6.4 Moleculaire stoffen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

6.4 Moleculaire stoffen

Moleculaire stoffen

• De meeste stoffen bestaan uit moleculen
• Dat noem je moleculaire stoffen
• Vergeleken met metalen hebben moleculaire stoffen laag smelt- en kookpunt en geleiden geen stroom in vaste en vloeibare fase. Behalve..........

Moleculaire stoffen

• Bestaat alleen maar uit niet-metaalatomen.
• Geleidt niet, want er zijn geen geladen deeltjes aanwezig , behalve koolstof.
• 
  

H​2​​​​​O

C​12​​H​22​​O​11​​

Atoombinding

• De buitenste elektronen, de valentie-elektronen, zijn belangrijk voor binding tussen atomen
• Niet-metaalatomen delen elektronen dat noem je een atoombinding of covalente binding.
• Vb: H₂

Atoombinding

Bindingen tussen atomen

Een atoombinding is een binding tussen twee verschillende atomen in een molecuul. In een structuurformule worden de gedeelde elektronenparen aangegeven met een streepjes.

Covalentie

Covalentie: hoeveel atoombindingen een atoom kan vormen 

Atoomsoort	Covalentie
H	1
F, Cl, Br, I	1
O, S	2
N, P	3
C, Si	4

Je moet aan de hand van de covalentie een kloppend molecuul kunnen tekenen.

Je moet adhv een getekend molecuul kunnen bepalen wat de covalentie van een atoom is.

De covalentie van C is ...

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

De covalentie van O is ...

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Vanderwaalsbinding en kookpunt

• Het smelt- of kookpunt hangt af van hoe sterk de aantrekkingskracht is tussen moleculen.
• Weinig aantrekkingskracht? Dan zijn de deeltjes gemakkelijk uit elkaar te halen
• Veel aantrekkingskracht? Dan kost het meer energie

Vanderwaalsbinding en kookpunt

• De aantrekkingskracht noem je vanderwaalskrachten.
• Deze krachten vormen de vanderwaalsbinding (VdW)
• Hoe groter de molecuulmassa, hoe sterker de VdW-binding

Vanderwaalsbinding en kookpunt

• Methaan (112K) vs. ethaan (185K): de massa van ethaan is hoger, dus is de VdW-binding sterker en dus is het kookpunt hoger
• Ethaan (185K) vs. butaan (273K): de massa van butaan is hoger, dus is de VdW-binding sterker en dus is het kookpunt hoger

Vanderwaalsbinding en kookpunt

• Methylbutaan (301K) vs. dimethylpropaan (283K): de massa is gelijk, dus dan zou de VdW-binding net zo sterk moeten zijn.
• Hoe kan dat?
• Wat valt je op aan het verschil tussen methylbutaan en dimethylpropaan?

Langgerekte en vertakte moleculen

• Methylbutaan is minder vertakt dan dimethylpropaan.
• Hoe minder raakvlak er is, hoe zwakker de VdW-binding
• Vandaar dat het kookpunt van methylbutaan iets hoger is dan het kookpunt van dimethylpropaan

Hydrofiel en hydrofoob mengen

• Hydrofiel mengt met hydrofiel
• Hydrofoob mengt met hydrofoob
• Hydrofoob mengt niet met hydrofiel
• Emulgator: een combinatie van hydrofiel en hydrofoob

De sterkte van de vanderwaalsbinding hangt af van de massa van de moleculen

1. Juist
2. Onjuist

Een ionbinding

1. is sterker dan een VdW binding
2. komt voor bij metalen
3. bestaat ook als het zout is opgelost in water
4. ontstaan doordat protonen aan een ander atoom worden afgestaan

1 een atoombinding komt voor in moleculaire stoffen.
2 vanderwaalskrachten komen voor tussen moleculaire stoffen

1. stelling 1 is juist stelling 2 onjuist
2. stelling 1 is onjuist stelling 2 is juist
3. beide stellingen zijn juist
4. beide stellingen zijn onjuist

Hydrofiele stoffen zijn stoffen die goed oplossen in water

1. Juist
2. Onjuist

Het kookpunt van ethaan (C2H6) is hoger dan het kookpunt van butaan (C4H10)

1. Juist
2. Onjuist

De metaalbinding op microniveau is een erg zwakke binding

1. Juist
2. Onjuist

De sterkte van de vanderwaalsbinding hangt af van de massa van de moleculen

1. Juist
2. Onjuist

De covalentie van O is ...

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

De covalentie van C is ...

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Moleculaire stof

Zout

Metaal

atoombinding

metaalbinding

ionen

vrije elektronen

vanderwaalsbinding

ionbinding

metaalrooster

molecuulrooster

ionrooster

alleen niet-metalen

allemaal ontleedbare stoffen

Een vast zout bestaat uit                         die middels

in een regelmatig rooster worden vastgehouden. Bij het oplossen van een zout worden deze                     bindingen verbroken.

Sleep onderstaande concepten naar de juiste plaats in de zin of in de recycle bin.

ionen

ionbindingen

atomen

atoombindingen

sterke

zwakke

moleculen

H-bruggen

vdwaalsbindingen

metalen

metaalbindingen

Soorten bindingen 

Je kan de soorten bindingen indelen in twee groepen: 

Er zijn bindingen die plaatsvinden binnen moleculen, dus tussen atomen. Hierbij horen: atoombinding, metaalbinding en ionbinding. 

Vanderwaalsbinding: Bindingen die plaatsvinden tussen moleculen (in vaste en vloeibare fase)

par 6.4

lezen en maken opgaven par 6.4