10.5 - De pluriforme samenleving

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

10.5 Pluriforme en multiculturele samenlevingen

Tijdvak 10: Tijd van Televisie en Computer (1945 - 2023)

1. Introductie
2. Dekolonisatie (10.1)
3. De Koude Oorlog 1 (10.2)
4. De Koude Oorlog 2 (10.2)
5. Welvaart en Cultuur (10.3)
6. De eenwording van Europa. (10.4)
7. Multiculturele samenleving (10.5)
8. De Wereld van nu (10.6)

Emigratie en immigratie

Tot 1960 gingen vertrokken veel Europeanen naar Amerika, Canada, Australie en Nieuw-Zeeland. (meer werk / land / loon)

Toen de welvaart in Europa toenam, nam de emigratie af en de immigratie toe.

Groep 1 migranten uit de voormalige kolonien

Door de dekolonisatie kwamen er 100.000-den mensen naar Europese landen.

BV Indonesiers en Surinamers. in Nederland, Pakistanen in GB, Algerijnen en Marokkanen in Frankrijk.

Groep 2: Asielzoekers

Tijdens de Koude oorlog, mensen uit Oost-Europa en oorlogsgebieden zoals Vietnam

Na de Koude oorlog uit onveilige en crisisgebieden (o.a. vanwege strijd door en tegen Al-Qaida/ Taliban/ IS)

Groep 3: gastarbeiders

Doel: ongeschoolde banen opvullen in westerese economie 

Vanaf de jaren '50: gastarbeiders uit (vooral) Spanje, Turkije, Marokko

Vanaf 1973 (door economisch en politieke problemen in wereld) einde gastarbeid voor deze groep.

=> Veel werkloosheid, maar voor Marokkanen en Turken nog steeds beter dan in vaderland => blijven + gezinshereniging.

v.a. ca. 2004 grote arbeidsmigratie binnen Europa van vooral Poolse arbeiders (en andere Oost-Europeanen) naar West-Europa vanwege grotere kans op  werkgelegenheid en hogere lonen.

Filmpje:

Na 2004 veel arbeidsmigratie van mensen uit Oost-Europa.

Reden: goedkope arbeid

integratie en assimilatie

Door alle migratie ging de samenstellign van de bevolking er heel anders uit zien. 

De overheid ging hier op verschillende manieren mee om.

NL, GB, DU: ruimte voor minderheidsculturen.

Frankrijk:  assimileren

Bij alle landen doel: integreren.
... in veel landen/ steden lukt integratie niet 

... migranten vaak in 'nieuwe onderklasse'', waar ook velen met drugs en criminaliteit te maken krijgen.

... 2e/3e generatie vaak door scholing wel (beter) geïntegreerd

Integratie:

aansluiten bij de cultuur van een land

assimilatie

aanpassen aan de dominante cultuur

Beperking immigratie

Jaren 1960: GB beperkt immigratie na rassenrellen in steden.

Jaren 1990: verschillende Europese landen voeren strengere immigratiewetten in.

Duitsland tot 1989: open voor migranten

vanaf 1989: grote groei migranten zorgt voor voor spanningen.

1991- 1994 Rechts-extremisten pleegden aanslagen op migranten.

gevolg: strenge wetgeving migratie in Du.

Hierdoor minder migranten naar Duitsland, meer in rest EU. 
Gevolg: rest EU maakt strengere asielwetten.

Uitvaart van Duitse immigranten met Turkse afkomt, slachtoffers van aanslag door rechts-extremisten.

Beperking immigratie

tot jaren 1990: betrekkelijk makkelijk om illegaal Zuid-Europa binnen te komen vanuit Afrika en Midden-oosten.

2e helft jaren 1990:

- Aanpassing asielrecht.

- Grenscontrolles.

- bemoeilijking oversteek met boten via Middellandse Zee

.

Discussie over de Islam

• Steeds meer moslims in West-Europa.
  Gem. iets minder dan 3% bevolking.
  In Frankrijk het hoogste percentage 7,5 %
  
  
• Spanningen, mede door 9/11 en Islamitisch terrorisme* (NB: meeste slachtoffers van Islamitische terreurgroepen zijn moslim, maar veel angst in westerse wereld voor moslims , omdat je niet ziet of die wel/niet terrorist is)
  
  
• Spanningen ook door andere normen en waarden over bv homohuwelijk, vrouwenemancipatie, vrijheid en democratie.

 

Discussie over de Islam

Angst voor "de Islam" terecht? 

- Heel klein deel moslims in westen geradicaliseerd vanwege angst voor verlies cultuur en religieuze identiteit door o.a. globalisering, oorlogen VS in Midden-Oosten en discriminatie.

 - Veel westerse moslims echter politiek en cultureel vooral 'westers',  (en religieus meestal niet zelfde stroming als extremistische groepen die gevreesd worden)

Maar gevolg? Een groeiende groep moslims voelen zich onveilig en/of onwelkom in Europa. 

Zie hiernaast twee filmpjes van POW news uit 2025.

Een bewering: de ontwikkeling van de multiculturele samenleving in Europa na 1945 kan in verband worden gebracht met:
- het proces van dekolonisatie
- de toenemende welvaart
Leg beide delen van de bewering telkens met een voorbeeld uit.

Antwoord:

- een verband tussen de ontwikkeling van de multiculturele samenleving en het proces van dekolonisatie is dat na de onafhankelijkheid van de koloniën veel mensen naar het moederland kwamen en daarbij hun gewoonten meenamen, zoals bijvoorbeeld de Surinamers in Nederland.

 

- Een verband tussen de ontwikkeling van de multiculturele samenleving en de toenemende welvaart is dat door de toenemende welvaart in Europa veel behoefte ontstond aan arbeidskrachten, bijv. uit Marokko, die als gastarbeiders naar Nederland kwamen en later (na gezinshereniging) een permanente plaats in de Nederlandse samenleving innamen.