
• Opgepakt: verhoord door de politie
• Ernstig misdrijf? = rechtszaak
• Ouder dan 12 jaar dan krijg je een strafblad waarin alles wordt opgenomen wat je hebt gedaan.

Overtredingen

• Strafbare feiten die minder ernstig zijn
• Niet naar de rechter, wel een boete

Rechtsregels zijn tijdgebonden

• Spugen was vroeger een misdrijf

• Sinds 1970 is overspel niet meer strafbaar

• Tegenwoordig is hacken van computers strafbaar

• Vroeger stonden er gevangenisstraffen op homoseksualiteit
• Landloperij was vanaf 1809 bij wet verboden
  
• In 2000 werd landloperij in Nederland uit het Wetboek van Strafrecht geschrapt

Rechtsregels zijn plaatsgebonden

• In Nederland is abortus en
    euthanasie toegestaan

• In Nederland mogen
   homoseksuelen met elkaar trouwen

• (Vuur)wapens zijn in Nederland
   verboden

• Nederland kent geen doodstraf

Risicofactoren

• Onveilige opvoeding
• Groepsgedrag
• Alcohol of drugs
• Spijbelen of schooluitval
• Biologische factoren

Welke factoren herken je uit de gastles?

Aan de slag:

Maken: opgave 1 t/m 19 (124 t/m 128)