Par 2 Kracht van rivieren

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Par 2 Kracht van rivieren

Lezen

Mavo: blz 42 en 43, alle stukjes 

Havo: blz 27 tm 29, alle stukjes

Leerdoelen

• wat de bovenloop, middenloop en benedenloop van een rivier is

• wat het stroomgebied van een rivier is

• wat de monding van een rivier is

• hoe een V-dal wordt gevormd

• hoe rivieren voor erosie en sedimentatie zorgen

• wat de waterkringloop inhoudt

• de begrippen verdampen en condenseren

Quiz

Eens kijken wie er goed heeft opgelet..

In welke 2 landen ligt het grootse gedeelte van de Alpen?

1. Zwitserland en Duitsland
2. Duitsland en Frankrijk
3. Zwitserland en Frankrijk
4. Zwitserland en Oostenrijk

Wat is sedimentatie

1. Het afslijten van gebergten
2. Het neerleggen van materiaal door water, ijs en wind
3. Ontstaan van de ijstijd
4. Het lenen van geld

Koppel het juiste begrip aan het cijfer (1p)

1

2

3

4

5

eindmorene

gletsjer

gletsjerpoort

rivier

zijmorene

Hoe heet het puin op de voorgrond van de foto?

1. Grondmorene
2. Eindmorene
3. Zijmorene
4. Middenmorene

Mindmap

Pen en schrift op tafel, we gaan een mindmap maken over deze paragraaf. 

Rivieren

Rivieren hebben een boven, midden en benedenloop.

Nederland ligt voor het grootste deel in de benedenloop van de grote rivieren.

Bovenloop

Een rivier stroomt van de bron naar de zee.

Rijn: begint in de Zwitserse Alpen (2.300 m) en eindigt in zee bij Nederland (0 m).

Snelstromend door reliëf, veel materiaal, veel erosie, vorming V-dalen.

Middenloop

Middenloop: tussen bovenloop en benedenloop. Na Basel langzamere stroomsnelheid. Nog steeds erosie, maar ook neerleggen sediment

Benedenloop

Benedenloop: laatste deel tot aan de monding in zee. Vanaf Bonn en Keulen, brede rivier door water uit zijrivieren. Weinig reliëf: trage stroming, wijde bochten. 

Meander.

Veel sedimentatie: eerst grind, later zand en klei.

Sedimentatie

Een rivier neemt zand en klei mee.

Als de rivier langzamer gaat stromen is er sedimentatie.

De rivier zet dan zand en klei af.

Door sedimentatie kan een rivier dichtslibben.

Het water zoekt dan een nieuwe weg. Er ontstaan dan vertakkingen.

Stroomgebied

Vanuit het stroomgebied van de Rijn stroomt veel water. Nederland binnen.

2.200 m³ water per seconde

Waterkringloop

     1 water verdampt boven zee.

2 warme, vochtige lucht stijgt op en koelt af

3 de waterdamp condenseert wolken

4 wind brengt wolken boven land

5 er kan neerslag vallen deel als sneeuw

6 deel smelt- en regenwater infiltreert in de  grond, deel verdampt

7 het water stroomt via rivieren, meren en grondwater terug naar zee

De vertakkingen van een rivier in de delta ontstaan doordat door sedimentatie de rivieren soms dichtslibben. Een deel van het water zoekt een nieuwe weg naar zee.

1. Juist
2. Onjuist

Waar is deze foto gemaakt?

1. Bovenloop
2. Middenloop
3. Benedenloop
4. Delta

In welk land is de rivier de Rijn ontstaan?

1. Frankrijk
2. Duitsland
3. Zwitserland
4. Denemarken

Wat zie je hier?

1. Bovenloop
2. Middenloop
3. Benedenloop
4. Delta

Welk woord ontbreekt er bij de rode rechthoeken?

1. Condenseren
2. Infiltreren
3. Verdampen
4. Regenen

In de bovenloop zijn de hoogteverschillen groot, vandaar een hoge stroomsnelheid en erosie.

1. Juist
2. Onjuist

En nu?

Rustig aan de slag met de GEO.