AFP 2.3.15

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Anatomie, Fysiologie en Pathologie

Les 15

Periode 3

Leerjaar 2

Vorige les

Het eerste deel van de dunne darm noemen we het

1. Duodenum
2. Ileum
3. Jejunum
4. Caecum

Wat laat deze afbeelding zien?

1. Een darm met Coeliakie
2. Een darm met de ziekte van Crohn
3. Een darm met Colitis Ulcerosa
4. Een gezonde darm

Bij deze ziekte is het vóórkomen van fistels een bekende complicatie

1. Colitis Ulcerosa
2. Ziekte van Crohn
3. Coeliakie
4. Maagkanker

Bij kinderen ontstaat er bij deze ziekte vaak een groeiachterstand

1. Colitis Ulcerosa
2. Ziekte van Crohn
3. Coeliakie
4. Maagkanker

Deze afbeelding past bij...

1. Colitis Ulcerosa
2. De ziekte van Crohn
3. Coeliakie
4. Maagkanker

Lesindeling 

1. Welkom + Rapid (5 min.)
2. Vorige les (10 min.)
3. Lesindeling en Lesdoelen (5 min.)
4. Theorie Dunne darm (10 min.)
   
5. In groepjes aan de slag (20 min.)
6. Pathologie vd Maag (30 min.)
7. Afsluiting en huiswerk (5 min.)
   

Lesdoelen

Aan het eind van de les kunnen jullie:

• Vertellen welke aandoeningen de maag kent, welke symptomen hierbij horen en op welke manier deze aandoeningen behandeld kunnen worden.
  
• Benoemen op welke manier de dunne darm is opgebouwd en op welke manier de vertering in de dunne darm plaatsvindt.

Herhaling dunne darm

Vertering in de dunne darm:

• Vindt vooral plaats in het eerste deel (duodenum)
  

Chemische vertering met verteringssappen:

• Vanuit lever/galblaas
• Vanuit alvleesklier
  
• Via Papil van Vater

De Lever

De lever (hepar): Roodbruin orgaan

• 1.5 kilo (!)
• Rechtsboven in de buik
• Vergroeid met middenrif

De lever is de 'pitstop' van het lichaam

• Bijna alle voedingsstoffen gaan langs de lever

75% van het bloed komt via de poortader

• Bevat alle suikers, eiwitten, mineralen, vitaminen, kleine vetdeeltjes, medicijnen en water vanuit darmen en maag

25% van het bloed komt via de leverslagader

Bloedtoevoer van Lever

Dus: de belangrijkste ader van jouw spijsverteringsstelsel is de poortader.

De poortader:

• Voert 75% van het bloed aan naar de lever
• Bevat aminozuren, mineralen, vitaminen, medicijnen, suikers, kleine vetten en water

Functies van de Lever

Open jouw boek 'Anatomie en Fysiologie' bij Hoofdstuk 8.5

Open de opdracht 'Werking van de lever' op CumLaude

Vul het schema zo ver mogelijk in met alle mogelijke
processen die jouw lever uitvoert.

Wat zou de belangrijkste ziekte van de lever (hepar) zijn?

Pathologie Lever

Hepatitis: Ontsteking van de lever (door virussen en alcoholmisbruik)

• Meer dan 6 maanden: chronische hepatitis

Symptomen: Lever kan afvalstoffen niet goed verwerken 

• Er ontstaat icterus (geelzucht)
• Patiënten hebben 'stopverf-ontlasting'
• Donkere urine
• Er is sprake van vermoeidheid
• Jeuk, vermoeidheid

Bilirubine hoopt zich op in het bloed, omdat de lever dit dus niet meer eruit kan filteren

Hepatitis A

Hepatitis A: Vooral bij kinderen

• Middellandse zee (Turkije/Marokko)
• Besmetting via ontlasting of rauwe/besmette voeding
• Kinderen hebben vaak geen/weinig klachten
• Duurt enkele weken tot 3 maanden

Geen behandeling noodzakelijk (wél alcohol vermijden!)

Inenting mogelijk voor reizen naar landen met besmetting.

Hepatitis B en C

Hepatitis B en C: Overdracht via bloed-bloed of onveilige seks

• Vooral bij prostituees, drugsgebruikers en homoseksuele mannen
• Én mensen die werken in de gezondheidszorg!
• Incubatietijd maximaal 6 maanden

Inenting tegen Hepatitis B is mogelijk (in Rijksvaccinatieprogramma)

Inenting tegen Hepatitis C is niet mogelijk!

Ook overdracht tijdens de bevalling van moeder op kind.

Vooral in de gezondheidszorg bij prikaccidenten. 

Complicaties...

Levercirrose: Leverweefsel verandert in bindweefsel (littekens)

• Door bijvoorbeeld hepatitis
• Ook door chronisch alcoholmisbruik of auto-immuunziekte
• Lever werkt steeds minder -> uiteindelijk transplantatie

Lever wordt eerst groter om verlies aan functie te compenseren...

• Als er op tijd wordt behandeld, kan leverfalen voorkomen worden
• Anders levertransplantatie

Huiswerk

• Verder gaan met een samenvatting/lijst met moeilijke woorden bij het spijsverteringsstelsel
• Afmaken opdracht 'Werking van de lever'
• Afmaken Expert Colleges tot nu toe: Spijsverteringsstelsel (AF), Reflux ziekten (P), Slokdarm en maagkanker (P), Maagzweer (P), Ziekte van Crohn (P) en Ziekte van Crohn