§3.4 Napoleon verovert Europa

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

§3.4 Napoleon verovert Europa

Deel I

Huiswerk

Schrijf op in je agenda

Maken opdracht 3 t/m 5 van §3.4

Rond 1800 kent Nederland verschillende vormen van bestuur. Maak de juiste combinaties.

Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588 - 1795)

Bataafse Republiek (1795 - 1798)

Bataafse Republiek (1798 - 1806)

Bestuur door Nationale Vergadering

Bestuur door regenten en stadhouder

Bestuur na staatsgrepen door klein groepje mannen

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

• Je kunt enkele belangrijke eigenschappen noemen van het bestuur door Napoleon.
• Je kunt beschrijven hoe Napoleon een Europees rijk veroverde en dat ook weer verloor.
• Je kunt uitleggen welke gevolgen Napoleons bestuur voor Nederland had.

Bij wie hoort de uitspraak?

De gematigden

De radicalen

Iedereen moet onderwijs krijgen

We hebben de steun van vorsten

De revolutie gaat te ver

Kiesrecht voor iedereen!

De overheid moet voor de armen zorgen

Bekijk bron 1. Past de gebeurtenis op het schilderij bij de idealen van de radicalen tijdens de Franse Revolutie? Leg je antwoord uit.

Terreur mislukt

Na de dood van de koning komen radicalen aan de macht

Zij laten "vijanden van de revolutie" executeren

Toen dit te ver ging, kwam er een gematigder bestuur met inspraak voor alleen rijke burgers door censuskiesrecht

De macht komt bij 5 'directeuren': het Directoire

Robespierre

Robespierre was de leider van de radicalen. Uiteindelijk liet hij zoveel mensen executeren dat mensen zagen dat hij te ver ging. Hij kwam uiteindelijk zelf onder de guillotine

1795, een nieuw bestuur: het directoire

Problemen

Het Directoire loopt tegen 3 problemen aan:

In deze periode is er een succesvolle generaal met veel overwinningen voor Frankrijk: Napoleon Bonaparte

Hierdoor wordt hij enorm populair

Met de steun van het leger grijpt hij in 1799 de macht

Honger

De voedselprijzen stegen enorm en ook de belastingen werden alsmaar verhoogd.

Oorlog

Frankrijk was in oorlog met Oostenrijk, Pruisen, Spanje en Groot-Brittannië.

Politieke strijd

Sommige burgers zijn ontevreden over hoe weinig invloed zij hebben, anderen willen juist weer een koning

Filmpje

Napoleon Bonaparte

Filmpje

Napoleon grijpt de macht (1799)

Napoleon Bonaparte

Nadat Napoleon de macht grijpt komt er een nieuwe grondwet

Burgers hebben inspraak, maar Napoleon wordt een dictator

In 1804 kroont hij zichzelf zelfs tot keizer van Frankrijk

Dit is het einde van de republiek en begin van het keizerrijk

Filmpje

Kroning tot keizer (1804)

Beleid van Napoleon

• Afschaffing priviléges blijft
• Grondrechten voor alle burgers, zoals vrijheid van meningsuiting (maar dat is alleen op papier....)
• Hij behoudt sommige ideeën van de Franse Revolutie, daarnaast voert Napoleon een nieuw wetboek in, de Code Napoléon:

Gelijkheid

Voor de wet was iedereen gelijk, ongeacht je afkomst

Rechtspraak

Iedereen had recht op een rechtzaak. Deze moest openbaar zijn en geleid worden door burgers

Was de maatregel van Napoleon verlicht of niet?

Niet verlicht

Wel verlicht

Eén wetboek voor iedereen

Onderwijs voor iedereen

Afschaffing van de standen

Beoordeeld worden op hoe je het doet

Einde republiek

Napoleon wordt keizer

Familie kreeg goede baantjes

Geen vrijheid van meningsuiting

In 1804 kroont Napoleon zichzelf tot keizer. Frankrijk kent in korte tijd verschillende bestuursvormen. Wat is de juiste volgorde?

1. Keizerrijk - Directoire - Monarchie - Republiek - Dictatuur
2. Keizerrijk - Monarchie - Dictatuur - Directoire - Republiek
3. Monarchie - Republiek - Directoire - Dictatuur - Keizerrijk
4. Republiek - Monarchie - Keizerrijk - Dictatuur - Directoire

Huiswerk

Schrijf op in je agenda

Maken opdracht 3 t/m 13 van §3.4

Volgende week repetitie H3

§3.4 Napoleon verovert Europa

Deel II

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

- Wat enkele belangrijke eigenschappen zijn van Napoleons bestuur

- Hoe Napoleon een Europees rijk verovert en dit ook weer verliest

- Welke gevolgen Napoleons bestuur voor Nederland heeft

Binnen een paar jaar na zijn kroning verovert Napoleon grote delen van Europa, ook Nederland

Welk belangrijk land weet Napoleon niet te verslaan?

Continentaal Stelsel

Om Groot-Brittannië alsnog te verzwakken verbied Napoleon de handel vanaf het vasteland van Europa met Groot-Brittannië.

Filmpje

Napoleon verovert Europa

(Slag bij Austerlitz)

Bestuur van Napoleon

Veel Europeanen zijn blij met Napoleons komst

In veel Europese landen zijn dan nog vorsten aan de macht

Ze hopen op verandering, net zoals in Frankrijk gebeurde

Sommige ideeën zijn verlicht, sommige niet

Napoleons beleid

En verandering brengt Napoleon zeker:

"Goede" dingen

- Burgerlijke stand

- Gelijkheid voor de wet

- Metrisch stelsel 

- Gezondheidszorg

- NL wordt Koninkrijk Holland

Een registratiesysteem van de overheid, waarin belangrijke feiten en gebeurtenissen van iemand worden bewaard, zoals:

- Geboorte

- Huwelijk

- Scheiding

- Overlijden

- woonadres

Het meetsysteem dat wij nu nog steeds gebruiken met meters, liters, graden, etc. Hiervóór werden in verschillende delen van het land verschillende maten gebruikt (duim, el, voet)

Waarom is het metrisch stelsel goed voor de handel?

Filmpje

1) Koninkrijk Holland

2) De burgerlijke stand

Napoleons beleid

En verandering bracht Napoleon zeker:

"Slechte" dingen

- Hoge belastingen

- Dienstplicht

- Vriendjespolitiek

- Geen vrijheid van meningsuiting

In veroverde gebieden zette Napoleon familieleden aan de macht

Filmpje

1) Dienstplicht

2) De bezetting

Waarom is de burgerlijke stand handig voor de dienstplicht?

Filmpje

Napoleons Russische veldtocht

'Tactiek van de verschroeide aarde'

Omschrijf in eigen woorden de tactiek van de verschroeide aarde

Slag bij Waterloo

1815

Uiteindelijk keren veel Europese landen zich tegen Napoleon

Hij wordt verslagen en gevangengezet op Elba

Hij ontsnapt, maar wordt na 100 dagen verslagen bij Waterloo

Uiteindelijk sterft Napoleon op Sint Helena aan kanker

Wat blijft over van de revolutie?

Na het verlies van Napoleon komen veel vorsten terug

Maar veel vernieuwingen blijven:

Code Napoleón

De Code Napoleón bleef in veel landen bestaan

Grondwetten

In veel landen kwamen nieuwe grondwetten die de macht van vorsten beperkten. Ook mocht in veel landen (een deel van) het volk stemmen.

Mensenrechten

De Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger werd door veel landen aangenomen

Scheiding kerk en staat

In veel landen kwam een scheiding tussen kerk en staat, waardoor er vrijheid van godsdienst kwam

Resumé

Pak je schrift

Schrijf voor jezelf op (of bedenk 4 vragen over) wat we deze les besproken hebben

Wie, Wat, Waarom, Wanneer

Huiswerk

Schrijf op in je agenda

Maken opdracht 3 t/m 13 van §3.4

Volgende week repetitie H3