Een stiftgedicht maken

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1,2

Poëzieweek

Gedichten

Waarom poëzie?

• Door te werken met poëzie kun je de basisvaardigheden lezen, schrijven, spreken en luisteren versterken.
  
  
• Kinderen en jongeren leren door poëzie op een andere manier te kijken naar taal.
  
  
•  Het stimuleert hun creativiteit.
  
  
• Door gedichten te schrijven leren ze bovendien hun gedachten en gevoelens te verwoorden. 

Wat weet jij al van poëzie?

Moet poëzie altijd rijmen?

Kenmerken poëzie 

• Op een andere manier naar taal kijken.
  
  
• Vaak over een gebeurtenis of moment.
  
  
• Andere vorm: kortere regels, ander leestekengebruik, vaak strofen, veel wit om regels heen
  
  
• Gedachten en gevoelens zijn belangrijk: beeldspraak.
  
  
• Soms komt er rijm in voor.

Poëzie buiten het boek

Poëzie is overal. Niet alleen in bundels, maar ook op 

posters en gebouwen vind je gedichten.

Kijk maar eens goed om je heen!

Straatpoëzie

Op de website straatpoezie.nl worden gedichten verzameld die te lezen zijn in de openbare ruimtes in Nederlands. 

Hier vind je waar bij jou in de buurt gedichten te vinden zijn.

Ga eens op onderzoek uit: welke gedichten zijn er volgens de website in de buurt te vinden?

Instagrampoëzie

Wie denkt dat jongeren geen poëzie lezen, heeft het mis. Ze volgen namelijk massaal dichters op Instagram.

Instagrampoëzie is erg toegankelijk, omdat de teksten direct begrepen moeten worden, waardoor lezers een minder hoge drempel ervaren. Daarnaast speelt vorm ook een rol bij deze vorm van poëzie. 

Instapoëzie biedt hierdoor een mooie kans om poëzie aan de belevingswereld van jongeren te verbinden.

Stiftgedichten

Een stiftgedicht is een gedicht dat gemaakt wordt door in een bestande tekst (bijvoorbeeld een krantenartikel of een bladzijde uit het boek), met een stift woorden of delen van woorden weg te strepen of te schrappen.

De overgebleven woorden vormen dan een nieuw gedicht, vaak met een heel andere betekenis dan de originele tekst.

Stiftgedichten

Hoe maak je een stiftgedicht?

• Je neemt een tekst uit een  krant, tijdschrift of boek.
  
  
• Je leest de tekst en pikt er hier en daar woorden uit die bij elkaar gaan horen.
  
  
• Zo verschijnt er uit de oorspronkelijke tekst jouw gedicht.
  
  
• Je kunt nog verder gaan en proberen te spelen met de vorm die verschijnt, of eventueel de vorm als uitgangspunt nemen.

Stap 1: voorbereiding

Kopieer een pagina uit een boek , krant of tijdschrift.

Kies voor een pagina zonder afbeeldingen.

Leg alvast viltstiften en (kleur)potloden klaar.

Stap 2: plan maken

Lees de pagina die je net 

gekopieerd hebt.

Onderstreep met potlood woorden

letters of zinnen die jou 

opvallen.

Stap 3: krassen

Kras alles weg 

wat je niet wilt gebruiken

of.....

Stap 3a: of tekenen

...

Maak een tekening in de tekst.

Kras weg wat je niet nodig hebt.

Maak duidelijk wat je wilt bewaren.

Stap 3b: of kleuren

Je kunt natuurlijk ook 

met kleur werken.

Kies je kleur met zorg;

gebruik niet teveel 

teveel verschillende 

kleuren.

Stap 4: inhoud controleren

Controleer je tekst; de woorden of letters

die je overgelaten hebt.

Staat er wat je bedoelde?

Pas het aan, als je dat nodig vindt.

Stap 5: uiterlijk controleren

Bekijk jouw stiftgedicht.

Ziet het er mooi uit?

Is er een afbeelding 

of patroon verschenen?

Is er nog wit wat weggekrast kan worden?

Wil je je stiftgedicht er nog mooier

uit laten zien?

Tips en trucs

• Belangrijkste tip: iedereen kan het!
  
• Probeer de tekst niet te lezen, maar 'scan' alleen de woorden die je aanspreken. Vaak gaat dat makkelijker als je de tekst van onder naar boven bekijkt.
  
• Houd in je stiftgedicht onze Westerse leesvolgorde aan (van links naar rechts, van boven naar onder).
• Met stippellijntjes of bolletjes kun je de lezer 'sturen'... zo wordt het duidelijker in welke volgorde de tekst gelezen moet worden.
• Je kan ook woorden 'maken' door verschillende letters samen te voegen. Probeer die zoveel mogelijk op één lijn te houden, dat leest makkelijker.
• Start met het omlijnen van de woorden en letters die je gedicht gaan vormen...stift daarna de rest pas weg.

Opdracht

Je gaat nu zelf een stiftgedicht maken. 

Alles wat je creëert aan tekst is goed. Bij dichten mag alles! Het mag rijmen, maar dat hoeft niet.

Het is bij het maken van een knipgedicht lastiger om een gedicht te maken dat rijmt, omdat je afhankelijk bent van de woorden die je vindt in je tijdschriften of kranten.

Succes!